Lenny blogt: techniek is geen zorg

Getty Images

Seniorenwoningen die vol worden gehangen met technologische snufjes zodat ook dementerenden langer thuis kunnen blijven wonen. Het is de droom van de huidige staatssecretaris. Maar ik hou er niet van.

Zorg van de buren

Iedere ochtend om klokslag acht uur rinkelt bij mijn vader de telefoon. Het is de buurvrouw van een paar huizen verderop. Ze checken bij elkaar de stand van zaken. Leven ze allebei nog? Ja, ze leven nog. Lang leve de nieuwe dag. Ondertussen heeft de brievenbus al geklepperd: de gratis dagkrant is bezorgd door een buurman. Nóg een vroege vogel. Mijn vader heeft een flinke eczeemplek op zijn rug, maar de thuiszorg hoeft niet langs te komen want de buurvrouw van het ochtendtelefoontje smeert 's avonds met zachte hand zijn rug in.
Sinds hij is verhuisd naar een tweekamer-seniorenwoning zijn dit de meevallers die hem dagelijks ten deel vallen. Buren die allemaal oud zijn en in hetzelfde schuitje zitten: ze houden elkaar in de gaten en doen boodschappen voor elkaar als dat nodig is. Met elkaar redden ze het, al zijn ze allemaal afzonderlijk misschien wat krakkemikkig en stram.

Plus-onderzoek: mantelzorg voor je buren

Zorg op afstand

Medemenselijkheid... we kunnen niet zonder. Medemenselijkheid van familie, buren, maar ook van zorgverleners. De wijkverpleegkundige die polshoogte komt nemen, de hulp die even een praatje blijft maken. Dat kan toch nooit door technologie vervangen worden?
Blijkbaar wel, want vanmorgen zat er al wéér een ronkend bericht in mijn mailbox van een zorgorganisatie die zogenaamde 'eHealth' gaat inzetten in de thuiszorg. Zorg op afstand. In dit geval betekent dat, dat er bewegingsmelders discreet op strategische plaatsen in huis worden opgehangen. Die zogenaamde sensoren registreren dag en nacht de bewegingen van de bewoner. Op een gegeven moment weet de computer dan precies wat het 'normale' gedrag is van iemand. Gaat hij of zij opeens veel naar de wc, dan is er misschien iets aan de hand. Blaasontsteking? Obstipatie? Op afstand kan alarm worden geslagen. Vooral handig voor beginnende dementie. Gaat iemand op vreemde tijden naar buiten? Is er dwaalgedrag?

Heel handig misschien, maar ik vind het zielig. Wat heb je eraan als je registreert dat iemand gaat dwalen, als er geen liefdevolle arm is die de dwaalgast weer naar binnen leidt? Waar ben je zonder de ogen en oren van betrokken buren en familieleden? Nergens, volgens mij. Maar daar denkt niet iedereen hetzelfde over. Verantwoordelijk staatssecretaris Martin van Rijn hoopt dat meer technologiebedrijven en zorgorganisaties zich op de eHealth storten: "Want het leven van mensen kan er vandaag al beter van worden."

Hofjes met een tuin in het midden

Een alarmknop is natuurlijk een goede zaak. En zo zijn er vast nog wel een paar technische snufjes te bedenken die het leven van een kwetsbaar iemand veraangenamen. Ledlampjes die 's nachts de weg naar de wc wijzen en lampen die aangaan als je de kamer binnenkomt. Maar verder lijkt het mij een groot misverstand, om te denken dat zorg op afstand dé manier is, om te bewerkstelligen dat mensen als mijn vader langer thuis kunnen blijven wonen.
Ik heb een beter idee. Bouw hofjes met comfortabele woningen, waar het prettig toeven is. Met een leuke tuin in het midden en een houten bank onder de pergola. Zorg ervoor, dat mensen elkaar tegenkomen zodra ze hun huis uitstappen. Dan gaan ze vanzelf zich om elkaar bekommeren. En laten we reëel zijn. Iemand die dementeert, kán niet thuis blijven wonen. Die moet veilig in een verpleeghuis terecht kunnen. Daar helpt geen sensortje-lief aan.

PlusPraktisch: de woongids

Auteur