Ouderen moeten spaargeld opeten

Getty Images

Ouderen moeten meer betalen voor de zorg van de AWBZ. Als gevolg van een afspraak uit het Lenteakkoord is de vermogensbijtelling in 2013 gestegen tot 12 procent. Dit heeft geleid tot een eigen bijdrage voor veel ouderen aanzienlijk hoger uitvalt dan voorheen.

Tot 2013 werd 4 procent van het vermogen boven de vrijstelling meegeteld bij het verzamelinkomen. Dit percentage is vanaf dit jaar toegenomen tot 12 procent. Het verzamelinkomen is de basis van de berekening voor de eigen bijdrage. De consequentie is dan ook dat deze eigen bijdrage hoger uitvalt dan voor 2013.

Lenteakkoord

Deze verhoging is een gevolg van het Lenteakkoord tussen VVD, CDA, GroenLinks, D66 en de ChristenUnie. Gezien de gestegen kosten van de AWBZ moest hier wat aan gebeuren. Daarom werd de eigen bijdrage naar vermogen verhoogd tot maximaal €2,189,20 per maand en werd het mes gezet in vergoedingen.

Bijstandswet

De nieuwe berekening van de eigen bijdrage doet denken aan de bijdrage die ouderen tot 1996 moesten betalen volgens de Bijstandswet (Wet op de Bejaardenoorden). De ouderen met spaargeld moesten dat eerst opeten tot ongeveer €5000, voordat de bijstand meebetaalde aan de eigen bijdrage verzorgingshuis. Dit werd als onredelijk beschouwd: de buurvrouw die immers minder spaarzaam had geleefd, kreeg dezelfde zorg. Ook nu wordt weer meer gelet wordt op het vermogen.

Zorg inkopen

Het alternatief is om thuis te blijven wonen. Van het bedrag dat extra betaald moet worden is het inkopen van zorg immers ook mogelijk. Of dat politiek en maatschappelijk wenselijk is, is echter de vraag, aangezien een tweedeling in de zorg hierdoor aannemelijk is.

Kritiek

In het programma De Vijfde Dag verwoordden directeur van de ANBO, Liane den Haan, en voorman van 50Plus, Henk Krol, de onvrede onder ouderen over de verhoging. Hoewel beide zich konden voorstellen dat mensen met veel spaargeld meer moeten bijdragen aan de zorg die zij ontvangen, maken zij zich wel zorgen.

Spaargeld zit immers vaak vast in deposito's of in de vorm van een (onverkoopbaar) huis. Middelen die niet zomaar even vrijgemaakt kunnen worden. Toch wordt ook dit 'vaste' vermogen meegeteld in de berekening van de eigen bijdrage. Hierdoor kan deze bijdrage voor een persoon met alleen een AOW en een klein pensioen, hoger uitvallen dan het inkomen dat hij geniet.

Reactie

Staatssecretaris Van Rijn van Volksgezondheid heeft de Tweede Kamer beloofd dinsdag in een brief te reageren op de ontstane ophef over onvoorziene effecten van de wet.

U kunt hier uw eigen bijdrage berekenen.