Go West: de pioniers achterna

Zo’n 250.000 Amerikanen volgden in de negentiende eeuw de Oregon Trail, een drieduizend kilometer lange tocht van Missouri naar Oregon. De sporen van dat roemruchte verleden zijn er nog steeds zichtbaar en voelbaar.

In het vliegtuig lezen we het verhaal van Emeline Fuller, een Amerikaans meisje dat aan het einde van de negentiende eeuw met haar familie naar Oregon trok. In het spoor van de pioniers die in het westen een nieuw bestaan wilden opbouwen. Tijdens de tocht verliest Emeline al haar familieleden: ze zijn afgeslacht door de indianen of bezweken aan honger en dorst.

Zij waren niet de enigen. Het volgen van de Oregon Trail kostte meer dan 10 procent van de pioniers het leven. Het is ook niet niks om honderden mijlen met ossen­wagens over ongeplaveide wegen een ongewisse toekomst tegemoet te gaan. Te voet, welteverstaan, want de ossen konden de wagens al nauwelijks trekken.

Missing media-item.

Barre woestenij

Onze achting voor de pioniers stijgt wanneer we iets voorbij de Proxy Falls op een hoogte van 1700 meter over een zwart lavaveld proberen te lopen. We bevinden ons in de Cascade Range, een bergrug die bestaat uit een aaneenschakeling van met sneeuw bedekte, uitgedoofde en slapende vulkanen van enkele tientallen miljoenen jaren oud. ‘Recentere’ uitbarstingen (drieduizend tot tweehonderd jaar geleden) hebben hier lavavelden gevormd met een fascinerende uitstraling.

Het zijn eindeloze velden poreus gesteente, gevormd doordat de uit de aardbodem opborrelende lava afkoelde en hard werd. Hier en daar, waar tussen de puntige stenen de eerste aarde is ontstaan, proberen dennenbomen vertwijfeld tot groei te komen, het enige teken van leven in deze barre woestenij. Op de achtergrond twee van de Three Sisters: besneeuwde vulkanen die fel contrasteren met het zwarte gesteente.

De tocht van de pioniers over deze barre, zwarte vlakte moet een ware foltering zijn geweest. Enkele voorzichtige stappen over het vlijmscherpe lavagesteente doen ons al snel op onze schreden terugkeren.

Missing media-item.

Net een kijkdoos

De volgende dag trekken we oostwaarts, naar de prairie. Een al even meedogenloos landschap voor de pioniers: water was schaars en de hitte soms extreem. Destijds graasden op de graslanden nog bizons, eeuwenlang voedsel voor de indianen. Maar omdat de pioniers meer in de huiden geïnteresseerd waren, slachtten zij de dieren genadeloos af. Daardoor leden hele indianenstammen honger. In combinatie met de landhonger van de pioniers liep de spanning op en het leek de Amerikanen het beste om de indianen (kleine) stukken grond te geven, waar ze ongestoord konden wonen.

Eén zo’n gebied is het Warm Springs Indian Reservation, waar de indianen sinds 1855 autonoom zijn. Een deel van dit reservaat bestaat uit hoogtewoestijn (high desert): heuvels die geel zijn van het verdorde gras en het bloeiende rabbitbrush, en doorkliefd worden door diepe ravijnen. Voor het accent zijn als het ware met een groene verfkwast links en rechts sparren en dennen rondgespetterd.

Missing media-item.

Lange donkere vlechten

Aanvankelijk zijn we niet echt geboeid door dit tweekleurenlandschap. Maar ’s ochtends vroeg en in het avondlicht komt er een rode gloed overheen die we voor geen goud hadden willen missen. Zelfs de sneeuw op vulkaan Mt Jefferson kleurt lichtroze. De dennen lijken in het tegenlicht wel ‘pop-up’-bomen, weggelopen uit een kijkdoos.

In het reservaat runnen de indianen een casino en een resort. Al gauw is onze aanwezigheid bekend geworden. Big Rat Suppah, indiaanse trekken maar verder zeer westers, wil ons graag iets van de oeroude indiaanse tradities laten zien. Hij heeft zijn zoon en dochter al van school gehaald. Snel worden ze aangekleed, waarna een indiaanse grasdans kan beginnen. Eentonig maar indringend klinken de klanken van de door Big Rat beschilderde drum.

De indiaanse Ellen Thompson vertelt dat indianen om spirituele redenen dansen. “De dans is een afschildering van droefheid, hoop of vreugde, van overwinning of van een nederlaag.” Daarom vindt ze het ronduit beschamend wanneer toeristen ‘als grapje’ zogenaamde indianendansen gaan uitvoeren. “Je kunt nu eenmaal niet dansen zonder het besef dat je een indiaan bent.”

De indiaanse cultuur is overal terug te vinden. Zo kappen de indianen minder hout, omdat ze tegen overexploitatie van de grond zijn. Volgens het indiaanse geloof heeft de schepper hun namelijk geen grond gegeven om er winst mee te maken, maar om er goed voor te zorgen, vertelt boswachter Lesley Bill. Hij draagt een bruine vilten hoed, waaronder lange donkere vlechten uitsteken.

Geheel volgens de traditie begint hij elke dag met een glas water, de bron van het leven, en een song. Ook zijn kinderen probeert hij deze indiaanse tradities bij te brengen. Wanhopig, zo geeft hij toe, want er zijn zo veel verleidingen zoals televisie, alcohol en drugs.

Missing media-item.
   

I am an Indian

De visvangst gaat eveneens op de traditionele manier. Vanaf steigers gaan ze met een schepnet aan een lange stok door het water. Een touw om hun middel behoedt hen voor een smak in de rivier, wanneer de gevangen zalm of forel al te zwaar in het net ligt.
Hoewel de Amerikanen die naar het westen trokken het aantal indianen hebben gedecimeerd, is Ellen niet bang dat haar volk ooit zal uitsterven. “Ons innerlijk hebben ze nooit weg kunnen nemen: I am an Indian. Dat is de kern. Wij indianen zullen er altijd zijn, al is het maar in de herinnering.”

Niet te missen

  • Het Warm Springs Indian Reservation heeft een hotel, een spa, een casino en je kunt er golfen. Er wonen drie indianenstammen: de Wascos, de Walla Wallas en de Paiutes. T +1-541-553 11 61 of www.warmsprings.com
  • The Museum At Warm Springs geeft een uitstekend beeld van het leven van de indianen vroeger en nu. 2189 Highway 26, Warm Springs, OR 97761. +1-541-553 33 31 of www.museumatwarmsprings.org
  • Wilt u meer weten over het fenomeen van de hoogtewoestijn, dan moet u bij het High Desert Museum zijn, ten zuiden van Bend. 59800 South Hwy 97, Bend, OR 97702. T +1-541-382 47 54 of www.highdesert-museum.org
Bron 
  • Plus Magazine