Worden wie je bent

‘Ik wil mezelf kunnen zijn.’ Wat bedoelen we daar eigenlijk mee? Betekent jezelf zijn dat je alleen maar doet wat je zelf wilt? Dat je altijd en overal doet alsof je thuis bent? Nee. Mensen kunnen best zichzelf zijn en toch rekening houden met anderen of zich aanpassen. Je zit misschien thuis met de deur open op de wc, maar op je werk doe je die deur dicht. En als je opstaat met een rot-humeur, verberg je dat meestal zodra je de deur uitstapt; anderen hoeven niet te lijden onder jouw slechte bui.

Soms moet je ‘nee’ zeggen

Jezelf zijn wordt ook wel authenticiteit genoemd, en wordt gezien als een positieve eigenschap. ‘Authentieke’ mensen doen in grote lijnen wat ze willen, zijn eerlijk naar zichzelf en laten hun ware gevoelens en gedachten aan anderen zien. Jezelf zijn is helaas niet altijd even eenvoudig. Soms is het wel zo gemakkelijk om anderen hun zin te geven. Zolang dat een bewuste en eerlijke beslissing is, is dat oké. Maar gaat het om zaken die jouw basiswaarden raken, dan is een compromis niet acceptabel. Dan kan het nodig zijn om het conflict aan te gaan, ‘nee’ te zeggen of mensen teleur te stellen. Misschien lastig, maar wel de moeite waard. Uit onderzoek van de Amerikaanse psycholoog Rebecca Schlegel blijkt dat authentieke mensen hun leven als heel zinvol ervaren. Doe je dingen die bij je passen, dan heb je niet het gevoel geleefd te worden door anderen of door
verplichtingen. Wie écht zichzelf is, heeft weinig nodig om gelukkig te zijn. Je bent er en doet je ding, dat is genoeg.

Driemaal jezelf zijn

Authentieke mensen zijn zichzelf op drie verschillende manieren. En dat kun jij ook. Wees jezelf op deze drie fronten:
•     Doe wat je echt wilt
Je volgt een studie en kiest het beroep dat je leuk lijkt. Je kiest de partner die je zelf wilt en richt je leven in zoals jij dat graag ziet. Natuurlijk zul je soms compromissen moeten sluiten of je moeten aanpassen. Maar dat doe je heel bewust en alleen als je daar zelf achter staat.
•    Accepteer wie en wat je bent
Wil je van jezelf iemand anders maken dan je bent of kun je jezelf accepteren, met al je negatieve en positieve kanten? Dat laatste is voor veel mensen moeilijk, maar toch is dát wat je authentiek maakt. Vaak hebben we het idee dat we beter, slimmer of aantrekkelijker moeten zijn dan we zijn. We willen indruk maken op anderen en onszelf ervan overtuigen dat we wel degelijk de moeite waard zijn. Het gevolg: we straffen onszelf voor wie we zijn en proberen met alle macht te voldoen aan een onbereikbaar ideaalbeeld. Stop daarmee: accepteer wie je bent en laat dat ook zien.
•    Laat je aan anderen zien zoals je echt bent
Ook dit is voor veel mensen een lastig punt. Ze zijn bang dat anderen hen zullen afwijzen op het moment dat ze hun ware gevoelens en gedachten laten zien. Ze stellen zich verlegen of terughoudend op. Of ze cijferen zichzelf weg, alleen maar omdat ze bang zijn voor ruzie. Wie wel zichzelf is bij anderen, durft spontaan en open te reageren en voelt zich niet geremd.

Test: ben jij jezelf?

Geef met een cijfer van 1 tot 5 aan of onderstaande beweringen over jou bijna nooit tot bijna altijd opgaan.

Uitslag

Tel voor de vragen met een A, B en C afzonderlijk de cijfers op die je hebt gegeven. Je hebt dus 3 scores. Lees nu wat ze betekenen en trek je conclusies. Op de terreinen waarop je minder scoort, kun je oefenen in ‘het jezelf zijn’.

A: doe je wat je wilt en voelt?
28 punten of meer: Je bent in je gedrag heel authentiek. Je doet wat je hart je ingeeft en geeft je leven vorm zoals jij dat wilt. Je laat je daarbij niet onzeker maken door wat anderen vinden of door datgene wat ‘hoort’. Realiseer je wel dat het soms verstandig kan zijn om rekening te houden met de mening van anderen.
17-27 punten: Je bent in je gedrag redelijk authentiek. Meestal doe je wel wat je hart je ingeeft. Soms ga je tegen jezelf in, je voelt je dan sterk onder druk gezet om je aan te passen. Kijk uit dat je daarin niet doorslaat: rekening houden met anderen is één ding, voor deurmat spelen is iets anders.
16 punten of minder: Je bent in je gedrag niet heel authentiek. Je vindt het moeilijk om te doen wat je zelf wilt en voelt en doet nogal eens dingen tegen je zin. Ga eens na waarom je zo vaak afdwaalt van je eigen wensen en doelen. Zet het idee van je af dat andere mensen of dingen belangrijker zijn dan jijzelf en jouw gevoelens.

B: accepteer je jezelf?
28 punten of meer: Je bent eerlijk tegen jezelf, accepteert jezelf zoals je bent en verbloemt gebeurtenissen niet om jezelf te sparen. Je neemt jezelf en het leven simpelweg zoals ze zijn. Je houding getuigt van kracht en zelfvertrouwen: je weet dat je negatieve gedachten, emoties en situaties best aankunt.
17-27 punten: Je accepteert jezelf aardig, maar niet volledig. Je hebt liever oog voor de leuke en prettige kanten van het leven én van jezelf dan voor de realiteit. Met je positieve blik houd je jezelf gelukkig en tevreden. Maar druk je negatieve zaken te veel weg, dan kan zich dat tegen je gaan keren.
16 punten of minder: Je accepteert jezelf beslist niet volledig, en zeker je ‘minder mooie kanten’ niet. Je maakt dingen mooier en positiever dan ze zij

n en drukt negatieve gedachten weg. Je ontneemt jezelf daarmee de kans om te leren van je tekortkomingen. Bovendien: als je negatieve gevoelens en gedachten te sterk onderdrukt dan blijven ze je achtervolgen, net zo lang tot je er iets mee doet.

C: ben je jezelf bij anderen?
28 punten of meer: Je bent praktisch altijd jezelf bij anderen. Je bent eerlijk en mensen weten dan ook waar ze bij jou aan toe zijn. Kijk wel uit dat je niet doorslaat: voor de onderlinge relatie kan af en toe een beetje toneelspel geen kwaad. Heb je bijvoorbeeld een slecht humeur, dan is het niet fair als je collega’s daaronder moeten lijden.
17-27 punten: Je bent redelijk jezelf bij anderen. Waarschijnlijk zal het voor jou veel uitmaken wie die ander is. Is het iemand bij wie je je veilig en vertrouwd voelt, dan zul je een stuk eerlijker en spontaner durven zijn dan bij mensen die je niet zo goed kent. Op zich niet erg, zolang je daar zelf maar happy mee bent.
16 punten of minder: Je bent niet erg jezelf bij anderen. Je houdt je ware gevoelens en meningen voor je. De kans is groot dat je lijdt aan een gebrek aan zelfvertrouwen. Je bent bang dat mensen je zullen afwijzen als je eerlijk zegt wat je voelt en vindt. Het beste wat je voor jezelf en anderen kunt doen is dan ook: werken aan je zelfvertrouwen.