Verkiezingen Tweede Kamer: dit zeggen de politieke partijen over de Europese Unie

Getty Images

Sneller straffen, betere ICT, meer agenten op straat, een zwaailicht op de politiefiets – de handhaving van de wet heeft vele kanten. Hieronder leest u wat de verschillende politieke partijen er volgens hun verkiezingsprogramma's voor 2021 mee willen.

50PLUS
•    Geen uitbreiding met nieuwe landen
•    Lidstaten die zich niet aan de spelregels houden, krijgen als ultieme sanctie: uitsluiting uit de EU
•    50PLUS wil niet dat Nederland opdraait voor het slechte economische beleid van andere eurolanden
•    Een krachtige Europese Unie die de kerntaken goed coördineert tussen lidstaten, heeft niet steeds meer geld nodig voor eigen beleid
•    De standaardpraktijk van het doorschuiven van de rekening van extra EU uitgaven naar hogere afdrachten voor de lidstaten moet worden beëindigd
•    De verspilling in de EU moet voortvarend worden aangepakt. Geen verhuizingen tussen Brussel en Straatsburg meer, een forse vermindering van het aantal zetels in het Europees parlement en een gepaste versobering van de arbeidsvoorwaarden. Uitgaven aan niet-kerntaken kunnen worden gereduceerd (of) afgebouwd

VVD
•    Nederland is een soeverein land binnen de Europese Unie. Een sterke Europese Unie is noodzakelijk om de manier van leven van Nederlandse burgers te beschermen. Alleen door samenwerking kunnen we migratiestromen bedwingen, paal en perk stellen aan oneerlijke Chinese concurrentie, of kwaadwillende landen via sancties pijn doen
•    Europese strategische soevereiniteit. Daarvoor zijn sterke krijgsmachten nodig die intensief samenwerken en meer bijdragen aan de Navo
•    Het nationaal belang staat voorop in het buitenlands beleid. Toegang tot de Europese markt en ontwikkelingssamenwerking zijn voorwaardelijk en moeten de Nederlandse en Europese veiligheidsbelangen dienen, ondernemers gelijke kansen bieden en afspraken bevatten over het terugnemen van eigen onderdanen die geen recht op verblijf in Europa hebben
•    Gelijke spelregels voor ieder bedrijf op de Europese markt, gehandhaafd door boetes voor bedrijven van buiten de EU die met staatssteun uit hun eigen land de concurrentie op de interne markt aangaan
•    Strategisch gebruik van de economische macht van de EU, bijvoorbeeld door sancties in te stellen als Rusland opnieuw buurlanden aanvalt of Turkije geen migratieafspraken respecteert en buurlanden intimideert
•    Afschaffing van vetorecht bij EU-sancties voor mensenrechtenschenders en bij de verlenging van economische sancties als eerste stap, om daarna ook het veto bij het instellen van economische sancties af te schaffen
•    Een speciale ‘sanctie-eenheid’ waarmee Nederland de Britse voortrekkersrol bij het opstellen en handhaven van sancties binnen de Europese Unie overneemt
•    Steun aan Europese pogingen om de nucleaire deal met Iran overeind te houden
•    Modernisering van het associatieakkoord tussen Israël en de Europese Unie, onder meer via een herstart van formele gesprekken hierover in de associatieraad tussen beide partijen
•    Terughoudendheid bij uitbreiding van de EU. Associatieverdragen, handelsakkoorden of andere partnerschappen zijn goede alternatieven om effectief samen te werken
•    Alternatieven voor toetreding van Turkije, zoals een vrijhandelsakkoord. Want gezien de verslechtering van onder meer mensenrechten en democratie in het huidige Turkije, is het niet realistisch dat het land aan de voorwaarden voor EU-lidmaatschap gaat voldoen. We blijven samenwerken rond migratie en veiligheid
•    Nauwe samenwerking en goede handelsafspraken met het Verenigd Koninkrijk
•    Informele coalities om per onderwerp zoveel mogelijk invloed op Europees beleid te hebben
•    Sterkere regionale grensoverschrijdende samenwerking tussen de Benelux en de Duitse regio Noordrijn-Westfalen op het gebied van duurzame ontwikkeling, justitie en veiligheid
•    Versterking van de interne markt. Hierbij is uitdrukkelijke aandacht voor de digitale interne markt, omdat daarin een enorm groeipotentieel voor de Nederlandse economie zit
•    Blijven voorkomen dat de Europese Unie een transferunie wordt. Er komen geen nieuwe Europese instrumenten waarmee economisch slecht presterende lidstaten noodzakelijke hervormingen kunnen omzeilen
•    Terugkeer naar begrotingsregels zodra de coronacrisis voorbij is, met voldoende handhaving en automatische sancties wanneer lidstaten begrotingsafspraken schenden
•    Stopzetten van financiering aan lidstaten binnen de eurozone die zich structureel niet aan de begrotingsregels houden, bijvoorbeeld door de toegang tot noodfinanciering via fondsen als ultieme consequentie stop te zetten
•    Modernisering van de Europese meerjarenbegroting: meer uitgaven aan (digitale) veiligheid, onderzoek en innovatie, digitalisering, kunstmatige intelligente, verduurzaming, de economie en migratie en minder geld voor lidstaten die zich niet aan afspraken houden
•    Stoppen met de maandelijkse verhuizing van het Europees Parlement tussen Brussel en Straatsburg
•    Geen stijging van de Nederlandse afdracht en geen Europese belastingen of wetgeving die de Nederlandse pensioenfondsen (indirect) belast, en op termijn wanneer er verdragswijziging plaatsvindt een system waarbij afdrachten alleen op het BNI gebaseerd zijn.
•    Behoud van het herstelfonds als een puur tijdelijke maatregel zonder verlenging. Bijdragen uit dit fonds blijven gekoppeld aan hervormingen

