Verkiezingen Tweede Kamer: dit zeggen de politieke partijen over de arbeidsmarkt

Getty Images

Het rommelt op de arbeidsmarkt. Het aantal zzp’ers is enorm toegenomen en er gaan stemmen op om de flexibilisering van de arbeidsmarkt een halt toe te roepen. Werknemers die het minimumloon verdienen, kunnen daar maar ternauwernood van rondkomen – als dat al lukt. Wat zijn de politieke partijen van plan met de arbeidsmarkt?

50PLUS
•    Het wettelijk minimumloon moet omhoog
•    Levenslang leren, geen leeftijdsgrenzen meer
•    Mensen met een WW-uitkering kunnen kosteloos naar volwassenenonderwijs

VVD
•    Sterke overheid zorgt voor vangnet bij inkomensverlies of arbeidsgeschiktheid, ook voor zzp’ers
•    Steun voor middeninkomens via betaalbaarder kinderopvang en bonus voor voltijdwerken
•    Middenstandskorting, werkgeverslasten afhankelijk maken van bedrijfsgrootte, overheid betaalt loon bij tweede ziektejaar werknemer
•    Hogere uitkering direct na verlies baan, meer richten op vinden nieuwe baan, extra mogelijkheden voor scholing
•    Vaste contracten worden voor de werkgever goedkoper, makkelijker om mensen in dienst te nemen
•    Het ontslagrecht moderniseren: het moet niet meer mogelijk zijn dat de rechter een ondernemer kan dwingen om een niet-functionerende werknemer in dienst te houden
•    De rechtspositie van zzp’ers versterken: zij krijgen een eigen stem in de SER (Sociaal-Economische Raad), naast de werkgevers en de vakbonden. In het Burgerlijk Wetboek moet de zzp’er een eigen rechtspositie krijgen, naast de werknemer
•    Het onderscheid tussen echte zzp’ers en schijnzelfstandigen moet scherper
•    Minimumloon gaat omhoog
•    Iedere werknemer krijgt een persoonlijke leerrekening voor scholing

CDA
•    Het minimumloon moet met 10 procent omhoog, elke twee jaar opnieuw bekijken
•    Bij het aannemen van de eerste werknemer ontvangt de werkgever een bonus
•    Leren moet veel belangrijker worden, dat moet ook worden opgenomen in arbeidscontracten en cao’s
•    De plicht om loon door te betalen bij ziekte wordt ingeperkt
•    De regelingen voor ontslagvergoeding worden eenvoudiger

ChristenUnie
•    Ontslagbescherming voor werknemers blijft bestaan – het is aan de rechter om te bepalen of het ontslag terecht is. Bij onterecht ontslag volgt een boete
•    Het MKB hoeft nog maar 1 jaar loon door te betalen bij ziekte
•    Meer inzet op scholing, vooral voor werknemers met een beroepsopleiding
•    Bij de geboorte krijgt iedere Nederlander een ontwikkelbudget, de werkgever draagt daar maandelijks aan bij
•    Meer werk-leertrajecten
•    Scherper onderscheid tussen de verschillende arbeidscontracten; schijnzelfstandigheid tegengaan
•    Er komen minimumtarieven voor zzp’ers, deze tarieven worden ook opgenomen in de cao’s
•    Het vaste arbeidscontract wordt weer de norm, onder meer door flexcontracten duurder te maken
•    Er komt een minimumuurloon
•    Het minimumloon stijgt met 10 tot 21 procent

SGP
•    Voor kleine ondernemingen is het wellicht verstandig om de ontslagbescherming te versoepelen
•    De plicht om bij ziekte loon door te betalen gaat terug naar anderhalf jaar
•    Vaste contract moet weer aantrekkelijk worden, bijvoorbeeld door ervoor te zorgen dat werknemer en werkgever meer mogelijkheden krijgen om het contract aan te passen aan de specifieke wensen van werknemer en werkgever
•    Er komt een minimumuurloon

D66
•    Het minimumloon moet omhoog, minstens 10 procent
•    De aan het minimumloon gekoppelde uitkeringen stijgen mee
•    Werkzekerheid moet het uitgangspunt worden, dus de wildgroei aan flexcontracten tegengaan
•    Een flexibele werknemer moet een hogere beloning krijgen
•    Zelfstandigen moeten meer mogelijkheden krijgen om als collectief te onderhandelen over tarieven
•    Vanaf je 16e krijgt iedereen een persoonlijk ontwikkelbudget, aan te wenden voor studie of voor latere opleiding tijdens het werkende leven
•    MKB hoeft nog maar één jaar loon door te betalen bij ziekte. Het tweede jaar loopt via collectieve verzekering

