Welk slaapmiddel werkt beter?

Getty Images

Mijn zoon van 48 jaar wordt midden in de nacht wakker en komt dan niet meer in slaap. Hij kreeg amitriptyline (10 mg) voorgeschreven, maar dat hielp na een tijd niet meer. Nu slikt hij 30 mg. Hoewel dit middel volgens de arts in het ziekenhuis niet verslavend is, heeft hij er wel steeds meer van ­nodig. Is er geen ander middel?

Joris Bartstra, journalist met artsendiploma

Dat hangt af van de achterliggende oorzaak. Amitriptyline is geen slaapmiddel maar een middeltje dat voor van alles wordt ingezet, waaronder depressie, zenuwpijn en sommige vormen van spierpijn. Het maakt je wat minder gevoelig voor ­prikkels. Eén van de (niet-geregistreerde) ­toepassingen is het verhelpen van problemen met doorslapen. Chronische slaapproblemen hebben eigenlijk altijd een oorzaak: piekeren, depressie, pijnklachten, verkeerde gewoonten zoals tv-kijken of appen in bed, te laat eten of koffie­drinken, te lange middagslaapjes of slaap-apneu (benauwd worden tijdens de slaap doordat de luchtwegen verslappen en de ademhaling belemmeren).

Klassieke slaapmiddelen, zoals ­temazepam, werken in het begin ­altijd, maar verliezen op den duur hun werking, en dan heb je er steeds meer van nodig (verslaving). Een niet-verslavend middel dat weleens wordt gebruikt bij slaapproblemen is quetiapine (25 mg). In een lage dosering gaat het piekeren tegen, in een hoge dosering wordt het gebruikt tegen psychosen. Mirtazapine (15 mg) is een middel tegen depressie waar je in lage doseringen slaperig van wordt. Ook amitriptyline is zo’n anti­depressivum dat in een lage dosis (30 mg) gebruikt wordt bij ­slaapproblemen.

Melatonine is een stofje dat de biologische klok bijstuurt als je ’s avonds niet in slaap komt, maar dat is niet het probleem van uw zoon. De meest voorkomende oorzaak van doorslaapproblemen is alcohol. Daarvan slaap je goed in, maar diep in de nacht word je ­wakker en je komt niet meer in slaap. De ­gevoeligheid hiervoor neemt toe als je ouder wordt.

Ook een gezondheidsvraag? Klik hier en stel de vraag aan een expert!