CDA
•    Nederland blijft, als een van de oprichters, met andere landen werken aan een op waarden gefundeerde Europese Unie. Het is van belang open te staan voor minder uniformiteit en voor meer maatwerk. De Europese Unie kan sterker worden door kleine bundelingen van lidstaten en door bepaalde regio’s als kopgroepen te laten functioneren
•    Op kernthema’s, zoals de Europese begroting, de uitbreiding van de Europese Unie en belastingsamenwerking, moet unanimiteit bij de besluitvorming behouden blijven
•    Verantwoorde schuldenafbouw en economische hervormingen, conform de afspraken van het Stabiliteitspact
•    Financiële solidariteit met andere lidstaten vormgeven via de meerjarenbegroting, waarbij de welvarende lidstaten meer bijdragen en minder welvarende landen meer subsidie ontvangen. Wij blijven tegen de uitgave van eurobonds
•    De euro is van groot belang voor een exportland als Nederland, maar de Europese Centrale Bank heeft een te grote rol. De ECB moet zich weer toeleggen op haar kerntaak en het bezit van schulden van de lidstaten verantwoord afbouwen
•    Om een nieuwe bankencrisis te voorkomen moeten conform de Europese bankenwetgeving zwakke banken worden afgewikkeld. Zij kunnen geen staatssteun meer krijgen. Wij willen een Europese fusietoets om te voorkomen dat bankenfusies leiden tot banken die opnieuw too big to fail worden.
•    CDA is voor een Europese Veiligheidsraad, waarin bij voorkeur ook de Britten zijn vertegenwoordigd
•    In de EU handhaven we het veto op buitenlands beleid, behalve bij het veroordelen van mensenrechtenschendingen en het opstellen van de zogeheten sanctielijsten. We willen voorkomen dat één lidstaat kritiek op en sancties tegen landen als China en Rusland kan tegenhouden
•    Uitbreiding van de Europese Unie is alleen aan de orde als een kandidaat-lidstaat aan alle voorwaarden voldoet
•    Toetredingsonderhandelingen worden stopgezet als een kandidaat-lidstaat zich te ver verwijdert van de Europese waarden en afspraken. Dat geldt zeker voor de koers die Turkije is ingeslagen; Turkije dient de status van kandidaat-lidstaat te verliezen en met de EU te zoeken naar een alternatieve vorm van samenwerking
•    Wij willen een Europese Afrika-strategie om langjarig bij te dragen aan de ontwikkeling van dit continent, de bestrijding van armoede en ziektes, de realisatie van de VN Sustainable Development Goals (SDG) en samenwerking op het gebied van duurzame energie en handel
•    Europa staat pal voor de bescherming van de democratische rechtsstaat in de lidstaten. Landen die tornen aan de rechtsstaat verliezen hun stemrecht in de Europese Raad en hun aanspraak op Europese fondsen en subsidies. Bij corruptie met Europees geld worden subsidies gekort of stopgezet

