Betaal ik dan een lagere eigen bijdrage?
Sommige mensen zijn bang dat ze later veel geld moeten betalen voor zorg, bijvoorbeeld als ze in een verpleeghuis worden opgenomen. Het is in sommige gevallen mogelijk om de eigen bijdrage te beperken met een testament, maar reken je niet meteen rijk.
Wie in de toekomst wordt opgenomen in een verpleeghuis, moet daarvoor een eigen bijdrage betalen. Dat staat in de Wet langdurige zorg (Wlz). De eigen bijdrage is afhankelijk van het inkomen en het vermogen. Maar let op! Het CAK berekent de eigen bijdrage op basis van het inkomen en het vermogen van twee jaar terug. Voor wie in 2025 naar een verpleeghuis gaat, geldt bij de berekening van de eigen bijdrage dus de belastingaangifte over 2023. Het CAK kijkt voor het vermogen dan dus naar het vermogen op 1 januari 2023. De eigen woning telt in principe niet mee.
Het toetsbedrag voor de eigen bijdrage
Als je in het peiljaar meer vermogen had dan het 'toetsbedrag', wordt 4 procent van het vermogen opgeteld bij het inkomen. Het toetsbedrag in 2025 is €33.748 voor alleenstaanden €67.496 voor partners. Komt je vermogen hier bovenuit en heb je een relatief laag inkomen, dan is er een kans dat je de eigen bijdrage deels moet betalen uit je vermogen. Het kan dan gunstig zijn om maatregelen te nemen.
Eén manier is schenkingen doen. Je vermogen neemt dan af, zodat er een minder grote bijtelling bij de eigen bijdrage plaatsvindt. Bedenk wel dat de schenkingen pas twee jaar later effect hebben op de eigen bijdrage. Bovendien ben je een schenking definitief kwijt. Je kunt ook een speciale bepaling opnemen in je testament, waarin staat dat de kinderen hun vordering kunnen opeisen als de langstlevende ouder permanent in een zorginstelling wordt opgenomen. Het gevolg is dat het vermogen van de langstlevende afneemt.
Dit heeft (ruim) twee jaar later effect op de berekening van de eigen bijdrage Het is verstandig om de voor- en nadelen van het verpleeghuistestament goed tegen elkaar af te wegen voordat je hiervoor kiest. Het voordeel is beperkt, omdat deze bepaling pas werkt als één van de ouders al is overleden. Bovendien kunnen de kinderen dan alleen de erfenis van hun overleden ouder krijgen. Het geld van de ouder die naar het verpleeghuis gaat, erven ze pas als ook die ouder overlijdt. En zoals gezegd: de verlaging van het vermogen werkt pas twee jaar later door in de eigen bijdrage. Verder is het goed om te weten dat de eigen bijdrage minder hoog is als één van beide ouders nog thuis woont, terwijl de ander verhuist naar een verpleeghuis.
Beide ouders in het verpleeghuis
De bepaling in het testament werkt niet wanneer beide partners in een verpleeghuis worden opgenomen. Ook dan is er geen erfdeel, want er is niemand overleden. Vaak wordt dan het huis verkocht en bestaat de angst dat het huis moet worden 'opgegeten'. De kans dat dit gebeurt is niet zo groot. De opbrengst van het huis telt pas over twee jaar mee als vermogen.
Bovendien heb je ook inkomen om de eigen bijdrage van te betalen, zoals AOW en pensioen. Na twee jaar kan het gebeuren dat je een deel van de opbrengst van het huis moet gebruiken. Maar het is onwaarschijnlijk dat het hele bedrag opgaat aan het verpleeghuis.
Vordering van de kinderen opeisbaar maken
Bij de opstelling van het testament kunnen beide ouders bepalen dat onder bepaalde omstandigheden de vordering van de kinderen op de langstlevende opeisbaar is. Er is een aantal mogelijkheden:
- Bij hertrouwen zonder huwelijkse voorwaarden of zonder zekerheid te geven.
- Bij faillissement van de langstlevende.
- Bij het ontvangen van diensten van de overheid (zoals zorg), waarbij het vermogen een rol speelt voor de bepaling van de eigen bijdrage.
- Wanneer de langstlevende onder curatele wordt gesteld.
- Wanneer de langstlevende aanspraak op de bijstand moet doen.
Wanneer de langstlevende zich in een van deze per testament vastgelegde situaties bevindt of gaat bevinden, kunnen de kinderen hun vordering opeisen.