Amalia 18 jaar!

Zowel de ouders van Beatrix als die van Amalia hebben er alles aan gedaan om hun kinderen  te beschermen tegen de nieuwsgierige ogen van het publiek, zodat ze als ‘gewone’ kinderen konden opgroeien. Bij Beatrix is dat niet gelukt. Want ook al vroeg koningin Juliana haar onderdanen in een ­radiospeech om niet op Beatrix en haar zusjes te letten als ze hen tegenkwamen, het was tegen ­dovenmansoren gezegd. Dat bleek toen ze haar kinderen meenam voor een uitje naar het Katwijkse strand, compleet met ­emmertjes en schepjes. Binnen de kortste keren werden ze omringd door een staren­de menigte. Ze gingen snel terug naar het paleis, waar de prinsesjes in ­arren moede maar gingen zwemmen in hun eigen zwembad.

Amalia en haar zusjes groeiden op met de mediacode die hun vader Willem-Alexander instelde in 2005, om de pers te beteugelen. Ze poseerden een paar keer per jaar voor de fotografen, om voor de rest met rust te worden gelaten. Alleen media die hierin meegingen, waren welkom bij deze fotosessies. Daardoor konden de prinsesjes relatief ongestoord ­opgroeien.

Naar school met andere kinderen

Beatrix en Amalia gingen beiden naar een gewone basisschool. Beatrix naar De Werkplaats in Bilthoven, Amalia naar de Bloemcampschool in Wassenaar. Op hun basisscholen merkten zowel Beatrix als Amalia – voor zover ze dat nog niet wisten – dat ze anders waren dan anderen. Toen Beatrix eens ruzie had met een jongen uit haar klas, durfde hij de volgende dag niet naar school omdat hij bang was dat koningin Wilhelmina, Beatrix’ grootmoeder, hem in de gevangenis zou gooien. Als Amalia bij een vriendinnetje wilde spelen, moest ze dat ver van tevoren melden, zodat het huis van dat vriendinnetje nauwkeurig onderzocht kon worden door rechercheurs. Dat Amalia wist dat ze speciaal was, bleek toen ze ­eiste van haar klas­genootjes dat ze als eerste op het ­klimrek mocht omdat ze later koningin zou worden. Ze was overigens zo’n goede leerling dat ze een klas oversloeg. Beatrix kreeg op de middelbare school privé­onderwijs met een klein groepje geselecteerde meisjes, ­onder verantwoordelijkheid van Het Baarnsch Lyceum. Amalia bezocht Christelijk Gymnasium Sorghvliet in Den Haag, in gewone klassen. Daar bleek opnieuw hoe slim ze is: uitmuntende leerlingen mochten een vak extra kiezen. Amalia koos voor Chinees. Ze deed haar eindexamen cum laude.

Amalia’s schoolgenoten zijn altijd ­indrukwekkend discreet geweest. Noch leerlingen, noch leraren, noch ouders hebben ooit haar privacy geschonden. Er zijn maar een paar dingen doorgesijpeld. We weten dat Amalia hield van roze koeken in de schoolkantine, die ze van haar ­zakgeld betaalde. De lhbti-vereniging op haar school steunde ze actief, omdat ze achter een ­homoseksuele vriend stond. Tijdens hockey­wedstrijden koos ze voor de rol van keeper ­omdat daar een masker bij hoort. Zo was ze gevrijwaard van nieuws­gierige blikken.

Zussenliefde

Dankzij Hella Haasses ­geschreven portret van Beatrix, dat ter ere van haar 18de verjaardag in 1956 verscheen, weten we dat de kroon­prinses als kind dominant was jegens haar drie zusjes. Ze had weliswaar veel ‘genegenheid’ voor ze, maar ze kon ook ‘scherp en streng zijn’ over ‘het verwend zijn van de een, het al te makkelijk zich-ergens-van-af-maken van de ander.’ Ze moederde over de gehandicapte Christina, die toen nog Marijke heette. Haar andere zusjes, Irene en de kleine Margriet, waren verlegener dan zij, dus die luisterden naar haar.

Over Amalia’s verhouding met haar zusjes is minder bekend. We ­kunnen alleen constateren dat prinses Alexia, anders dan de zussen van Beatrix, zich niet op haar kop laat zitten. Alexia heeft meer ruimte dan ­Amalia omdat ze geen troon­opvolgster is. Het is goed mogelijk dat de ­verantwoordelijke Amalia weleens kritiek op haar rebelse zusje Alexia heeft. Maar het fijne weten we daar niet van.

Vaderskindjes

Hella Haasse deed uit de doeken dat Beatrix een betere band had met haar vader dan met haar moeder: ‘Tussen Beatrix en haar vader bestaat een hechte verwantschap. Haar verhouding tot de koningin is veel gecompliceerder.’ Ook Amalia is naar verluidt een vaderskind. Dat blijkt mede uit de fotosessies, waarbij Willem-Alexander en zijn oudste zich speels met elkaar laten fotograferen. Maar anders dan Beatrix heeft Amalia ook met haar moeder een goede band. Máxima ziet Amalia als ‘‘een vriendin’’, zei ze ooit. Amalia hoeft niet te kiezen tussen haar ouders. Zij heeft het geluk in een harmonieus gezin op te groeien.

Beatrix’ ouders waren zelden beschikbaar voor hun kinderen. Juliana werkte dag en nacht als koningin, haar vader was meestal op reis, om contacten te leggen voor Nederland. Vaak in gezelschap van minnaressen – hij was notoir overspelig. “Mijn zusjes en ik zwierven vaak allenig door het grote huis”, zei Beatrix op latere leeftijd. Beatrix’ puberteit werd gekleurd door de Hofmans-affaire, die haar ouders uit elkaar dreef van 1948 tot 1956. De gebedsgenezeres Greet Hofmans, vriendin van Juliana en tegenstandster van Bernhard, was de spil in een jarenlange ruzie tussen het koninklijk paar.

Het huwelijk van Amalia’s ouders daarentegen is uitgesproken hecht. “Máxima betekent alles voor me”, zei Willem-Alexander tegen interviewer Wilfried de Jong bij een interview voor zijn 50ste verjaardag. 

De jongens

Beatrix had mannenvriendschappen in een tijd dat dit nog niet zo gebrui­kelijk was. Ze was, bij wijze van ­spreken, meer van het borreluur dan van het theekransje. Dat geldt ook voor Amalia. We weten dat ze een hartsvriend heeft, Brent Meelhuysen. Met hem schreef ze een toneelstuk dat tijdens een besloten ­bijeenkomst werd opgevoerd in de Haagse Schouwburg. Een paar weken later vertoonde ze zich met hem op de openbare tribune in het parlement. Blijkbaar was ze geïnteresseerd in het functioneren van de Tweede Kamer.

En tot slot: honden en paarden

Een van de overeenkomsten ­tussen ‘Amma’ – zoals Amalia haar oma Beatrix noemt – en Amalia is hun beider liefde voor paarden en honden. Op een van de officiële fotoshoots met de koninklijke familie zien we hoe Amalia op het strand aan het dollen is met labrador Nala. En ook op andere foto’s figureren de labradors. Op diverse springconcoursen bleek de afgelopen jaren dat Amalia met haar paard Mojito een van de deelnemers was. Dat Beatrix haar hele leven een grote liefde koesterde voor paarden, is geen geheim. Beatrix had bovendien vogels: op haar slaapkamer stond een vogelkooi met een zwarte beo en goudbuikjes.