ChristenUnie
•    Meer Europese samenwerking op klimaatverandering, migratiebeleid, een eerlijke (digitale) economie en geopolitiek beleid
•    Sterker Europees leiderschap: invoeren van besluitvorming met gekwalificeerde meerderheid over Europese buitenlands beleid, bijvoorbeeld als het gaat om mensenrechten, sancties en civiele missies. Dan kan één land niet langer Europese sancties blokkeren, zoals recent gebeurde bij de besluitvorming over sancties tegen Wit-Rusland. Over militaire missies blijven lidstaten altijd zelf besluiten
•    Heldere uitgangspunten bij verdragswijziging. Als verdragswijzigingen worden voorgesteld dan moeten deze 1) de legitimiteit van EU-besluitvorming versterken, en 2) bijdragen aan de concrete aanpak van grensoverschrijdende uitdagingen
•    Tweederde meerderheid bij wijzigingen in de verdeling van bevoegdheden. Bij wijzigingen van het EU-verdrag besluit het Nederlandse parlement met twee derde meerderheid
•    Nederland is onvoldoende afgesteld op de intensieve Europese samenwerking die is ontstaan. Daarom moet er een Europawet komen, waarin de bevoegdheden en afspraken over de controle van Europese besluitvorming staan. Er komt een gezamenlijke Europacommissie, met daarin leden van de Eerste en Tweede Kamer, die tot taak heeft de regering in Europa intensiever te controleren
•    Stoppen met Straatsburg. Het Europees Parlement vergadert alleen nog in Brussel
•    Europese structuurfondsen en onderzoeksprogramma’s moeten zoveel mogelijk als investeringsbudget worden gezien
•    De EU beschermt de rechtsstaat. Nederland trekt hierin op met gelijkgestemde landen en kan financiële fondsen intrekken om de rechtsstaat te beschermen
•    De ChristenUnie wil dat de Europese Raad met een vier vijfde meerderheid kan beslissen tot sancties
•    Er is een Europese strategie nodig om als lidstaten samen onafhankelijker te worden van landen als China. Wat ons betreft stoppen we met de aanleg van Nordstream 2 (Duits-Russische gaspijpleiding)
•    De EU werkt toe naar een goede relatie met het Verenigd Koninkrijk, die tevens recht doet aan de verhoudingen met Noorwegen en Zwitserland
•    De toetredingsonderhandelingen met Turkije worden gestaakt. In plaats daarvan onderhandelt de EU met Turkije over een geprivilegieerd partnerschap
•    Begrotingsregels moderniseren en handhaven. We bepleiten de instelling van een onafhankelijke Europese handhavingsautoriteit mét (sanctie-)bevoegdheden
•    In tijden van nood willen we bij uitstek solidair zijn binnen de Europese Unie. Dit betekent dat de ChristenUnie door corona zwaar getroffen regio’s ruimhartig wil bijstaan. Eurobonds willen we niet
•    Standaarden die binnen de EU gelden op het gebied van volksgezondheid, dierenwelzijn, voedselveiligheid, milieu, privacy en de positie van werknemers moeten ook gelden voor producten die door de EU worden geïmporteerd. Het gaat hierbij zowel om product- als productiestandaarden