PvdA
•    Het minimumloon moet omhoog
•    De aan het minimumloon gekoppelde uitkeringen stijgen mee
•    Flexibele arbeidscontracten zijn niet de oplossing – werkenden hebben nieuwe zekerheden nodig: goed werk tegen een fatsoenlijke beloning
•    Werkgevers financieel stimuleren om mensen in vaste dienst te nemen
•    Extra belasting voor werkgevers die ervoor kiezen geen vaste contracten aan te bieden
•    De Mededingingswet aanpassen zodat zzp’ers collectief over hun tarieven kunnen onderhandelen
•    Werkgarantie moet ervoor zorgen dat mensen van baan naar baan gaan, in plaats van naar uitkering
•    De zogeheten beroepsbegeleidende leerweg combineert opleiding, uitkering, aanvulling van oude werkgever en inkomen van nieuwe werkgever
•    MKB hoeft nog maar één jaar loon door te betalen bij ziekte. Het tweede jaar wordt door de overheid betaald

GroenLinks
•    Het minimumloon moet omhoog naar € 14
•    De aan het minimumloon gekoppelde uitkeringen stijgen mee
•    Het vaste arbeidscontract moet weer de norm worden
•    Tijdelijke contracten worden duurder – payrolling, contracting en nulurencontracten verdwijnen
•    Uitzendkrachten hebben dezelfde rechten als andere werknemers
•    Schijnzelfstandigheid verdwijnt
•    Zzp’ers krijgen recht op een fatsoenlijk minimumtarief
•    Mensen zonder baan krijgen persoonlijke begeleiding waar nodig – zonder de verplichting van een tegenprestatie

SP
•    Heeft een bedrijf meer dan 100 werknemers, dan krijgen die werknemers net zoveel zeggenschap als de aandeelhouders als het gaat om grote investeringen of fusies. De werknemers delen mee in de winst
•    Het minimumloon moet naar € 14 per uur
•    Er moet een einde worden gemaakt aan onzekere arbeidscontracten
•    Een leven lang leren moet aantrekkelijker worden
•    MKB krijgt hulp bij de plicht om een zieke werknemer door te betalen

PvdD
•    Het minimumloon moet naar € 14 per uur en AOW, Wajong en bijstand stijgen mee
•    De flexibilisering van de arbeidsmarkt tegengaan: alleen het vaste en tijdelijke contract voor een reguliere baan, het uitzendcontract voor vervanging bij ziekte of drukte en een zelfstandigencontract voor zzp’ers blijven bestaan
•    Er moet een einde komen aan constructies waarin medewerkers in een zzp-contract worden gedwongen
•    Mensen die werken in sectoren waar straks minder behoefte aan is (luchtvaart, fossiele industrie, vleessector), moeten voldoende mogelijkheden krijgen voor omscholing of herscholing

PVV
•    Het minimumloon moet omhoog
•    De flexibilisering van de arbeidsmarkt is te ver doorgeschoten, daar moet iets aan worden gedaan
•    Ontslagbescherming blijft overeind

Lijst Henk Krol
•    Het wordt financieel aantrekkelijker om personeel aan te nemen
•    Doorbetalen van loon bij ziekte wordt ingeperkt: 12 weken voor kleine bedrijven, 6 maanden voor grotere bedrijven. De resterende periode wordt betaald via premies uit een ondernemersfonds
•    Voor werknemers vanaf 45 jaar hoeft de werkgever minder sociale lasten af te dragen
•    Het minimumloon wordt elk jaar geïndexeerd
•    Aanvullende uitkeringen voor arbeidsongeschiktheid en werkloosheid blijven voor mensen boven de 55 jaar tot aan de pensioenleeftijd bestaan

FvD
•    Voor het MBK moet het ontslagrecht worden versoepeld
•    MKB hoeft nog maar één jaar loon door te betalen bij ziekte
•    Flexibilisering van de arbeidsmarkt is geen probleem: keuzevrijheid moet centraal staan

Denk
•    Het minimumloon moet omhoog
•    Er komt een financiele regeling om het aangaan van vaste contracten te stimuleren
•    De ontslagbescherming moet worden versterkt
•    Voor het kleinbedrijf moet de loondoorbetaling bij ziekte collectief worden geregeld

Auteur