Steeds meer Nederlanders kiezen voor een natuurbegrafenis in plaats voor een reguliere uitvaart of crematie. Maar wat betekent het voor overledenen en hun nabestaanden? En wat kost het?
Volgens Wim van Midwoud van de Landelijke Organisatie van Begraafplaatsen (LOB) vonden in 2019 in totaal zo’n 1.500 natuurbegrafenissen plaats. In 2013 waren dat er nog maar 250. Toch vormt het aantal natuurbegrafenissen nog maar een procent van het totale aantal begrafenissen in Nederland.
Begraven in de natuur
Dat een natuurbegrafenis een teraardebestelling in de natuur inhoudt, moge duidelijk zijn. Maar dat betekent niet dat dit zomaar overal kan: in Nederland mag dit alleen op officiële begraafplaatsen. Daarom zijn er inmiddels achttien natuurbegraafplaatsen in een groot deel van Nederland. In de Randstad liggen geen natuurbegraafplaatsen: de grondwaterstand in dit deel van Nederland is te hoog.
Als begraafplaats herkenbaar zijn ze doorgaans niet: het zijn in feite gewoon natuurgebieden – meestal bos of heide. U vindt hier dan ook geen grafstenen of andere ornamenten waaraan u een normale begraafplaats maar al te duidelijk herkent; een gedenkboom, kei of houten paaltje zijn de enige dingen waaraan u een laatste rustplaats nog kunt herkennen.
Eeuwige rust
Overledenen en nabestaanden hoeven zich geen zorgen meer te maken over de periodiek terugkerende grafrechten: natuurgraven worden op de meeste begraafplaatsen nooit geruimd. Dat betekent dat een overledene hier eeuwige grafrust geniet. Is een natuurbegraafplaats vol, dan is het gewoon weer een natuurgebied als alle andere.
Voor of na het overlijden?
Kiest u voor natuurbegraven? Dan kunt u het kopen van een natuurgraf na het overlijden overlaten aan uw nabestaanden, maar vaak is het ook al mogelijk om zelf een plekje uit te kiezen waar u uw laatste rustplaats wilt hebben. Uw dierbaren krijgen dan de GPS-coördinaten van het graf.
Ook kunt u zelf kiezen hoe de ceremonie op de begraafplaats eruitziet. Bij veel natuurbegraafplaatsen hebt u hier alle vrijheid, zolang het maar met respect voor de overledene en natuur gebeurt.
Waarom een natuurbegrafenis?
Natuurbegraven is een eeuwenoud gebruik, maar door reguliere begrafenissen en crematies is het al lang geleden in de vergetelheid geraakt. Maar door een groeiende belangstelling voor de natuur en duurzaamheid kiezen steeds meer Nederlanders voor een natuurbegrafenis. De natuurbegraafplaats verzekert het behoud van het natuurgebied en bovendien worden bij de begrafenis alleen duurzame en gemakkelijk afbreekbare materialen gebruikt.
Ook de kosten spelen een rol. In veel gevallen is een natuurbegrafenis goedkoper dan een begrafenis op een reguliere begraafplaats. De grafrechten zijn weliswaar hoger, maar zijn in de meeste gevallen eeuwigdurend. Bij reguliere begraafplaatsen moeten ze elke vijftien à twintig jaar verlengd worden. Ook bespaart u veel geld omdat er op een natuurbegraafplaats geen of een eenvoudig grafmonument komt te staan. Nabestaanden hoeven het graf dus niet te onderhouden, maar zullen wel moeten accepteren dat het graf onderdeel vormt van de natuur en dus overwoekerd raakt.