SGP
•    Nederland blijft inzetten op een fundamenteel hervormde EU
•    Europese verdragen moeten met twee derde meerderheid worden goedgekeurd in beide Kamers der Staten-Generaal
•    Intergouvernementele afspraken tussen lidstaten hebben in beginsel de voorkeur boven supranationale wetten en regels.
•    Nationale parlementen moeten meer te zeggen krijgen
•    Het kabinet moet structureel en strenger toetsen of een Europees voorstel de subsidiariteitstoets kan doorstaan: is optreden van de EU echt nodig of kunnen de lidstaten het probleem zelf aanpakken?
•    Het Europees Parlement treedt niet langer op als medewetgever. Het Europees Parlement controleert de uitvoering door de Europese Commissie en adviseert over wetgevingsvoorstellen
•    Het Parlement vergadert voortaan alleen nog in Brussel. Uiteraard is de SGP tegen het organiseren van verkiezingen op zondag
•    De exclusieve bevoegdheden van de EU blijven beperkt tot zaken als de douane-unie, mededinging, handel en monetair beleid. Op andere terreinen, zoals landbouw, energie, vervoer en visserij, behoudt de EU gedeelde bevoegdheden. Voor thema’s als buitenlandbeleid en veiligheid heeft de EU ondersteunende bevoegdheden. Op terreinen als familierecht, openbare orde, belastingen, onderwijs, sociale zekerheid en ruimtelijke ordening, heeft de EU niets te zoeken.
•    De EU moet kappen in de Europese regelgeving. Een permanente werkgroep moet nagaan welke wetten, regels of programma’s kunnen worden geschrapt, of welke bevoegdheid terug kan naar de lidstaten
•    De lidstaten moeten hun vetorecht behouden
•    In aanloop naar het Brexit-referendum deed de EU vergaande toezeggingen aan het VK. Deze moeten worden nagekomen
•    Zolang de EU hervormt is een Nexit niet opportuun. Wanneer een hervorming van de EU in de door de SGP gewenste richting er niet komt en Nederland nog meer moet inleveren op zijn soevereiniteit, dan wordt een Nexit in toenemende mate een serieuze optie
•    De administratieve druk moet omlaag en onder meer het MKB moet een betere toegang krijgen tot EU-subsidies en innovatiefondsen. De positie van boeren, tuinders en vissers wordt versterkt om hen een eerlijke prijs en een gelijk speelveld te bieden
•    Er moet een ‘Deltaplan’ komen voor bescherming van vitale digitale en fysieke infrastructuur tegen aanvallen van hackers vanuit bijvoorbeeld China en Rusland. EU-coördinatie is nodig voor bescherming van de privacy en veiligheid van burgers tegen data-slurpende bedrijven
•    Een goed functionerende rechtsstaat is een basisvoorwaarde voor EU-lidmaatschap. Alleen bij fundamentele en bestendige ondermijning van de rechtsstaat kan een land gekort worden op Europese fondsen
•    Gezien de vele (terreur)dreigingen in Europa kunnen politie en justitie op EU-niveau inlichtingen en persoonsgegevens uitwisselen. Het Europees Openbaar Ministerie (EOM) kan weer worden opgeheven
•    Een Europees leger is onwenselijk, NAVO blijft leidend
•    Nederland en Europa moeten de strategische soevereiniteit op digitaal vlak vergroten
•    De stabiliteit en veiligheid van buurlanden is een prioriteit binnen het gezamenlijke buitenlandbeleid. Zaken als opvang van vluchtelingen in de regio en het voorkomen van mensensmokkel vragen om gezamenlijke inzet op diplomatiek, politiek, humanitair en militair vlak
•    Europese landen moeten hun buitenlandbeleid met elkaar afstemmen voor een eensgezind en krachtig optreden tegenover grootmachten als China en Rusland
•    De EU gaat weer met Israël onderhandelen over een breed handelsverdra
•    Brussel moet ook actiever bijdragen aan een rechtvaardige behandeling van Israël. Zo moeten de EU-lidstaten met elkaar afspreken om minder eenzijdige anti-Israëlische (VN-) resoluties te steunen.
•    De EU moet terughoudend zijn als het gaat om het toelaten van nieuwe lidstaten
•    Onder andere de geschiedenis, het islamitisch karakter en het politieke bestel maken dat Turkije niet past bij de EU. Een ‘geprivilegieerd partnerschap’ is – ook voor andere buurlanden – wellicht wél mogelijk
•    Het model voor handelsverdragen moet op de schop. Dit is alleen al van belang in het licht van de effecten van een toekomstig handelsakkoord met het VK voor onze boeren, vissers en andere ondernemers
•    Op thema’s als migratie streven lidstaten naar een balans tussen soevereiniteit en solidariteit. De EU blijft met twee woorden spreken: ruimhartige opvang voor echte vluchtelingen, maar een streng terugkeerbeleid voor niet-vluchtelingen en vluchtelingen korter dan vijf jaar in Nederland als de situatie weer veilig is
•    Europese ontwikkelingssamenwerking moet met name gericht zijn op het voorkomen van irreguliere migratie, het beschermen van kwetsbaar leven en het bestrijden van moderne slavernij. Het Europees Ontwikkelingsfonds blijft buiten de EU-begroting (het MFK) - lidstaten beslissen zelf over de bestedingen
•    De Europese begroting (het MFK) moet omlaag: onder de 1% van het gezamenlijke BBP van de lidstaten
•    Er komt geen Europese belasting of uitbreiding van de mogelijkheden van de EU om belasting te heffen
•    Problemen met de euro niet aangrijpen om steeds meer macht over te dragen aan ‘Brussel’
•    Een aparte eurozone-begroting is onnodig en onwenselijk
•    Europese coördinatie bij de bestrijding van pandemieën zoals Covid-19 is goed, maar de zorgsector is en blijft een nationale bevoegdheid
•    De EU moet overal blijven opkomen voor geloofsvrijheid. Daarbij hoort ook dat er ruimte wordt geboden voor gewetensbezwaren van ambtenaren (het ‘Daniël-principe’)
•    Programma’s voor ‘seksuele en reproductieve gezondheid’ zijn gericht op het beschermen van vrouwen en meisjes tegen (seksueel) geweld; niet op bevordering van recht op abortus en andere seculiere ‘verworvenheden’
•    Volgens de Europese verdragen is ‘menselijke waardigheid’ een Europese waarde. Ook garandeert het Handvest het recht op leven. Versoepeling van regels rond abortus en euthanasie staat daarmee op gespannen voet. Werkgevers of andere partijen mogen geen enkele druk, in welke vorm dan ook, op vrouwen uitoefenen om hun zwangerschap te beëindigen. Ook gaat er in geen geval subsidie naar abortusorganisaties
•    Gezinsbeleid is een bevoegdheid van de lidstaten. Dat moet zo blijven. Wel komt er een actieplan tegen pornografie en de over-seksualisering van kinderen en jeugd
•    Het tegengaan van mensenhandel, moderne slavernij en (seksuele) uitbuiting – zeker van kinderen – verdient topprioriteit
•    Nederland en andere EU-landen moeten hun strijd tegen antisemitisme goed coördineren. Nederland moet pleiten voor een speciaal fonds voor het tegengaan van antisemitisme en steun aan Holocaust-overlevenden en hun families, bijvoorbeeld als ze willen verhuizen naar Israël

