Hoe (on)gezond is bakpapier? Voedingsdeskundige Pascalle Stijger van het Voedingscentrum geeft antwoord op deze vraag.
Naam bekend op de redactie
Jarenlang maak ik gebruik van bakpapier voor diverse bak- en gril toepassingen in mijn oven. Dit bakpapier is voorzien van een laagje PFAS of siliconen om aanbranden te voorkomen. Is het gebruik van bakpapier schadelijk voor onze gezondheid?
Bakpapier is gemaakt om in de oven te gebruiken bij hoge temperaturen. Vaak bevat het inderdaad een coating van siliconen of PFAS, wat water- en/of vetafstotend is. Hierdoor blijft voedsel niet plakken aan de ovenplaat (anti-aanbak).
Wat zijn PFAS?
PFAS is een verzamelnaam van een groep chemische stoffen: in totaal zijn er meer dan 4.700 verschillende PFAS. Ze worden verwerkt in bijvoorbeeld blusschuim, pannen met een antiaanbaklaag of regenkleding. Van PFAS is bekend dat ze schadelijk kunnen zijn voor je gezondheid. Als je er gedurende meerdere jaren te veel van binnenkrijgt, kunnen de stoffen de werking van het immuunsysteem beschadigen. Je wordt dan niet gelijk ziek, maar als het immuunsysteem minder goed werkt, kun je wel sneller of vaker ziek worden. De precieze eigenschappen verschillen per specifieke PFAS. De ene soort van PFAS kan schadelijker zijn dan de andere soort.
PFAS in bakpapier
In Nederland moet bakpapier voldoen aan Europese wetgeving. Per 1 juli 2022 is het gebruik van PFAS verboden in papier en karton dat in contact komt met voedsel. Het mag dus niet meer gebruikt worden in bakpapier. Er is één soort PFAS dat nog wel is toegestaan. Bij deze soort zijn geen risico’s voor onze gezondheid vastgesteld. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) houdt er toezicht op dat producenten en importeurs zich houden aan de wettelijke eisen.
Aluminiumfolie of siliconen bakmat
Als alternatief voor bakpapier gebruiken mensen soms aluminiumfolie of een siliconen bakmat. Beide veilige opties, maar er zijn wel een aantal zaken waar je op moet letten. Zo moet je bij aluminiumfolie oppassen met hele zure of zoute voedingsmiddelen. Hierbij kan er namelijk aluminium vrijkomen en daar moeten vooral mensen met nierklachten mee uitkijken. Bij een siliconen bakmat moet je de oven niet hoger zetten dan 250 graden. Bij hogere temperaturen kan het materiaal afbreken en mogelijk in je eten terecht komen.
Kortom: welk materiaal je ook gebruikt, kijk altijd goed naar de gebruiksaanwijzing en hou je daaraan.