Waarom moet ik mijn bloeddruk (laten) meten?

Dokter David legt alles uit over de bloeddruk

Getty Images

Maar liefst 3 miljoen Nederlanders tussen de 30 en 70 jaar hebben een te hoge bloeddruk, iets meer mannen dan vrouwen. Twee van de vijf mensen met een te hoge bloeddruk weet dit niet van zichzelf. Dat is toch raar? We staan immers wél regelmatig op de weegschaal om ons gewicht te checken. En twee keer per jaar naar de tandarts voor controle is ook heel normaal. Bloeddruk meten zou eigenlijk net zo gewoon moeten zijn.

Omdat een hoge bloeddruk schadelijke gevolgen kan hebben voor uw hart en vaten, is het belangrijk de bloeddruk in het oog te houden. Als de bloeddruk van de hele Nederlandse bevolking met 2 millimeter kwik (mmHg) daalt, kunnen er volgens de Hartstichting jaarlijks in Nederland 1.500 sterfgevallen en 6.000 nieuwe gevallen van hart- en vaatziekten worden voorkomen.

Een hoge bloeddruk voelt u niet

Hoge bloeddruk wordt ook wel een 'stille aandoening' genoemd. De vaten staan dan steeds onder een te hoge druk. Maar u voelt er meestal niets van. Bij 9 van de 10 mensen met een hoge bloeddruk is er geen één duidelijk aanwijsbare reden. De kans op hoge bloeddruk neemt toe als u ouder wordt. Dit komt onder andere doordat de bloedvaten stugger en minder elastisch worden.

David Smeekes, huisarts en medisch beleidsadviseur bij de Hartstichting: "Mensen gaan vaak pas naar de dokter als ze klachten hebben. Maar bij een hoge bloeddruk zijn die er vaak niet. Terwijl er ongemerkt wel schade kan ontstaan, bijvoorbeeld aan de bloedvaten, hart en hersenen. Dit kan leiden tot een hartinfarct, beroerte of hartfalen. De enige manier om erachter te komen of uw bloeddruk gezond is, is door deze te meten. Er is nog steeds een grote groep mensen, die niet weet wat zijn of haar bloeddrukwaarden zijn, of die deze waarden al wat langere tijd geleden heeft laten meten. Zoals een APK voor de auto, zou het net zo gewoon moeten zijn om uw bloeddrukwaarden te meten. De bloeddruk geeft namelijk inzicht in uw risico op een hart- of vaatziekte."

Bekijk onderstaand de video van dokter David waarin hij verschillende vragen beantwoordt over de bloeddruk:


Wat is uw bloeddruk?

Bloeddruk is de druk die op de wanden van bloedvaten komt, elke keer als het hart samentrekt. Het hart pompt 60 tot 80 keer per minuut. Hierbij wordt bloed door slagaders en aders gepompt. Zo worden voedingsstoffen en zuurstof door het lichaam vervoerd en worden afvalstoffen verwijderd.

De bloeddruk bestaat uit twee waarden: de bovendruk en de onderdruk. Dokter David: "Wanneer het hart samentrekt, perst het veel bloed door de slagaders. De druk op de vaatwanden wordt dan hoger, dit is de bovendruk, of de systolische druk. Daarna ontspant het hart zich en neemt de druk af. Dat is de onderdruk of diastolische druk." Vooral een hoge bovendruk verhoogt het risico op hart- en vaatziekten. Een lage bloeddruk verhoogt de kans op hart- en vaatziekten niet. U kunt er wel klachten van hebben, zoals duizeligheid en flauwvallen.

Met een publiekscampagne wil de Hartstichting het regelmatig meten van de bloeddruk normaal maken. Bent u ouder dan 40 jaar? Meet dan regelmatig uw bloeddruk, ook als u zich gezond voelt.

Thuis de bloeddruk meten

Het is ook mogelijk om thuis uw bloeddruk te meten met een bloeddrukmeter. De Hartstichting houdt een overzicht bij van betrouwbare meters. Voordat u de bloeddruk meet, is het belangrijk dat u zeker een half uur rustig aan doet. Vermijd extreme activiteiten als sporten, werken of koud douchen. Ook kunt u beter geen koffie drinken of roken. Trek eventueel knellende bovenkleding uit en ga rechtop zitten op een hoge stoel met de benen naast elkaar. Zorg dat uw arm zich op harthoogte bevindt en leg de onderarm ontspannen op tafel. Blijf zeker vijf minuten zo zitten zonder te praten en meet daarna de bloeddruk.

Noteer vervolgens de boven- en onderdruk en meet de bloeddruk na 5 minuten nog een keer. Schrijf ook die waarde op. Meet bij voorkeur aan de arm die u het minst gebruikt: als u rechtshandig bent, dan meet u aan de linkerarm.

Wanneer een te hoge bloeddruk?

De bloeddrukmeting is een momentopname. U heeft een normale bloeddruk als deze onder de 140/90 millimeter kwik (mmHg) is. Het risico op hart- en vaatziekten neemt toe naarmate uw bloeddruk richting de 140 millimeter kwik (mmHg) gaat. Daarom geldt: hoe lager de bloeddruk, hoe beter. Een bloeddruk onder de 120 mmHg geeft het minste risico op hart- en vaatziekten. De waarden die je meet kunnen schommelen en dat is heel normaal. U krijgt een goede indruk als u uw bloeddruk een week lang elke ochtend en avond bijhoudt. Blijft uw bloeddruk hoog? Neem dan contact op met uw huisartspraktijk.

Wat u zelf kunt doen

Als u een hoge bloeddruk heeft, kunt u zelf veel doen om deze te verlagen. Door niet te roken, meer te bewegen, gewicht te verliezen en minder zout te eten bijvoorbeeld. Als u er op tijd bij bent, dan kunt u blijvende schade door hoge bloeddruk zoveel mogelijk voorkomen.

 

Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met de Hartstichting.