D66
•    In de EU speelt Nederland een voortrekkersrol
•    Internationale samenwerking om conflicten te voorkomen en in te grijpen waar nodig
•    Alle lidstaten worden elk jaar getoetst op alle Europese waarden. Zo voorkomen we dat Europese waarden niet nageleefd worden
•    Als een lidstaat zich niet houdt aan de Europese waarden van democratie, rechtsstaat
en mensenrechten, krijgt deze minder geld
•    D66 wil dat Nederland zich actief inzet om met genoeg andere lidstaten tot een veroordeling te komen als lidstaten Europese waarden zoals democratie en mensenrechten niet nakomen
•    We ondersteunen maatschappelijke organisaties en journalisten die Europese waarden actief verdedigen. Zeker in lidstaten waar de Europese waarden onder druk staan
•    Het Europees Parlement (EP) wordt versterkt om de Europese Commissie goed te kunnen controleren. Het EP krijgt daarvoor een volwaardige wetgevende taak, met een volledig recht van initiatief om zelf wetten voor te stellen
•    Er komen Europese kieslijsten bij verkiezingen voor het Europees Parlement. Als je in Nederland woont kun je dus ook op een kandidaat uit een andere lidstaat stemmen
•    Als het aan D66 ligt, zet een volgend kabinet zich actief in voor een Raadsbesluit voor een kleinere Europese Commissie. Bovendien moet het Europees Parlement de mogelijkheid krijgen om Eurocommissarissen individueel ter verantwoording te roepen over wat zij doen
•    Burgers krijgen meer macht in de EU doordat de voorzitter van de Europese Commissie direct wordt gekozen
•    We willen dat een volgend kabinet zich inzet om het vetorecht af te schaffen van lidstaten in het Europees buitenlandbeleid. Zo kan de EU een sterkere speler worden op het wereldtoneel
•    De Eurogroep, waar belangrijke financiële beslissingen worden genomen, krijgt een formele status met vaste procedures
•    We investeren in een stevige vertegenwoordiging van Nederland in de Europese Unie en in alle Nederlandse ambassades in Europa
•    De Tweede Kamer krijgt een sterkere positie om de regering te controleren op de inzet in Europa. Het recht op informatie wordt, net zoals in Duitsland, wettelijk vastgelegd
•    Er moet een bewindspersoon voor Europese Zaken komen
•    D66 staat open voor samenwerking met een groep lidstaten in plaats van met de hele EU als dit de enige manier is om bijvoorbeeld met migratie en asiel, klimaat of digitalisering verder te komen. Als andere lidstaten later willen aansluiten, kan dat.
•    We leggen het lidmaatschap van de EU vast in de Nederlandse Grondwet. In de Grondwet ligt de basis van ons staatsbestel
•    Toetreding van nieuwe landen tot de EU is mogelijk voor de landen op de Westelijke Balkan. Het openen van de toetredingsonderhandelingen met Noord-Macedonië en Albanië is een belangrijke stap
•    Landen die lid willen worden, krijgen hulp van de EU. Deze steun wordt groter, maar kent wel voorwaarden, zodat EU-geld niet gebruikt wordt door landen die zich niet houden aan Europese waarden rondom democratie, rechtsstaat en mensenrechten
•    In de Europese Unie maken we duidelijke afspraken over de besteding van steun uit gezamenlijke fondsen
•    D66 zet de Europese Green Deal en de digitale transitie centraal voor een toekomstbestendig Europa
•    De coronacrisis laat zien dat EU-burgers die in andere lidstaten werken kwetsbaar zijn. Daarom pleiten wij voor stevige handhaving van de regels om deze mensen te beschermen, bijvoorbeeld door de Europese Arbeidsmarktautoriteit. Ook zijn we voor nieuwe Europese initiatieven, zoals aanvullende bescherming tegen werkloosheid (“SAFE”) en verlies van inkomsten voor seizoens- en arbeidsmigranten
•    Gezamenlijk economisch beleid betekent ook samen belastingontwijking en belastingontduiking aanpakken
•    Online platforms moeten in Europa hun eerlijke deel aan belasting (digitaks) betalen
•    Er komt een Europees minimumtarief voor de winstbelasting
•    De Europese Unie krijgt meer eigen inkomsten door het heffen van Europese belastingen: de CO2- belasting, belasting op plastic en belasting op grote techbedrijven (digitaks)
•    D66 wil een flexibele jaarlijkse Europese begroting, in plaats van een begroting die voor elke zeven jaar wordt vastgesteld zoals nu wordt gedaan
•    Europa stelt een lijst op van cruciale voorzieningen waarin het zelfvoorzienend moet zijn, denk aan geneesmiddelen en medische beschermingsmiddelen, en organiseert en verdeelt productie en voorraadvorming tussen de lidstaten
•    We pleiten voor een Europees team dat bij volgende crises snel kan schakelen en een gezamenlijke EU-strategie kan formuleren en uitvoeren
•    We willen dat een volgend kabinet zich inzet om het vetorecht af te schaffen van lidstaten in het Europees buitenlandbeleid. Zo kan de EU een sterkere speler worden op het wereldtoneel
•    De voortdurende oorlog in Oost-Oekraïne en de Russische opstelling blijft een Europese veiligheidskwestie. De Krim is nog altijd illegaal geannexeerd en Rusland biedt geen enkele medewerking aan opsporing, vervolging en berechting van verdachten van het neerhalen van MH17. De EU handhaaft wat D66 betreft het sanctiepakket tegen Rusland
•    Nederland zet zich binnen de EU in voor wereldwijde versterking van mensenrechten
•    De EU-toetredingssteun voor Turkije wordt stopgezet. Redenen hiervoor zijn de verslechterde mensenrechtensituatie in Turkije, de afbrokkelende rechtsstaat en de regelmatige conflicten met de NAVO en de EU
•    Daders van oorlogsmisdaden in Syrië en Irak moeten worden berecht. Wat D66 betreft gebeurt berechting voor een internationaal tribunaal of het Internationaal Strafhof. Als dit niet kan, worden Nederlandse uitreizigers hier berecht.
•    In het Israёlisch/Palestijnse conflict is D66 voorstander van een twee-statenoplossing

