De gele ANWB-praatpalen: wie kent ze niet? Ruim 57 jaar lang waren ze dé reddingsboeien voor automobilisten met pech. Tot ze in 2017 uit het straatbeeld verdwenen. Gelukkig toch niet helemaal, want sommige palen hebben sindsdien een andere bestemming gekregen. Sinds kort staat één van de iconen in zorgcentrum Merefelt in Veldhoven op de afdeling psychogeriatrie.
Daar staat de gele paal dan: in de lange gang waar de woon- en slaapkamers van de veelal oudere bewoners met dementie aan grenzen. Alleen heet de ANWB-praatpaal nu anders: namelijk een belevingspaal. Het uiterlijk is zo goed als intact gelaten, op één ding na. Tussen de twee gele 'oren' is een scherm te zien. 'Druk op de knop' is er in grote letters op te lezen.
Terug naar toen
Bewoners die dat doen, kijken naar een oud polygoonjournaal op het scherm. Op een groot tv-scherm op een paar meter afstand wordt gelijktijdig hetzelfde afgespeeld. Bewoners krijgen niet altijd een video te zien, soms ook foto's. Van de omgeving Veldhoven vroeger en nu. Familie van bewoners kan op een usb-stick foto's meenemen en ze op het scherm afspelen.
Nieuwe bestemming
De praatpalen van Rijkswaterstaat hebben vanaf 1957 dienst gedaan als communicatiemiddel voor de pech hebbende automobilist, die ermee in contact kwam met de ANWB Wegenwacht. Door de komst van de mobiele telefoon is hij overbodig geworden. Alle 3.300 palen zijn daarom buiten werking gesteld. Verduurzamingsbedrijf Ecoleon kreeg van Rijkswaterstaat de opdracht om te zoeken naar aansprekende nieuwe duurzame concepten, waarbij de praatpaal niet wordt vernietigd of gerecycled, maar een nieuw leven krijgt.
Embedded Fitness, een bedrijf dat interactieve toepassingen bedenkt om mensen in beweging te krijgen, bedacht samen met Veerle van Engen, een studente van Eindhoven University of Technology een belevingspaal voor ouderen. Die moet ouderen niet alleen in beweging krijgen, maar ook terugbrengen naar vroeger. Een nostalgisch gevoel oproepen.
Beweging
De gele paal is een icoon voor de ouderen die in zorgcentrum Merefelt wonen. Middels een wandelingetje door de gang lopen de ouderen naar de belevingspaal. Het levert leuke gesprekken op, vertelt Carla Scholten, directeur van Embedded Fitness. Zo vertelt een van de bewoners, Margriet Pompen, nadat ze een journaal bekijkt over de oude Philipsfabriek, dat ze er vroeger zelf nog werkte. Ook voor de familie van de bewoner is het een fijne activiteit: naar de paal lopen en over vroeger praten.
Bekijk in onderstaande video wat Margriet Pompen van de belevingspaal vindt.