Vrouwen die het leven veranderden

Alledaagse uitvindingen door vrouwelijke genieën

Getty Images

Als we praten over uitvinders, denken we vaak aan Albert Einstein, Isaac Newton, Thomas Edison en Nikola Tesla. Allemaal mannen, en dat terwijl sommige belangrijke, alledaagse uitvindingen gedaan zijn door vrouwen.

De vrouwen in dit artikel komen je misschien qua naam niet bekend voor, maar de kans is groot dat je wel dankbaar gebruikt maakt van (een van) de uitvindingen die ze hebben gedaan.

1. Marie Curie – Radioactiviteit

Marie Curie is wellicht de bekendste vrouwelijke uitvinder uit de geschiedenis. De Frans-Poolse Maria Skłodowska deed aan de Sorbonne onderzoek naar de magnetische eigenschappen van gehard staal. Hier kwam ze in contact met Pierre Curie, met wie ze later trouwde. Ze richtte haar promotieonderzoek op uraniumstralen, ontdekt door Henri Becquerel. Hierbij ontdekte het duo dat die stralen een vast onderdeel waren van de atoomkern. Ze gaven dit verschijnsel de naam radioactiviteit.

Sindsdien zijn er verschillende nuttige toepassingen gevonden voor radioactiviteit. Zo kan het de dichtheid van stoffen in procesinstallaties en het aantal roetdeeltjes in de lucht meten. Ook gebruikt men radioactieve straling voor onderzoek naar weefsels en vatenstelsel in het lichaam en bestraling van kankercellen.

Getty Images

2. Mary Anderson – Ruitenwissers

Er zijn meerdere uitvinders die aanspraak maakten op het patent voor de eerste ruitenwissers. Toch kreeg Mary Anderson in november 1903 het eerste patent voor ruitenwissers op haar naam, omdat haar versie het meest effectief was.

Ze kwam op het idee toen ze in de winter van 1902 een auto zag met het windscherm naar beneden geklapt omdat de bestuurder anders niets zou zien door sneeuw. Dit bracht haar op het idee om een ‘Window Cleaning Device’ te ontwikkelen waarmee men de ramen van auto’s schoon/droog kon maken, zonder hiervoor uit de auto te stappen. De eerste versie van haar uitvinding bestond uit een hendel in de auto waarmee men een rubberen wisser aan de buitenkant kon bedienen.

Getty Images
3. Mária Telkes – Zonne-energie

De Hongaarse Mária Telkes vond in 1947 de eerste thermo-elektrische stroomgeleider uit en stond hiermee aan de basis van het gebruik van zonne-energie. Ze paste haar technologie voor het eerst toe in het Dover Sun House, dat ze samen met architecte Eleanor Raymond ontwierp en dat volledig werkte op zonne-energie.

4. Florence Parpart – Koelkast

Het concept van voedsel koelen bestaat al heel lang, maar de ‘moderne’ koelkast zoals we die vandaag kennen, dateert uit 1914. In dat jaar ontving Florence Parpart het patent voor haar versie van de koelkast, die een ijskast overbodig maakte voor mensen en bedrijven met toegang tot elektriciteit.

5. Josephine Cochrane – Vaatwasser

De vaatwasser heeft het huishouden een stuk makkelijker gemaakt, en dat hebben we te danken aan Josephine Cochrane. In 1886 bedacht zij de vaatwasser zoals we die tegenwoordig in de meeste huizen vinden. Hiervoor ontwierp ze rekken die op maat gemaakt waren voor borden, schalen, kopjes en schoteltjes. Deze lagen in een koperen boiler, waar een motor het hete zeepwater omhoog spoot en het serviesgoed reinigde. Toen haar idee bekend werd, ontstond een enorme vraag naar de vaatwasser, waarna Josephine Cochrane deze onder de naam Cochrane Dishwasher liet produceren.

Leuk feitje is wel dat ze de vaatwasser ontwierp uit eigenbelang: ze vond dat haar werksters te veel serviesgoed stukmaakten, en wilde een effectief systeem dat veiliger was.

Getty Images
6. Hedy Lamarr – Frequentieverspringing

Hedy Lamarr staat vooral bekend als model en actrice, maar ze was ook een begaafd uitvinder. Een van haar bekende uitvindingen aan het begin van de jaren 40 was frequentieverspringing, die radiocommunicatie ongevoelig maakte voor storingen van buitenaf. Het was oorspronkelijk bedoeld voor de besturing van torpedo’s, omdat vijanden deze konden onderscheppen. Toch paste de Amerikaanse marine haar technologie pas in de jaren 60 toe. Deze uitvinding maakte de ontwikkeling mogelijk van frequency hopping spread spectrum, de techniek achter onder andere gps, bluetooth en WiFi.

7. Marion Donovan – Wegwerpluiers

Wie nu luiers inkoopt voor kinderen of kleinkinderen, kan zich nauwelijks meer voorstellen dat er vroeger katoenen luiers bestonden. Ze waren onhygiënisch en je moest ze constant vervangen en weer wassen. Op een gegeven moment was Marion Donovan het zat en ging aan de slag met een douchegordijn en haar naaimachine. Zo ontwierp ze de eerste waterdichte wegwerpluier. Ook bedacht ze de handige drukknoopjes om niet meer met spelden te hoeven werken.

Auteur