Plus Onderzoek: Spelen er in uw leven geldzaken waar niemand iets van weet?

Getty Images

Spelen er in uw leven geldzaken waar niemand iets van weet? Met die vraag als uitgangspunt hield Plus een onderzoek onder 1378 lezers. Lezers die eerlijk opbiechten dat ze in het geheim sparen – of juist kampen met ernstig geldtekort. U leest de uitkomsten van het onderzoek hier.

Geld is emotie, zo blijkt ook weer uit ons onderzoek naar geldgeheimen onder 1378 Pluslezers. Eerlijkheid over geldzaken is in een relatie net zo belangrijk als monogamie, vindt bijna 85% van de ondervraagden. Dat betekent niet dat we onze geldzaken ook met vrienden en bekenden delen. Het grootste en meest schokkende geheim is wel dat een grote groep aangeeft elke maand moeite te hebben om rond te komen, zonder daar ooit met iemand over te praten. 17 procent (één op de zes!) van de ondervraagden kampt hiermee. Omgerekend naar het aantal 65-plussers in Nederland, betekent dit dat elke maand honderdduizenden ouderen worstelen om rond te komen. De crisis, pensioenkortingen en belastingverhogingen lijken zo hun tol te eisen.

In stilte armoede lijden

Frank van der Aa, woordvoerder van ouderenbond ANBO, is niet verrast door deze cijfers. “Dit soort signalen krijgen we al langer. Door de opeenstapeling van maatregelen worden veel ouderen getroffen.” Dat mensen nu krapper bij kas zitten, is één ding. Maar dat ze er met niemand over praten en in stilte lijden, is verontrustender. Zeker omdat er zo geld blijft liggen dat juist deze groep zo goed kan gebruiken. Van der Aa: “Om hoeveel mensen het precies gaat, weten we niet. Maar we hebben het sterke vermoeden dat veel ­ouderen geen aanspraak maken op regelingen waar ze gewoon recht op hebben. Zoals huurtoeslag, zorgtoeslag en kwijtschelding van gemeentelijke belastingen. Helaas rust er nog een taboe op. Gebruikmaken van dit soort regelingen wordt toch ervaren als ‘je hand ophouden’. Nergens voor nodig, want juist ouderen hebben een ­leven lang belasting betaald.” In Geld+Recht van september vindt u in het artikel ‘Gratis geld: laat niets liggen’ een uitgebreid overzicht van maatregelen waar ouderen mogelijk recht op hebben.

Geheime spaarpotjes

Gelukkig is er ook een grote groep die wel rondkomt en ook nog ruimte heeft om wat te sparen. Daarom vroegen we naar mogelijke geheime spaarpotjes. Bijna één op de tien ondervraagden zegt zo’n potje te hebben. Vrouwen trouwens iets meer dan mannen. Dat spaarpotje is goed gevuld: in meer dan de helft van de gevallen zit daar meer dan €500 in. Enkele ondervraagden biechten zelfs op dat er meer dan €10.000 in zit. Dat zijn dan weer meestal mannen met een stiekeme lijfrentepolis. Waarom zetten we in het geheim geld opzij? Eén op de drie doet dat voor een gevoel van zekerheid, één op de vijf voor zichzelf. De rest spaart voor de (klein)kinderen of “iets anders”. Dat is opvallend vaak juist voor de partner. “Ik spaar voor onze gouden bruiloft”, zegt een ondervraagde. Een ander doet dat voor “een vakantie met het hele gezin”.

afbeelding1

Wat niet weet…

Alhoewel bijna alle ondervraagden aangeven veel waarde te hechten aan eerlijkheid over geldzaken, wordt er in de praktijk best nog wat geheimgehouden. Eén op de vijf vrouwen zegt bijvoorbeeld niet altijd eerlijk hoeveel ze heeft uitgegeven aan kleding. Mannen verzwijgen eerder uitgaven aan loterijen (7%) en elektronica (5%). Eenmalige grote uitgaven houden zowel mannen als vrouwen bijna nooit geheim (2%). Doen ze dat wel, dan gaat het bij ­mannen ­opvallend vaak om een verkeersboete. Als vrouwen stiekem een groot bedrag uitgeven, is dat meestal aan luxe producten zoals sieraden.

Over het schenken van geld aan de kinderen is niet iedereen even openhartig. 8% van de vrouwen zegt dat weleens gedaan te hebben zonder het hun partner te ver­tellen. Bij de mannen is dat slechts 3%. De reden om zo’n gift te verzwijgen, is meestal dat de ene partner het kind wél uit de brand wil helpen en de andere niet. Bij een paar ondervraagden ging het om kinderen uit een eerder huwelijk. Heeft een echtpaar meerdere kinderen en besluit ­vader of moeder het kind dat krap bij kas zit iets toe te stoppen, dan krijgen de andere kinderen dit soms niet te horen. Vrouwen doen dit soort stille giften overigens iets vaker dan mannen. Andersom sluiten vrouwen (11%) ook net wat vaker de schoonkinderen uit bij een erfenis dan mannen (5%).

Praten over geld

Al met al wordt er op het gebied van geld dus best wat geheim­gehouden. Toch zou meer dan de helft (52%) van de ondervraagden willen dat er minder geheimzinnig werd gedaan over geldzaken; die mogen best wat meer bespreekbaar worden.

Geldafspraken

Geen zin in geheimen? Het instituut voor budgetvoorlichting
Nibud raadt aan om geldzaken bespreekbaar te maken en geeft handige tips.

Kies een goed moment
Meestal komt geld pas bij een stressvolle aanleiding ter sprake. Een rekening kan niet meer worden betaald, er is te veel uitgegeven of een van de kinderen vraagt om financiële hulp. Op dat soort momenten lopen de emoties vaak hoog op. Geldzaken kunt u daarom beter bespreken op een rustig moment. Aan tafel bijvoorbeeld, of tijdens een wandeling. Deel uw zorgen, als die er zijn.

Stel samen doelen
Stiekem sparen om iemand te verrassen klinkt leuk, maar kan voor ­ruzies zorgen. De ander weet immers niet waar u voor spaart. ­Samen een doel stellen en daar ook samen naartoe werken kan de band juist versterken, met het bereiken van dat doel als kers op de taart.

Spreek een vrij besteedbaar bedrag af

Misschien hebt u als partners al de afspraak dat ieder een bepaalde hoeveelheid geld mag besteden zoals het hem of haar goeddunkt. Ook dan kan het in de huidige tijd goed zijn om te kijken of dat ‘vrije’ bedrag nog wel vrij is. Door pensioenkortingen en belasting­verhogingen moet u wellicht andere prioriteiten stellen. Hebt u nog geen vrij bedrag afgesproken? Bespreek dan eens samen wat er mogelijk is. Zo voorkomt u dat er zaken in het geheim gebeuren.
Auteur