Zeven vragen over de ramadan

Getty Images

Zaterdag 27 mei aanstaande start de ramadan; voor alle moslims in de wereld is deze vastenmaand een bijzondere en belangrijke maand. Maar wat is ramadan eigenlijk, wie doen eraan mee en waarom doen ze dat?

Wat is ramadan?

De vastenmaand ramadan staat voor tolerantie, liefdadigheid, verbroedering en bezinning: de moslims waarderen de gunsten van Allah, leren de waarde van het voedsel kennen en tonen Allah hun dankbaarheid. Tijdens de ramadan bidden moslims meer om zo de geloofsovertuiging te vergroten. Verder is er gedurende de ramadan veel aandacht voor verdraagzaamheid, vrijgevigheid en liefdadigheid – het kleden en voeden van de behoeftigen hoort hier bijvoorbeeld ook bij.

Wat wordt onder vasten verstaan?

In de uren dat wordt gevast, ziet men af van eten, drinken, roken en geslachtsgemeenschap. Daarnaast zijn vloeken, liegen, schelden en kwaadspreken tijdens de ramadan extra kwalijk.

Waarom wordt er tijdens de ramadan gevast?

Het vasten tijdens de ramadan behoort tot de vijf zuilen – de vijf verplichtingen voor iedere vrome moslim – van de islam. De overige zuilen zijn de geloofsbelijdenis, de rituele gebeden, het geven van aalmoezen en de pelgrimstocht naar Mekka (de zogeheten hadj). De islam leert dat vasten de mens leert zichzelf te bedwingen. Het versterkt discipline, uithoudingsvermogen en zelfbeheersing en leert begeerten en lusten te beheersen: vasten biedt de gelovige zodoende ook de mogelijkheid om aan de zwakheden in zijn karakter te werken. Verder zuivert vasten de ziel en vergroot het het inlevingsvermogen in de armen, de saamhorigheid en de liefde voor God. Het vasten tijdens de ramadan duurt van zonsopgang tot zonsondergang.

Waarom valt de ramadan elk jaar op andere data?

De islamitische kalender is gebaseerd op het maanstelsel en een maand duurt 29 of 30 dagen. Een islamitisch maanjaar telt 11 of 12 dagen minder dan een zonnejaar. Dit betekent dat de ramadan door de seizoenen verschuift. Veel moslims houden voor het bepalen van het begin en het einde van de ramadan de maanwaarneming uit Mekka aan.

Wie doen mee aan de ramadan?

Vasten tijdens de ramadan is verplicht voor iedere volwassen moslim die geestelijk en lichamelijk gezond is. Een meisje is volwassen als zij haar eerste menstruatie heeft gehad, een jongen is dat na zijn eerste zaadlozing. De verplichting geldt niet voor zieken, zwangere vrouwen, vrouwen in hun menstruatie, militairen in oorlogstijd, reizigers en mensen voor wie vasten de gezondheid zou bedreigen dan wel het herstel na ziekte zou vertragen. Overigens mogen moslims die zijn vrijgesteld hun vastenverplichting later in het jaar alsnog voortzetten of inhalen, dit wordt in meer of mindere mate ook aangemoedigd.

Wat is de betekenis van iftar?

Voor zonsopgang en na zonsondergang mogen moslims eten. De ochtendmaaltijd heet shor of sohor, de avondmaaltijd heet iftar. Vaak wordt iftar met familie en vrienden gezamenlijk gedaan – een uiting van de onderlinge saamhorigheid.

Wat is de betekenis van het Suikerfeest?

Met het Suikerfeest wordt de ramadan afgesloten. Het feest begint met een bezoek aan de moskee: iedereen gaat daarnaartoe voor het gezamenlijke gebed. De rest van de dag staat in het teken van gezamenlijk - vooral veel zoete gerechten - eten en familiebezoek. Verder geeft men elkaar en de armen cadeautjes. Meestal draagt men nieuwe kleren en het huis wordt extra netjes gemaakt. Veel vrouwen versieren hun handen met henna. Uiteindelijk komt iedereen bij elkaar, bijvoorbeeld in de moskee of in een zaal, en luistert gezamenlijk naar de preek van de imam. De preek sluit de ramadan af. Na afloop daarvan omhelst men elkaar, vergeeft elkaar de eventuele fouten van het afgelopen jaar en wenst elkaar een gezegend feest.

Auteur