Dit herken je als je leerde schaatsen op Friese doorlopers

Nostalgische foto van Friese doorlopers
Nationaal Archief

Schaatsen leerden we op Friese doorlopers. Een houten schaats die je onder je schoenen bond. Twee opties: of je moeder trok ze te strak en dan knelden ze je voeten af. Of ze zaten te los, en dan wandelde je er naast. Maar als ze goed zaten, was je blij!

We leerden al op jonge leeftijd schaatsen. Sommige Pluslezers stonden met vier jaar oud al op het ijzer, vertellen ze. We wisten als kind eigenlijk ieder jaar zeker dat we op natuurijs konden schaatsen, want de winters waren streng. Herinnert u zich ook die zeldzame ‘ijsvrije’ dagen? Dan hoefden we niet naar school en konden we de hele dag het ijs op! 

Getty Images

Van moeder moesten we dikke sokken en rubberen laarzen aan. Daaronder bond ze de Friese doorlopers. En dan voor het eerst het ijs op! Maar niet zonder hulp. Moeder of vader nam je mee aan de arm of je hield je vast aan een meegenomen stoel. 

Getty Images

Friese doorlopers zaten vaak binnen de kortste tijd aan de zijkant van je voeten. Aan het eind van de dag waren je voeten en tenen ijskoud. Brrr! 

Getty Images

Over kou gesproken: het was regelmatig zo fris dat de veters van de schaatsen vastvroren. Pluslezer Margreet herinnert zich: ‘Soms had ik zulke koude handen dat ik iemand moest vragen om mijn schaatsen los te maken’. 

Getty Images

Wat wél handig was aan die Friese doorlopers: ze gingen lang mee! Je had niet voor iedere maat nieuwe schaatsen nodig, dus veel gezinnen hadden twee maten thuis: grote en kleine. 

Getty Images

Als je eindelijk zonder krukje, stoel of de arm van moeder kon schaatsen, was schaatsen hét hoogtepunt van de winter. Zodra het kon, trok je met je broertjes, zusjes en kinderen uit de buurt het ijs op. Slee mee en je was de hele dag zoet. 

Getty Images

Als je op een populaire plek schaatste, stond er misschien wel een koek-en-zopie kraam op het ijs. Dan kon je even opwarmen met een kop chocolademelk en een kom erwtensoep. Vader en moeder kochten glühwein of een soort bokbier. 

Getty Images

Verkleumd van de kou maar met een voldaan gevoel ging je aan het eind van de dag naar huis. Wie kent dat gekke gevoel nog als je je schaatsen net uit had getrokken en weer op je schoenen liep? Alsof er hobbels in de grond zaten! 

Getty Images

Als je geluk had, kreeg je op latere leeftijd van die prachtige witte kunstschaatsen. Daarop ging schaatsen ineens een stuk makkelijker. Had jij ze?