'De overheid verwacht te veel van de burger'

Getty Images

De Nederlandse overheid heeft te hoge verwachtingen van wat mensen aankunnen. Dat blijkt uit een rapport van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR).

In het rapport geeft de WRR aan dat de overheid bij het maken van wetten en beleid meer rekening moet houden met het ‘doenvermogen’ van de burger. Volgens de raad is er een gat tussen wat de overheid verwacht en wat mensen uiteindelijk voor elkaar krijgen.

Lastige situaties

De overheid stelt flinke eisen aan de zelfredzaamheid van de burger, zeker op het gebied van werk, persoonlijke financiën en (mantel)zorg. Het blijkt dat lang niet iedereen daarmee om kan gaan.

De WRR pleit voor proefprojecten om vast te stellen wat ingrijpende gebeurtenissen zoals werkloosheid, het krijgen van een kind of een echtscheiding met de mentale gezondheid van burgers doen. Ook moet worden onderzocht hoe de stress die dit oplevert, kan worden beperkt. Juist in moeilijke situaties verliezen mensen vaak het overzicht, waardoor ze beslissingen uitstellen of verkeerde keuzes maken en in de problemen komen.

Fouten herstellen

Veel problemen komen voort uit de geautomatiseerde processen van de overheid. Zo kunnen boetes flink oplopen als ze niet tijdig betaald zijn. De WRR vindt dat er eerst gekeken moet worden naar de haalbaarheid van de betaling. Burgers moeten ook ruimte krijgen om fouten te herstellen. Dat vergroot de legitimiteit van de overheid en het vertrouwen in de overheid.

Minder keuze

Volgens de WRR moet politiek Den Haag daarnaast terughoudend zijn in het bieden van grote keuzevrijheden. Dat gebeurt nu vooral op het gebied van essentiële financiële voorzieningen, zoals pensioen en verzekeringen tegen ziektekosten en arbeidsongeschiktheid. De overheid zou meer moeten doen om die keuzes makkelijker te maken.

Bron: Financieele Dagblad