Hoe werkt het Europees Parlement?

Getty Images

Op donderdag 23 mei 2019 mogen we stemmen voor een nieuw Europees Parlement. In een speciaal verkiezingsdossier besteedt PlusOnline hier aandacht aan. In dit artikel leest u hoe het Europees Parlement werkt.

Het Europees Parlement vertegenwoordigt ruim een half miljard Europeanen uit 28 landen. Het parlement telt 751 personen: 750 parlementsleden en de voorzitter. Deze leden worden elke vijf jaar gekozen door de inwoners van de Europese lidstaten. Het aantal parlementsleden per land is afhankelijk van het aantal inwoners van het land. Namens Nederland zitten er 26 afgevaardigden in het Europees Parlement.

Taken Europees Parlement


Het Europees Parlement heeft een breed takenpakket:

•    Elk Europees wetsvoorstel moet langs het Europees Parlement. Het parlement kan goedkeuren, afkeuren of wijzigen.
•    Het parlement houdt toezicht op alle instellingen van de Europese Unie.
•    Het parlement stelt de begroting van de Europese Unie vast en controleert die.
•    Het parlement kiest de voorzitter van de Europese Commissie (op dit moment Jean-Claude Juncker).
•    Het parlement controleert de Europese Commissie en kan deze zo nodig naar huis sturen.
•    Inwoners van de landen van de Europese Unie kunnen petities (verzoekschriften) indienen bij het Europees Parlement. Een petitie kan een individueel verzoek, een klacht, een opmerking of een oproep zijn. Met zo’n petitie kan het Europees Parlement iets aan de kaak stellen, bijvoorbeeld een misstand in een van de lidstaten.

Europese wetten

Het Europees Parlement behandelt en stemt over de wetsvoorstellen van de Europese Commissie. Daarbij heeft het parlement het recht een wetsvoorstel goed- of af te keuren of te wijzigen. Het Europees Parlement heeft géén initiatiefrecht voor nieuwe wetten. Omdat de wetsvoorstellen over veel verschillende onderwerpen gaan, zijn de Europese parlementariërs verdeeld over 20 vaste gespecialiseerde commissies. Voorbeelden daarvan zijn de commissies voor mensenrechten, voor veiligheid en defensie en voor vervoer en toerisme. Deze commissies bereiden de vergaderingen van het Europees Parlement inhoudelijk voor.

Europees Parlement en nationale regering

Nationale regeringen hebben geen directe stem in het Europees Parlement: onze regering kan dus niet stemmen over iets dat in het Europees Parlement plaatsvindt. De leden van het Europees Parlement hebben echter meestal wel een relatie met een politieke partij uit eigen land.

Brussel en Straatsburg

Het voltallige Europees Parlement vergadert eens per maand vier dagen in Straatsburg. Een aantal andere gezamenlijke vergaderingen vindt plaats in Brussel. Ook de vergaderingen van de 20 vaste commissies vinden in Brussel plaats. De maandelijkse verhuizing naar Straatsburg en weer terug is veel mensen een doorn in het oog: het kost namelijk veel geld en veel tijd.

Auteur