Kinderboekenschrijfster, moeder en feministe
Op 8 maart is het Internationale Vrouwendag, een dag die al meer dan 100 jaar in het teken staat van feministische strijdbaarheid en het bevorderen van solidariteit tussen vrouwen wereldwijd. Een portret van J.K. Rowling, een eigentijds feministisch icoon en de geestelijke moeder van Harry Potter.
Over Internationale Vrouwendag
Internationale Vrouwendag wordt elk jaar gevierd op 8 maart. Deze dag is in de twintigste eeuw ontstaan nadat vrouwen massaal opkwamen voor hun rechten, onder andere op het gebied van arbeid en vrouwenstemrecht. In 1911 werd Vrouwendag in het leven geroepen en voor het eerst internationaal gevierd.
Tijdens de Koude Oorlog werd de dag veelal niet erkend in de westerse wereld, omdat er in die tijd een groot wantrouwen heerste tegen activisme met wortels in het socialisme en communisme. Sinds de tweede feministische golf van de jaren '60 wordt Internationale Vrouwendag weer volop gevierd. Het doel is aandacht te vragen voor vrouwenthema's zoals economische zelfstandigheid en autonomie over het eigen lichaam, het beschermen van vrouwen tegen seksueel geweld en het bevorderen van arbeidsrechten voor vrouwen.
Ter ere van deze belangrijke dag heb ik een portret geschreven over een zeer succesvolle hedendaagse kinderboekenschrijfster en feministisch activiste: Joanne ''J.K.'' Rowling. (1965)
Joanne Rowling: kinderboekenschrijfster, moeder en feministe
Onder de pennaam J.K. Rowling heeft Joanne Rowling een groot aantal kinderboeken geschreven. Ze is de schrijfster achter de wereldberoemde Harry Potter-serie, over een jonge tovenaarsleerling die strijdt tegen kwade krachten. Rowling heeft niet alleen Potter-boeken geschreven, maar bijvoorbeeld ook Het Kerstvarken en De vertelsels van Baker de Bard. Ze gebruikt het pseudoniem Robert Galbraith voor de misdaadboekenserie Cormoran Strike.
Rowlings favoriete auteurs zijn Jane Austen en Roddy Doyle, en voor kinderen Edith Nesbit. De 'K' in J.K. Rowling staat voor Kathleen, de naam van haar grootmoeder van vaders kant. Het is toegevoegd op verzoek van haar uitgever, die dacht dat een boek van een overduidelijk vrouwelijke auteur de doelgroep van jonge jongens misschien niet zou aanspreken.
Joanne Rowling heeft twee dochters: Jessica (1993) en Mackenzie (2005), een een zoon, David (2003). Ze woont momenteel in Edinburgh, Schotland met haar echtgenoot, dr. Robert Murray. (zie onderstaande foto)
Jeugd en inspiratie
Joanne Rowling werd geboren op 31 juli 1965 in het Yate General Hospital in de buurt van Bristol, en groeide op in Gloucestershire in Engeland en in Chepstow, Gwent, in het zuidoosten van Wales. Ze heeft een jongere zus, Dianne Rowling.
Haar moeder Anne was een wetenschappelijke technicus op de afdeling Scheikunde van Wyedean Comprehensive, waar Rowling zelf naar school ging. Haar vader, Peter, was vliegtuigingenieur in de Rolls Royce-fabriek in Bristol. Anne werd gediagnosticeerd met multiple sclerose toen Joanne een tiener was en stierf in 1990.
De jonge Joanne groeide op omringd door boeken, mede omdat haar ouders ook dol waren op lezen. "Ik leefde voor boeken. Ik was een echte stereotype boekenwurm, compleet met sproeten en National Health-bril." Ze schreef haar eerste boek op zesjarige leeftijd, een verhaal genaamd 'Konijn'. Het gaat over een konijn dat bezoek krijgt van zijn vrienden als hij ziek wordt van de mazelen. Op haar elfde schreef ze haar eerste roman – over zeven vervloekte diamanten en de mensen die ze bezaten.
Rowling studeerde later aan de universiteit van Exeter, waar ze zo veel boeken las in het Frans en klassieke talen. Deze kennis zou goed van pas komen bij het bedenken van de spreuken in de Harry Potter-serie, waarvan enkele uit het Latijn komen.
Het enorme succes van Harry Potter
Rowling bedacht het personage Harry Potter in 1990, terwijl ze in een vertraagde trein zat van Manchester naar London King's Cross. In de daaropvolgende vijf jaar begon ze alle zeven boeken van de serie op papier in kaart te brengen. Ze schreef meestal met de hand en bouwde een grote stapel aantekeningen op, waarvan er vele op losse stukjes papier waren gekrabbeld.
In Edinburgh volgde Rowling een opleiding tot lerares en begon ze les te geven op de scholen van de stad. Ze bleef elk vrij moment besteden aan het schrijven van haar boeken. In juni 1997 kwam haar eerste Harry Potter-boek uit, en al snel bleek dat deze boeken als warme broodjes over de toonbank vlogen. Er zouden nog vele boeken volgen.
Wereldwijd zijn er meer dan 600 miljoen exemplaren verkocht van de Harry Potter-reeks, in 80 talen. Daarmee is het de best verkochte kinderboekenreeks in de geschiedenis. Van de eerste roman in de serie, Harry Potter en de Steen der Wijzen, zijn meer dan 120 miljoen exemplaren verkocht, waardoor het tevens één van de best verkochte boeken aller tijden is geworden. Ook zijn alle boeken in de serie verfilmd, en zijn er meerdere videogames uitgebracht over Harry Potter.
In Nederland kregen de Harry Potter-boeken onder andere de prijzen Beste Boek van het Jaar 2001, Prijs van de Jonge Jury, de Hotze de Roosprijs en de Prijs van de Kinderjury voor het beste kinderboek ooit.
Joanne als feministisch activiste
Joanne Rowling heeft door de jaren heen veel gedoneerd aan goede doelen, met name doelen die vrouwen en meisjes in nood helpen. Ze vestigt regelmatig de aandacht op wereldwijde maatschappelijke misstanden die vrouwen raken. Ze kreeg daar goed zicht op nadat ze een tijdje had gewerkt als onderzoeker bij Amnesty International.
Ze spreekt ze zich uit voor recht op veilige abortus voor vrouwen overal ter wereld. Ook is ze een prominente stem bij de Westerse steuncampagne tegen religieus geweld en onderdrukking van vrouwen in Iran. Rowling was ook een uitgesproken criticus van de Amerikaanse president Donald Trump, vanwege de - in haar ogen - respectloze manier waarop hij over vrouwen sprak. Rowling vraagt ook aandacht voor het hoge aantal vrouwelijke slachtoffers van partnermoord in het Westen (femicide).
Joanne heeft een fonds opgericht dat verschillende faciliteiten voor vrouwen financiert. Het betreft voornamelijk projecten voor slachtoffers van seksueel geweld, blijf-van-mijn-lijf opvanghuizen, en vrouwelijke gevangenen die na hun vrijlating vaak een kwetsbare positie hebben in de maatschappij.
Controverse
De laatste jaren is J.K Rowling helaas onder vuur komen te liggen, terwijl ze nooit heeft opgeroepen tot haat. In dit artikel wordt uitgelegd hoe het precies zit.
Bronnen: JKRowling.com, KidsKonnect.com
