Vraag van de week
Na het overlijden van mijn vader heeft mijn broer alvast het nodige gedaan. Hij heeft daarover niet met ons overlegd en vindt ook dat hij als enige en oudste zoon het recht heeft om de afwikkeling ter hand te nemen. Wat zijn de rechten van mijn zus en mij?
Wanneer uw vader geen testament had waarin een executeur is benoemd, dan zijn alle erfgenamen gelijk. De wet in Nederland kent geen speciaal recht voor oudste kinderen en enige zonen. U bent in die gevallen gelijkwaardige erfgenamen die samen de nalatenschap moeten afwikkelen. Is er wel een testament waarin een executeur is benoemd, dan heeft deze executeur de coördinerende rol en moet in overleg met de andere erfgenamen de nalatenschap afwikkelen. Uw broer moet met zijn handelen bovendien oppassen. Behalve wanneer zonneklaar is dat de nalatenschap positief is en de erfgenamen sowieso zuiver gaan aanvaarden, kan handelingen verrichten die duiden op zuiver aanvaarden het gevaar in zich hebben dat de handelende erfgenaam voor de schulden op moet draaien. Het heeft dan indirect zuiver aanvaard.
De eerste acties in de juiste volgorde van uitzoeken bij een afwikkeling zijn: zijn er huwelijkse voorwaarden? Is er een testament? Wat zeggen deze documenten over de afwikkeling? Laat de notaris een verklaring van erfrecht opstellen waaruit blijkt wie de erfgenamen zijn en hoe zij aanvaarden en wie de executeur dan wel de boedelgevolmachtigde is. Vervolgens wordt er een plan gemaakt over wie wat doet en in welke volgorde. Een daarvan is de verdeling van de inboedel en het leegruimen van de woning. Een andere vraag is wie de contactpersoon voor de Belastingdienst is en wie de aangifte inkomstenbelasting en erfbelasting gaat verzorgen en de aanslagen betaalt? Als er geen executeur is, wikkel je samen de nalatenschap af en over het algemeen is een van de erfgenamen (of een derde) de coördinator.
Aan het eind van de afwikkeling is er een rekening en verantwoording waaruit blijkt wat er tijdens de afwikkeling door wie gedaan is en welke geldstromen er zijn geweest. Is iedereen akkoord dan is de afwikkeling klaar en kan verdeeld worden. Dat uw broer enig initiatief neemt in de afwikkeling hoeft niet slecht te zijn maar met grote stappen, snel thuis sla je meestal nog al wat stappen over die je later toch weer moet zetten.
Nico van Scheijndel houdt hij zich met name bezig met de afwikkeling van nalatenschappen, als Register Executeur, boedelgevolmachtigde of adviseur vanuit zijn bedrijf Akto, uw erfcoach en meer www.akto.nu. Nico van Scheijndel is medeauteur van de almanak Erven en Schenken van Plus Magazine.
