Help, mijn browser is gekaapt!

Getty Images

Staat uw internetbrowser na het opstarten op een startpagina die u helemaal niet opgegeven heeft? Springt de browser tijdens het surfen onverwacht naar een dubieus uitziende website? Dan heeft u last van browserkaper.

Browserkaper aan de kust

Er zijn veel soorten malware, maar de browserkaper of browserhijacker is een speciaal type. Hij richt zich specifiek op uw internetbrowser(s). Zijn hoofddoel is u voor of tijdens het surfen naar bepaalde websites te sturen. Dit levert de kaperverspreider advertentie-inkomsten op doordat het aantal bezoekers aan de site kunstmatig wordt opgekrikt. Vaak is het ook de bedoeling dat er mensen reageren op de gepresenteerde advertenties voor onder andere namaakmedicijnen. En er worden regelmatig ongevraagd extra werkbalken toegevoegd aan het browservenster.

Het vervelende is dat terugzetten van uw oorspronkelijke startpagina of het verwijderen van extra werkbalken alleen maar heel tijdelijk werkt. De browserkaper houdt dit soort wijzigingen in de gaten en draait ze net zo hard weer terug.

Browserkapers klussen ook graag bij als spion. Allerlei informatie over uw surfgedrag en ingetypte gegevens worden doorgestuurd: voor lucratieve verkoop en het laten zien van nog meer ongewenste reclame.

Behalve erg vervelend kunnen bepaalde browserkapers ook nog zeer vernielzuchtig zijn. Ze tasten naast de browser bijvoorbeeld belangrijke (registry-) bestanden van Windows aan. De enige manier om dan van de aangerichte schade af te komen, is Windows helemaal opnieuw te installeren.

De kapers van boord houden

Zoals zoveel malware wordt een browserkaper vaak verspreid via allerlei andere -legitieme- programma’s. Vooral gehackte free- en sharewareprogramma’s van onbetrouwbare sites zijn populair. Sommige browserkapers doen zich voor als handige extra programma’s of balken voor uw internetbrowser tijdens de installatie van een regulier programma. U installeert dan zonder het door te hebben een wolf in schaapskleren. De meeste kapers installeren zichzelf echter stiekem.

Eigenlijk geldt voor het voorkomen van browserkapers hetzelfde als voor alle malware:

  • Kijk uit waar u software vandaan haalt op internet. Kies voor de website van de oorspronkelijke producent van het programma. Zelfs reguliere downloadsites kunnen al een risico zijn, omdat browserkapers zogenaamd legaal meeliften met de beschikbare free- en shareware. Vergeet tijdens het installeren aan te geven dat u die ‘handige’ extra werkbalk niet wilt en u zit opgescheept met die extra balk plus een browserkaper.
  • Open geen onbekende bijlagen bij e-mails en andere berichten, zelfs al komen ze van bekenden.
  • Klik niet op links op dubieuze websites. Via veiligheidsgaten in een browser kan op deze manier een browserkaper worden geïnstalleerd.
  • Laat altijd een antivirusprogramma op de achtergrond op uw computer draaien, zodat er ook actueel gescand wordt op pogingen dubieuze software te installeren.

Kapers overboord gooien

Helaas kan een browserkaper toch soms aan boord van uw computer glippen, ondanks dat u een antivirusprogramma heeft draaien. Niet alle varianten van browserkapers worden altijd tijdig herkend. Ook glippen bepaalde browserkapers er tussendoor omdat ze zich legaal laten installeren tijdens de installatie van een gewoon programma. Ze worden dan niet direct als bedreiging herkend.

Als u eenmaal last heeft van een kaper op uw computer, merkt u dat al snel aan het feit dat uw browser vreemd gedrag vertoont. Uw startpagina verandert steeds, u gaat tijdens het surfen zomaar naar andere websites, er staan opeens onbekende werkbalken in uw browser die u niet meer wegkrijgt, er verschijnen steeds pop-upvensters.
Sommige browserkapers zijn relatief eenvoudig te verwijderen met uw antivirusprogramma of  speciale antispywaresoftware zoals Ad-Aware. Andere zijn helaas zeer hardnekkig. Ze blokkeren bijvoorbeeld zelfs updates voor uw antivirusprogramma of weigeren de websites van bekende antivirussites te laten zien, zodat u geen antivirussoftware daarvan kunt downloaden. De meest extreme versies nestelen zich zelfs diep in het besturingssysteem (meestal Windows).

Als u te maken denkt te hebben met een browserkaper, gaat u als volgt werk:

  • Scan uw computer met uw huidige antivirusprogramma. Vindt het programma de boosdoener, probeer deze dan uit te schakelen met het antivirusprogramma.
  • Als dit niet werkt, probeer antispywaresoftware als Ad-Aware te downloaden. Vaak kunt u deze software een korte periode gratis gebruiken. Wanneer toegang tot de website van de antispyware geblokkeerd wordt: download het installatieprogramma via een andere computer en installeer het vanaf een usb-stick op de computer met de problemen. Scan de computer en probeer met de antispywaresoftware de kaper te verwijderen.
  • Werkt dit niet? Zoek op internet naar meer informatie over de browserkaper. Gebruik eventueel de aangegeven naam gevonden met de antivirus- of antispywaresoftware. Gebruik anders de termen browser hijacker removal in combinatie met de symptomen op uw computer. Bijvoorbeeld de naam van de ongewenste startpagina van uw browser of de websites waar u steeds naar wordt doorgestuurd.

U vindt dan meestal de boosdoener, eventueel een speciale verwijdertool en een procedure om de browserkaper te verwijderen. Volg heel precies de procedure om beschadiging van uw bestanden en herbesmetting te voorkomen.