Een aanval van duizeligheid nadat je een paar minuten staat, kan een vroegtijdige waarschuwing zijn van een serieuze neurologische aandoening en een verhoogd risico op vroegtijdig overlijden. Tot die conclusie komen Harvardonderzoekers in het tijdschrift Neurology.
"Bij sommige mensen wordt de duizeligheid veroorzaakt door een geleidelijke daling van de bloeddruk," vertelt hoofdonderzoeker Christopher Gibbons van de Harvard Medical School in Boston. "Dit suggereert dat het zenuwstelsel faalt en niet in staat is om de bloeddruk op niveau te houden terwijl je staat." Deze aandoening heet orthostatische hypotensie.
Onderzoek
Voor het onderzoek bestudeerde Gibbons samen met zijn collega's de gegevens van 230 mensen die in 2002 en 2003 getest werden om te kijken of het lichaam de bloeddruk en hartslag wel goed reguleerde. Van 165 mensen hadden ze de beschikking over de gegevens van 10 jaar daarna. Van hen hadden er 42 orthostatische hypotensie en 48 vertraagde orthostatische hypotensie aan het begin van de studie. Bij vertraagde orthostatische hypotensie daalt de bloeddruk pas na meer dan 3 minuten staan, in tegenstelling tot de gewone variant waarbij de bloeddrukdaling binnen 3 minuten staan optreedt.
Opvallend is dat van de mensen met orthostatische hypotensie 64 procent overleed binnen de tien jaar van de studie. Ter vergelijking: slechts 9 procent van de gezonde mensen in de controlegroep overleed in die zelfde periode. Daarnaast ontwikkelde deze patiënten ook vaker een hersenaandoening: 35 procent kreeg de diagnose Parkinson of dementie.
Duizelig
Volgens Gibbons komt orthostatische hypotensie vaker voor naarmate mensen ouder worden. Tegen de tijd dat mensen 60 tot 70 jaar zijn, heeft ongeveer 5 tot 10 procent de aandoening ontwikkeld. "Deze mensen hebben als ze staan in eerste instantie het idee dat het goed gaat, maar geleidelijk gaat het steeds slechter tot dat ze echt moeten gaan zitten. Ze hebben het gevoel dat ze gaan flauwvallen terwijl ze in de rij staan bij de supermarkt of moeten staan in de bus."
Toch hoeven mensen die snel duizelig worden zich niet direct zorgen te maken. Er zijn heel veel oorzaken voor duizeligheid waaronder diabetes, uitdroging, een probleem in het binnenoor en bloeddrukmedicatie.
Daarbij laat het onderzoek alleen een verband zien tussen orthostatische hypotensie en vroegtijdig overlijden. Het toont geen oorzaak-gevolg relatie. Vervolgonderzoek met onder andere grotere aantallen patiënten is dus nodig.
- WebMD