Jaarruimte gebruiken voor je pensioen: hoe werkt dat?

Wat is jaarruimte?

Jaarruimte is een fiscale regeling die je de kans biedt om zelf extra pensioen op te bouwen, mét belastingvoordeel. Kort gezegd: als je in een jaar minder pensioen opbouwt dan de overheid toelaat, dan ontstaat er een “pensioengat”. Dat gat mag je belastingvrij opvullen door zelf geld voor je pensioen opzij te zetten. Doe je dat met een speciale pensioenaanvulling, zoals lijfrentes? Dan kun je jouw pensioenaanvulling aftrekken van je inkomen bij de belastingaangifte. Dat levert je belastingvoordeel op.

De jaarruimte is vooral interessant voor mensen die weinig of geen pensioen via hun werkgever opbouwen. Denk aan zzp’ers of mensen die via hun werkgever relatief weinig pensioen opbouwen. Ook mensen die tijdelijk minder hebben gewerkt, kunnen van deze regeling profiteren. Zij kunnen dan op een fiscaal aantrekkelijke manier zelf extra pensioen opbouwen.

Wat zijn de voordelen van jaarruimte gebruiken?

Je jaarruimte gebruiken heeft een aantal voordelen:

• Je bouwt extra pensioen op voor later. Daardoor kun je bijvoorbeeld je beperkte werkgeverspensioen aanvullen.
• Je mag het bedrag aftrekken van je belastbaar inkomen, wat belastingvoordeel oplevert.
• Je betaalt pas belasting op het moment dat je het geld na je pensioenleeftijd krijgt uitgekeerd. Ook betaal je na de AOW-leeftijd vaak een lager belastingtarief dan nu.

Hoe kun je je jaarruimte gebruiken?

Heb je jaarruimte over? Dan kun je die benutten door zelf extra pensioen op te bouwen bij een erkende pensioenaanbieder. Denk aan lijfrentes bij bijvoorbeeld je bank of bij een aanbieder als BrightPensioen of Brand New Day. De meeste mensen kiezen voor lijfrentes beleggen; de bank of het pensioenfonds belegt dan het geld voor jou, met als doel dat het uiteindelijk (tegen de tijd dat je met pensioen gaat) meer waard is geworden. Daar heb je zelf geen omkijken naar. Ook kun je zelf kiezen hoe risicovol (of juist niet) je wilt beleggen.

Let op: als je je jaarruimte wilt benutten, moet je wel kiezen voor een pensioenproduct dat door de Belastingdienst is goedgekeurd voor pensioenopbouw. Geld op een normale spaarrekening storten telt dus niet. Met een product zoals lijfrentes zet je het geld vast tot je pensioenleeftijd. Je mag het dus niet tussentijds opnemen (behalve in uitzonderlijke situaties).

Hoe bereken je jouw jaarruimte?

Jouw jaarruimte is afhankelijk van je inkomen en van het bedrag dat je aan pensioen hebt opgebouwd. Voor 2024 is de maximale jaarruimte 30% van je pensioengevend inkomen, verminderd met de pensioenopbouw via je werkgever. Dat laatste heet de ‘factor A’ en vind je op Mijnpensioenoverzicht.nl.

Klinkt ingewikkeld? Laten we het concreter maken. In 2025 geldt een AOW-franchise van €  18.745. Voor je inkomen boven dit bedrag mag je 30% opzij zetten om te benutten voor je jaarruimte. Als je al pensioen hebt opgebouwd via je werkgever, zal je jaarruimte iets lager uitvallen.

Je jaarruimte berekenen doe je eenvoudig zelf met de rekenhulp van de Belastingdienst. Je vult daar je inkomen, je factor A en enkele andere gegevens in. Dan krijg je meteen jouw jaarruimte te zien.

Rekenvoorbeeld
Stel: jij hebt vorig jaar € 50.000 verdiend. Omdat je als zzp’er werkt, heb je verder geen pensioen opgebouwd. Je jaarruimte komt dan neer op (€ 50.000 - €  18.475) x 30% = € 9.457,50 per jaar. Dit bedrag mag je aftrekken van de inkomstenbelasting.

Jaarruimte van voorgaande jaren gebruiken (reserveringsruimte)

Heb je in eerdere jaren je jaarruimte niet (volledig) gebruikt? Dan is er goed nieuws: je kunt deze tot 10 jaar terug alsnog gebruiken. Althans, tot een bepaald maximumbedrag. Dit heet de reserveringsruimte. Stel: je had in 2022, 2023 en 2024 jaarruimte over, maar had toen geen geld om die te benutten. Dan kun je die ruimte in 2025 misschien alsnog gebruiken, bovenop je huidige jaarruimte.

Hierbij gelden wel een paar voorwaarden:

• De reserveringsruimte kent een maximum bedrag. Dat is op dit moment € 42.108 in totaal. Je mag niet meer dan dat bedrag aan oude jaarruimte benutten. Zijn jouw opgetelde overgebleven jaarruimtes minder dan dit bedrag? Dan geldt een lager maximum.
• Je mag de jaarruimte van voorgaande jaren tot maximaal 10 jaar terug gebruiken.
• Je moet eerst de oudste jaarruimte benutten (dus eerst die van 2015, dan 2016, etc.).

Tip: op de site van de Belastingdienst kun je je reserveringsruimte berekenen. Dit wordt automatisch meegenomen in hun rekenhulp.

Rekenvoorbeeld
Stel je voor: je had in de afgelopen 7 jaar steeds € 2.500 aan onbenutte jaarruimte. Dan heb je nu een reserveringsruimte van 7 x € 2.500. Dat is € 17.500.

Wanneer is het verstandig om je jaarruimte te gebruiken?

Of het slim is om je jaarruimte te gebruiken, hangt af van jouw situatie. Het kan verstandig zijn in deze gevallen:

• Je hebt geen of weinig pensioenopbouw via je werkgever. Dan is dit een mooie manier om je pensioen deels zelf te regelen.
• Je hebt geld beschikbaar dat je kunt missen tot je pensioen.
• Je betaalt nu relatief veel belasting en verwacht later minder te betalen. Dan is het belastingvoordeel het grootst.

Je jaarruimte gebruiken is minder verstandig als je op korte termijn spaardoelen hebt (zoals een huis kopen of eerder stoppen met werken). Dan kun je je spaargeld misschien beter op een andere manier inzetten.

Je hoeft overigens niet per se je volledige jaarruimte te gebruiken. Een deel gebruiken is ook mogelijk. Als je er niet uitkomt of het voor jou verstandig is om je jaarruimte te gebruiken, doe je er altijd goed aan om een financieel adviseur in te schakelen. Diegene kan je persoonlijk advies geven over jouw pensioen.