Eindelijk! Verder studeren zonder diploma's kan!

Met een ‘ervaringscertificaat’ kun je versneld alsnog een diploma halen. Agnes Moossdorff (49) vertelt hoe zij dat deed.

‘Toen ik jong was wilde ik wel verder leren, maar mijn ouders stimuleerden dat niet. “Zou je niet eens gaan werken?”, was het, toen ik na de huishoudschool alsnog de havo had doorlopen. Ik wilde liever doorleren voor maatschappelijk werkster of diëtiste, maar in plaats daarvan werd ik administratief medewerkster.Dat heb ik tien jaar gedaan, totdat mijn dochter werd geboren.

Toen stopte ik met werken om bij de kinderen te kunnen zijn.
Toen mijn jongste 4 was, ging ik weer aan het werk. Ik wilde altijd al de zorg in en vier jaar geleden werd ik aangenomen bij een verpleegtehuis. Ook al had ik geen ervaring. Ik kreeg een interne opleiding voor basishulp, waarin ik leerde om mensen te wassen, medicijnen aan te reiken, problemen te signaleren en mijn eigen grenzen te bewaken. Ik kreeg een certificaat, maar dat is natuurlijk geen landelijk erkend diploma.

Leren en werken

Makkelijker kon ik het niet krijgen toen mijn werkgever mij een EVC-traject aanbood: Erkennen Verworven Competenties. Ik ging een paar maanden lang één dag in de week naar school en ik moest huiswerk maken. Het was prima met mijn werk te combineren. Het begon met een toets om mijn niveau te bepalen en een lijst met meer dan honderd vragen. Ik kreeg te horen dat ik een opleiding tot verpleegkundige zou kunnen volgen. Het was leuk om dat bevestigd te krijgen!

Samen met nog meer vrouwen van mijn leeftijd zat ik in de klas met meiden die net van het vmbo afkwamen. Wij met onze ervaring en zij die nog van alles moesten leren. De lesdagen waren grappig en chaotisch; de schooldag vloog zo voorbij. Ik zag het als de puntjes op de i zetten van de kennis die ik in de praktijk al had opgebouwd.

De lessen bestonden uit theorie en workshops, en werden afgesloten met een toets en een rapport. Voor vakken waarvan mijn kennis aantoonbaar was, zoals Engels, kreeg ik vrijstelling. En dat ik mensen kan wassen en ontbijt kan klaarmaken, dat hoefde ik ook niet meer te bewijzen. Nu heb ik mijn diploma voor ‘basishulp’.

Als ik zou willen, kan ik nu de opleiding van verzorgende gaan volgen en daarna doorleren voor verpleegkundige. Maar op dit moment vind ik het wel goed zo. Ik ben nu 49 en ik heb mijn leven op de rit.

Alsof je dom bent...

Ik heb me nooit minderwaardig gevoeld zonder diploma, maar ik kom wel eens mensen tegen die me afrekenen op wat ik doe. Na het verpleegtehuis ben ik in dezelfde functie voor de thuiszorg gaan werken, en sommige mensen denken dat ik schoonmaak bij ouderen thuis. Alsof je dan dom bent of zo. Al sta ik met mijn functie helemaal onderaan de ladder in de zorg, zelf vind ik het toch vooral een leuk idee dat ik nu een diploma heb dat overal wordt erkend.

Ik ben niet bang dat mijn baan wordt wegbezuinigd; er zullen altijd mensen zijn die verzorgd moet worden en uit hun bed moeten worden gehaald. En als ik een vacature zie die me leuk lijkt, dan is dit diploma natuurlijk wel mooi meegenomen.”

EVC: hoe werkt het?

Stel: u bent na de middelbare school niet gaan studeren, maar meteen gaan werken. U hebt dus geen diploma, maar u hebt in de praktijk wel kennis en vaardigheden opgedaan. Zonder diploma kunt u echter bij promoties makkelijk gepasseerd worden door collega’s mét papiertje. Met een diploma toont u in een sollicitatiegesprek uw opleidingsniveau aan en dat maakt het zoeken van een andere baan een stuk makkelijker. Bovendien kunt u doorstromen naar een vervolgopleiding.

In een EVC-traject (Erkennen Verworven Competenties) tellen uw kennis en vaardigheden mee. U gaat een diploma halen, maar hoeft niet opnieuw in de schoolbanken te leren hoe u een bedlegerige patiënt uit bed tilt, een gasleiding last of een team aanstuurt, als u dat al zo’n tien jaar dagelijks doet.

Kennis en inzicht
EVC ‘meet’ uw kennis en ‘waardeert’ dat met een ervaringscertificaat. Er wordt gekeken welke vaardigheden, kennis en inzichten u hebt opgedaan. Competenties kunnen overal vandaan komen, want leren gebeurt niet alleen op school en op de werkvloer. Zit u al jaren als vrijwilliger in een bestuur? Bent u mantelzorger? Ook deze competenties tellen mee en worden zwart op wit gezet.

Met het officieel erkende ervaringscertificaat kunt u bij een vervolgopleiding – van vmbo tot universiteit – vrijstelling aanvragen voor vakken die u al beheerst. Let op: het staat niet vast dat u daadwerkelijk een vrijstelling krijgt, want dit verschilt per opleiding. Iedereen kan een EVC-traject volgen. Het initiatief kan liggen bij de werkgever of het uitzendbureau, maar u kunt ook zelf de eerste stap zetten.

EVC Centrum Nederland: T 035–750 61 95, www.evc-centrum-nederland.nl

Auteur