Hooikoorts: wat zijn de symptomen?

Hooikoorts is één van de meest voorkomende allergieën. Als u last van hooikoorts heeft, bent u allergisch voor sommige pollen. Pollen zijn voortplantingscellen van grassen, planten en bomen. Deze superkleine stuifmeelkorreltjes drijven met de wind mee en verspreiden zich zo over vele kilometers.

Mestcellen

Op warme, winderige dagen kunnen er miljoenen pollen in de lucht zweven. Als de pollen op het neusslijmvlies, de oogbollen of in de luchtwegen terecht komen, reageert uw afweersysteem hierop. 

De cellen van uw afweersysteem produceren een stof, IgE, die de pollen tegenwerkt. IgE zet zich op de mestcellen vast. Mestcellen zijn de cellen die vooral voorkomen in de luchtwegen en longen.

Deze mestcellen bevatten stoffen, waaronder histamine, die gevaarlijke indringers onschadelijk kunnen maken. Als er nieuwe pollen op het slijmvlies komen, laat de IgE de mestcel los om de indringers aan te vallen. Hierdoor scheurt de wand van de mestcel kapot en komt histamine vrij. Dit veroorzaakt de hooikoortsverschijnselen. Hooikoorts kan op elke leeftijd ontstaan.

Histamine in het lichaam

Als ons lichaam een vreemde stof binnenkrijgt, bijvoorbeeld na een steek van een insect, maken de mestcellen histamine aan. Histamine zorgt voor het verwijden van de bloedvaten. Hierdoor kunnen de afvalstoffen worden afgevoerd en antistoffen worden aangevoerd.

De jeuk en pijn die hierbij ontstaat, is een waarschuwing voor ons. Op die plek in het lichaam is iets aan de hand. Deze histaminereactie is dus goed. Bij een overmatige of ongewenste histaminereactie wordt er een teveel aan histamine aangemaakt. Hierdoor worden de slijmvliezen rood en zwellen op.

Ook ontstaat dan een overmatige slijmproductie. Dit is bij hooikoorts het geval. Pollen zijn onschadelijk voor ons. Toch komt er histamine vrij om de 'indringers' onschadelijk te maken.

Niezen en snotteren

Typische symptomen zijn neus- en oogklachten en benauwdheid. Hooikoorts lijkt op een verkoudheid. Omdat er pollen in uw ogen terecht zijn gekomen, komt ook daar histamine vrij. Hierdoor ontstaan oogklachten. Hetzelfde geldt voor de neus. Histamine hecht zich ook vast aan bepaalde zenuwuiteinden, waardoor jeuk- en niesbuien ontstaan.

Kenmerkend voor hooikoorts zijn:

• Jeukende, branderige ogen, die voortdurend tranen.
• Rode en gezwollen oogleden.
• Een loopneus, die overgaat in een verstopte neus.
• Niesbuien.
• Koortsig, moe gevoel.
• Benauwdheid.
• Soms hoesten en een pijnlijke keel.
• Jeukend verhemelte.

Erfelijk bepaald

Hooikoorts komt niet plotseling opzetten. Uw slijmvlies raakt in de loop der jaren steeds gevoeliger, totdat de maat vol is en er allergische reacties ontstaan. Of dit gebeurt, is onder meer erfelijk bepaald. Heeft één van uw ouders hooikoorts? Dan heeft u 30 procent kans om het ook te krijgen. Hebben beide ouders hooikoorts, dan is de kans op hooikoorts 50 procent.

Dit wil niet zeggen dat als de ouders geen hooikoorts hebben, de kinderen dit ook niet zullen krijgen. Bovendien zijn er ook kinderen met allergische ouders die zelf geen allergieën hebben.

Ontstaan van de naam

Hooikoorts heeft niets te maken met koorts of hooi. De naam is in 1928 bedacht door een Engelse arts, John Bostock. Het viel hem op dat de aandoening, waar hij zelf veel last van had, altijd in de hooitijd optrad. Omdat hij zich ook koortsig voelde, noemde hij het hooikoorts. De medische term voor hooikoorts is pollinose. Naar schatting hebben 1,5 miljoen Nederlanders er last van.