PvdA
•    Sociale rechten willen we beschermen tegen de negatieve effecten van economische vrijheden
•    Alleen Europa kan ons beschermen tegen de macht van grote bedrijven. Europa moet het de grote (tech)bedrijven onmogelijk maken belasting te ontwijken. Met de voltooiing van de bankenunie, met hogere kapitaalbuffers en een Europees bonusplafond komen de risico’s waar ze horen: bij de bankiers en hun aandeelhouders
•    Goede handelsafspraken met het Verenigd Koninkrijk, geen concessies op het terrein van arbeidsvoorwaarden, belastingen en duurzaamheid
•    Opkomen voor democratie en ondersteunen mensenrechten, in de zuidelijke en oostelijke buurlanden van de EU, zoals Belarus. Onze Oost-Europese buren en de landen van de zuidelijke Kaukasus kunnen in vrijheid beslissen over hun eigen toekomst en oriëntatie en mogen niet het slachtoffer worden of blijven van een strijd om invloed
•     Westelijke Balkan houdt uitzicht op EU-toetreding, daarvoor is wel grotere politieke betrokkenheid en adequate financiële steun nodig
•    Dat besluiten met unanimiteit moeten worden genomen, tast de slagkracht van Europa aan. Bij crises is de buitenlandvertegenwoordiger van de EU vooral bezig met rondbellen van de 27 lidstaten, met vaak als uitkomst de laagst gemene deler. Daarom schaffen we de unanimiteitsregel in de buitenlandpijler af
•    Het Europese vrij verkeer van werknemers is het recht van individuen en niet bedoeld als kostenbesparing voor werkgevers. Arbeidsmigratie mag niet ten koste gaan van fatsoenlijke lonen en arbeidsvoorwaarden
•    De pakkans voor ontduiking van sociale wetgeving willen we vergroten met een Europese arbeidsinspectie. Lidstaten zijn gedwongen om mee te werken, anders volgen sancties
•    Bij eventuele tekorten op de arbeidsmarkt wordt in eerste instantie gekeken naar omscholing, activering van inwoners van Nederland
•    We streven naar een fatsoenlijk sociaal minimum en een fatsoenlijk sociaal minimumloon in alle lidstaten van de EU
•    Uitzendbureaus mogen niet langer grensoverschrijdend detacheren. Daarmee bestrijden we uitbuiting van buitenlandse arbeidskrachten. Een collega uit de EU is in Nederland welkom via het vrij verkeer van werknemers
•    Er komt een Europees asielsysteem, gebaseerd op solidariteit en bescherming. Het Europees beleid mag niet gedicteerd worden door de enkele landen die dwarsliggen. Zolang de Europese impasse op het terrein van migratie voortduurt, willen wij met een brede coalitie van landen optrekken om vluchtelingen te herverdelen, met financiële steun vanuit het EU-budget. Landen in de EU die structureel weigeren vluchtelingen op te nemen, worden financieel gekort op het EU-budget en hun burgers verliezen het recht vrij binnen Schengen te reizen. Dat is ook onze inzet bij de onderhandelingen over het nieuwe Europese migratiepact
•    Een EU-lidstaat verdedigt de Europese waarden van vrijheid en gelijkheid in woord en daad. We willen een EU-rechtsstaatsmechanisme dat alle landen elk jaar toetst en zo nodig sancties oplegt. Daarnaast koppelen we respect voor de rechtsstaat en fundamentele vrijheden aan de toekenning van Europese subsidies
•    Alle EU-verdragen met derde landen bevatten een mensenrechtenparagraaf. Zulke afspraken bieden ook de mogelijkheid van sancties

