Samengesteld gezin of stiefgezin

Tips voor een fijn familieleven

U bent alleen met uw kinderen, hebt een leuk leven en dan… ontmoet u een nieuwe liefde. Geen vuiltje aan de lucht, toch? Of wel? Want u hebt niet alleen te maken met uw nieuwe liefde, maar ook met uw of jullie kinderen. Hoe reageren zij? Hoe gaat u met uw nieuwe gezin om? Hoe dan ook, u kiest niet alleen voor elkaar, maar voor het hele pakket.

Bij samengestelde gezinnen is waarschijnlijk wat meer inzet nodig om er een harmonieus gezin van te maken. Op bepaalde zaken heeft u geen invloed, toch zijn er zeker algemene tips en handvatten die helpen om jullie samengestelde gezin een prettige thuishaven voor iedereen te maken.
Wiens regels gelden?
Verwacht niet te veel in te korte tijd. Zeker de eerste tijd geldt dat u verantwoordelijk bent voor uw eigen kinderen. Zoek bij belangrijke verschillen een compromis om strijd te voorkomen. Bent u bijvoorbeeld gewend om samen met uw kinderen voor de televisie te eten en wilt uw nieuwe partner aan tafel eten? Zoek een oplossing waar iedereen mee kan leven.

Waar gaan we wonen?
Koopt of huurt u samen een nieuw huis, dan hebben jullie allemaal een nieuwe start met evenveel 'rechten'. Trekt het ene gezin of de stiefouder in bij het andere gezin, maak dan duidelijke afspraken zodat het nieuwe gezin of de stiefouder niet als gast of indringer wordt gezien.

Hoe voorkom ik ergernissen?
Erger u zich aan het gedrag van het kind, bespreek dat dan met uw partner. Het is zijn of haar taak om daar met het kind over te praten. Neem u als stiefouder te snel opvoedtaken op u, dan loop u het risico dat het kind zich tegen u afzet, en steun zoekt bij zijn eigen ouder. Hierdoor kunnen u en uw partner in een onaangename positie terechtkomen.

Wat als ik niet van mijn stiefkinderen hou?
Het is niet uw kind, en het is niet vanzelfsprekend dat u van uw stiefkind gaat houden. U hebt geen bloedband met uw stiefkind en kent zijn of haar eigenaardigheden (nog) niet. Maar u kunt wel degelijk om een kind gaan geven en er een prima relatie mee opbouwen.

Hoe deel ik de zorg voor mijn kinderen?
Ook dat is wennen. Heeft u jaren alleen voor uw kind(eren) gezorgd dan kunt u gevoelig zijn voor kritiek op uw kind, omdat het aanvoelt als kritiek op u en uw opvoeding. Maar kijk met open blik. Misschien heeft u toch iets over het hoofd gezien en ziet de ander dat als 'buitenstaander' wel? Hoe dan ook, praat erover!

Hoe voorkom ik dat de kinderen ons tegen elkaar uitspelen?
Bespreek samen hoe u uw nieuwe gezin wilt bestieren. De eigen ouder is altijd degene die de kinderen op hun gedrag aanspreekt of de regels vertelt. Steun uw nieuwe partner openlijk waar uw kind bij is. Toon begrip voor uw kind en zijn standpunt, maar geef aan dat u wel respect voor uw nieuwe partner wilt.

Wat kunnen we doen aan onze relatie?
Zorg dat u samen een stevige en solide relatie opbouwt, waarin u zaken bespreekbaar kunt maken zonder dat de ander het als aanval ziet.

Hoe krijgen we alle neuzen dezelfde kant op?
Dat jullie voor elkaar kiezen betekent niet dat de kinderen dat automatisch ook doen. Ze moeten ineens de aandacht van hun ouder delen en de andere kinderen zijn vreemden voor hen. Hoe jonger de kinderen, hoe gemakkelijker het is om met elkaar mee te groeien en gezinnen samen te voegen.

Zijn er speciale 'pubertips'?
Pubers kunnen andere kinderen als indringers zien en hebben een fijne neus voor verschil in opvoedregels. Bij conflicten doet humor vaak wonderen!

Zeker bij pubers is het de ouder die corrigeert en de regels vertelt. Houdt u als stiefouder op de achtergrond. Laat u niet verleiden tot scheldpartijen of minachtende opmerkingen. Blijf de volwassene. Neem een 'time out' wanneer de situatie uit de hand dreigt te lopen.

Heeft u toch iets gezegd of gedaan waar u spijt van heeft, bied dan excuses aan. Dat is geen teken van zwakte, maar juist een voorbeeld voor de puber en het leidt vaak tot een gesprek.

En hoe zit het met de andere biologische ouder?
Ouders zijn bij scheiding verplicht om een ouderschapsplan af te spreken. Zij zijn verantwoordelijk voor de opvoeding van hun kinderen. Ook hier weer geldt dat communicatie essentieel is; zowel tussen de biologische ouders als tussen u en uw nieuwe partner.

Samen een kindje?
Willen jullie samen een kindje, dan is dat vaak de verbindende factor omdat het van alle kinderen een broertje of zusje is. Dit kan de onderlinge band versterken. Voorkom dat de kinderen het gevoel krijgen dat u hen vanwege het nieuwe broertje of zusje niet meer leuk vindt of minder van ze houdt.

Wat als het toch niet goed lukt?
Er zijn speciale gezinscoaches, begeleiders en zelfhulpgroepen die zich gespecialiseerd hebben in de problematiek van het samengestelde of stiefgezin. Wees niet bang om hulp in te roepen als jullie er samen niet uitkomen.