GroenLinks
•    Om uit de coronacrisis te komen, investeert de Europese Unie in de economie en de banen van de toekomst. De Europese Green Deal en de Digitale Agenda vormen daarvoor een goede basis
•    De toekomst van Europa is groen: geen subsidies meer naar fossiele energie en uiterlijk in 2030 zijn alle kolencentrales in de EU dicht. De Europese Investeringsbank richt zich op groene innovatie, duurzame energie en energiebesparing. De EU krijgt een supernet voor groene stroom om schommelingen in het aanbod van groene energie op te vangen. De EU komt met strenge regels voor hergebruik van grondstoffen en het verminderen van afval
•    De Europese Unie moet socialer. Nederland spant zich in Europa in voor hogere sociale standaarden en het versterken van de rechten van werknemers. Vrij verkeer van werknemers mondt niet langer uit in uitbuiting van mensen
•    Grote bedrijven gaan in Europa eerlijk belasting betalen. De basis voor het betalen van winstbelasting wordt overal in de EU hetzelfde
•    De Europese rechtsstaat is niet onderhandelbaar. De Europese Unie treedt hard op tegen landen waar de rechtsstaat wordt bedreigd, zoals Hongarije en Polen. Zo nodig door het intrekken van subsidies of het aanspannen van procedures bij het Europese Hof van Justitie
•    Nederland houdt zich aan de toetredingsafspraken die ze in de EU heeft gemaakt. Dat betekent dat de toetredingsonderhandelingen met Albanië en Noord-Macedonië worden gestart. Deze landen kunnen alleen toetreden als ze voldoen aan de toetredingscriteria, zoals een sterke democratie, onafhankelijke rechtspraak, bestrijding van corruptie en het garanderen van mensenrechten. In het geval van een sterke verslechtering van deze criteria, zoals in Turkije, worden de toetredingsonderhandelingen beëindigd
•    De Europese Unie moet een sterker front vormen tegen de bedreigingen vanuit landen als China en Rusland. Ook moet de EU onafhankelijker worden van de Verenigde Staten, ongeacht wie er in het Witte Huis zit. Om het buitenlandbeleid van de EU krachtdadiger en effectiever te maken, worden nationale veto’s afgeschaft
•    We werken aan een meer democratische Europese Unie. Het Europees Parlement krijgt de mogelijkheid om zelf voorstellen te doen voor nieuwe wet- en regelgeving. Documenten worden openbaar en Nederland krijgt een staatssecretaris voor Europese Zaken.
•    Het Verenigd Koninkrijk blijft een belangrijke partner voor de Europese Unie en Nederland. We streven naar een eerlijk en groen handelsakkoord met een gelijk speelveld. We blijven de samenwerking zoeken met het Verenigd Koninkrijk op mensenrechtengebied, versterking van de multilaterale wereldorde, veiligheid en de aanpak van klimaatverandering
•    Nederland zet zich in voor betere samenwerking tussen krijgsmachten binnen de Europese Unie
•    Eerlijke en duurzame handel vraagt om nieuwe regels. Handelsakkoorden moeten gaan voldoen aan internationale standaarden waar Nederland en Europa voor hebben getekend

SP
•    Er komt een nieuw Europees Verdrag waarin de lidstaten meer zelfstandigheid krijgen en de burgers meer inspraak
•    De Europese Commissie verdwijnt en het Europees parlement wordt een plek waar parlementariërs van de lidstaten elkaar ontmoeten en afspraken maken over bijvoorbeeld de aanpak van internationale criminaliteit, een goede opvang van vluchtelingen en een effectief klimaatbeleid
•    De euro voldoet niet: de economische verschillen tussen de lidstaten zijn te groot. De euro moet daarom verdwijnen en we moeten op zoek naar een beter alternatief
•    De Europese Unie is veel te snel gegroeid, waardoor een goede samenwerking tussen de 27 landen van de unie steeds moeilijker wordt. Verdere uitbreiding is dan ook niet mogelijk. De huidige lidstaten moeten we periodiek beoordelen of ze nog aan de voorwaarden voldoen
•    De Europese Unie kan geen handelsverdragen meer sluiten zonder toestemming van de parlementen van de lidstaten. We zetten ons in voor eerlijke handel, zonder privileges voor multinationals en met harde normen voor de bescherming van mens en milieu. Grote handelsverdragen leggen we in een bindend referendum voor aan de bevolking

PvdD
•    Europese landbouwsubsidies worden afgeschaft. De vrijgekomen middelen worden ingezet voor de transitie naar een agro-ecologische en diervriendelijke landbouw
•    Middelen uit het coronaherstelpakket en toekomstige noodfondsen mogen niet worden besteed aan activiteiten van sectoren die verantwoordelijk zijn voor de klimaat- en biodiversiteitscrisis, zoals de bio- en fossiele industrie
•    De EU en de eurozone worden niet verder uitgebreid
•    De Europese Meerjarenbegroting gaat niet omhoog, en minimaal 50 procent van de begroting moet ten goede komen aan klimaat, natuur en milieu
•    De ECB wordt grondig hervormd en onder parlementaire controle gebracht
•    Bij een nieuwe eurocrisis moeten we niet langer alles op alles zetten om de euro in de huidige vorm te redden. De EU geeft leden van de eurozone de mogelijkheid om plannen te ontwikkelen voor parallelle munten en wanneer een lidstaat besluit uit de EU of de eurozone te stappen, helpt de EU daarbij
•    Landen als Hongarije en Polen hoeven niet langer te rekenen op Europese fondsen als zij de rechtsstaat ondermijnen en de rechten van hun inwoners schenden
•    Er gaan geen nieuwe bevoegdheden naar de EU. Er komt geen Europese minister van Financiën, geen Europees leger en geen Europees pensioenstelsel
•    Producten die in Nederland of de EU worden ingevoerd voldoen minimaal aan dezelfde milieu- en dierenwelzijnseisen als producten die hier geproduceerd worden
•    Nederland weigert producten die zijn geproduceerd ten koste van mensen, dieren of milieu en maakt zich er in Brussel sterk voor dat lidstaten dat onderling ook kunnen doen. Een voorbeeld is ganzen- en eendenlever (foie gras) uit Frankrijk, Spanje, Bulgarije en Hongarije
•    Diertransporten worden binnen Europa fors aan banden gelegd. Diertransporten duren niet langer dan twee uur. Op warme dagen mogen dieren niet op transport worden gezet. Transporten van levende dieren naar landen buiten de EU zijn niet langer toegestaan
•    Nederland stopt met het opbouwen en faciliteren van vee-industrie elders, zoals onder andere in Oekraïne, China en Rusland is gebeurd
•    De export van veehouderijsystemen die in Nederland zelf niet zijn toegestaan wordt in ieder geval verboden. Ook landbouwgif en andere chemicaliën die hier verboden zijn, mogen niet meer worden geëxporteerd
•    De minister van Landbouw gaat niet meer mee met handelsmissies, vertegenwoordigers van de veehouderij net zomin. Nederland stopt onmiddellijk met het exporteren van de bio-industrie. Alle bestaande budgetten voor exportpromotie verdwijnen. De Landbouwraden verdwijnen
•    Bedrijven uit sectoren die elders op de wereld onherstelbare schade aanrichten aan ecosystemen en de leefomgeving van mens en dier, zoals de olie- en gasindustrie, worden uitgesloten van handelsmissies
•    De Nederlandse overheid staakt betrokkenheid bij en financiering van overlegorganen waarin multinationals grote inspraak krijgen over het te voeren beleid rondom de import van grondstoffen zoals soja en palmolie. De ronde tafels voor ‘duurzame’ soja en palmolie zijn niets dan greenwashing en worden afgeschaft. Bindende afspraken waarin de gezondheid van de planeet het speerpunt vormt komen hiervoor in de plaats

PVV
•    Nederland verlaat de Europese Unie
•    Geen EU-leger

Lijst Henk Krol
•    Positief kritisch ten opzichte van de EU; de EU van binnenuit hervormen
•    De zeggenschap gaat terug naar de nationale parlementen
•    Eerder aan inperking – een West- Europese Unie – dan een uitbreiding van het aantal lidstaten. Turkije heeft zich niet een waardige aspirant-lidstaat getoond en kan daarom geen lid worden
•    De kosten en de baten van het EU-lidmaatschap worden transparant. Dan kunnen we goede afwegingen maken over wat we wel en niet willen
•    De LHK wil een sterke, stabiele euro, als dat nodig is met minder landen. Er komt een onderzoek naar het voeren van een twee munten stelsel: de herinvoering van de gulden, met behoud van de euro

FvD
•    Nederland uit de euro. We voeren weer een eigen munt in
•    Eisen dat lidmaatschap van de Unie ook mogelijk blijft zonder deelname aan de euro, zodat landen als Polen en Slovenië niet gedwongen worden om de munt in te voeren
•    Zolang Nederland nog in de euro zit: nooit akkoord gaan met welvaartsoverdracht
•    Intelligente uittreding uit EU (NEXIT), na een bindend referendum
•    Opzeggen Schengenverdrag
•    Vrijhandel zonder politieke superstructuur, zoals de EVA (EFTA)
•    Per direct stoppen met de uitbreiding van de EU
•    De EU mag nooit de macht krijgen om zelf belasting te heffen
•    Actief gebruik vetorecht bij iedere stap richting Federale Staat van Europa
•    Geen coronafondsen
•    Geen federale unie
•    Geen Europees leger
•    Zolang Nederland nog in de EU zit, maximaal tegenkracht creëren

Denk
•    Lidstaten van de EU moeten worden aangesproken op het afzwakken van rechtsstatelijke elementen, zoals de onafhankelijkheid van de rechtspraak, en de consequenties daarvan ondervinden
•    Er komt een eensgezind Europees beleid voor buitenlandse zaken, mensenrechten en sancties
•    Alle kandidaat-lidstaten worden op een eerlijke manier behandeld, zodat geen enkele kandidaat-lidstaat aan de voorkant het lidmaatschap wordt ontzegd
•    Het Europees Parlement krijgt meer bevoegdheden ter controle van de Europese Commissie
•    De euro blijft bestaan en in de toekomst wordt de begrotingsdiscipline van lidstaten weer gehandhaafd
•    Andere internationale instellingen, zoals de Verenigde Naties en de NAVO, worden democratischer

Auteur