Alles over de coronapil

Dit zijn de nieuwe medicijnen tegen covid-19

Getty Images

De coronapil komt eraan. Deze pillen kunnen na besmetting helpen om minder ziek te worden. Hier zijn een paar goede kanshebbers, waaronder de net goedgekeurde Merck-pil molnupiravir en de Pfizer-pil paxlovid. Die gebruik je als net een antibioticakuur na besmetting.

Pil van Merck

Begin oktober kondigde fabrikant Merck aan dat molnupiravir het risico op ziekenhuisopname of overlijden door covid-19 halveert, bij mensen met en hoog risico. Maar helaas moest het bedrijf deze cijfers later bijstellen. Molnupiravir werkt niet zo goed als gehoopt. Het blijkt slechts 30 procent te zijn en niet 50 procent, volgens de New York Times. Een kuur van dit antivirale middel moet binnen vijf dagen na besmetting worden ingenomen.

Groot Brittannië heeft een half miljoen kuren besteld. Groot Brittannie heeft molnupiravir als eerste goedgekeurd als geneesmiddel. De Europese EMA heeft inmiddels ook een positief advies gegeven. Nederland blijkt bij voorbaat al pillen te hebben gekocht van Merck, en van Pfizer.

Pil van Pfizer

Pfizer, bekend van het Pfizer-vaccin,  test nu ook een virale remmer in tabletvorm in het onderzoek EPIC-PEP. Het nieuwe antivirale middel Paxlovid is een protheaseremmer, in combinatie met een lage dosis van het hiv-medicijn ritonavir. De eerste resultaten zijn bekend gemaakt door het bedrijf zelf, dus mogelijk zijn ze net als bij Merck wat te enthousiast geweest. Maar de cijfers zien er goed uit. De pil werd getest bij volwassenen met covid-19 die een hoog risico hadden om ernstig ziek te worden. Binnen drie dagen na start van de symptomen kreeg de helft van de groep een kuur van de pillen, de andere helft niet. Het risico op ziekenhuisopname of overlijden bleek 89 procent kleiner bij de mensen die de kuur hadden gekregen. Voor beide pillen van Merck enn Pfizer geldt in ieder geval: we weten nog erg weinig over de werking en de bijwerkingen.

Ensovibep wordt nu in Utrecht onderzocht

In het UMC Utrecht wordt onderzoek gedaan naar dit antivirale medicijn in de Empathy-studie. Ensovibep wordt maximaal 7 dagen na besmetting met het coronavirus toegediend met een infuus. Het grijpt aan op de plek waar het coronavirus de cel binnen wil komen en zo verhindert het dat het virus zich door het lichaam verspreidt.  Mensen die net besmet zijn, kunnen zich nog aanmelden voor dit onderzoek.

Twee andere interessante virale remmers

De bedrijven Atea en Roche werken aan een virale remmer. Helaas moesten zij 19 oktober melden dat de onderzoeksresultaten tegenvielen. Maar dit onderzoek was gedaan bij mensen met een milde tot matige vorm van covid-19. Ze denken erover om het onderzoek te herhalen bij mensen bij wie de ziekte verder gevorderd is, wat mogelijk betere resultaten oplevert.

Medicijnen die werken op het immuunsysteem

Tocilizumab, Anakinra en Baricitinib zijn medicijnen die het immuunsysteem beïnvloeden en zo de schade door het coronavirus beperken. Het Europese geneesmiddelagentschap  EMA is bezig met de beoordeling van deze medicijnen. Als ze worden goedgekeurd, komen ze beschikbaar voor covid-19. Anakinra is al op de markt bij ontstekingsziekten zoals reuma.

Remdesivir bij longontsteking in het ziekenhuis

De virale remmer remdesivir is al geregistreerd als medicijn tegen covid-19. Remdesivir zorgt voor een sneller herstel bij patiënten die met een longontsteking in het ziekenhuis liggen en extra zuurstof nodig hebben. Nadeel is dat het middel niet bewezen effectief is tegen overlijden door covid-19. Remdesivir wordt intraveneus gegeven, dus het is ook wat lastiger toe te dienen dan een tablet of capsule. Maar al deze nadelen zijn nog geen reden om remdesivir overboord te gooien, als er wat beters op de markt komt. Net als bij antibiotica kan resistentie ontstaan tegen antivirale middelen. Het is dan handig om wat achter de hand te hebben.

De 'oude bekende' dexamethason

Dit is een medicijn dat ontstekingen remt. Dexamethason is al tientallen jaren een veelgebruikt medicijn bij onder meer reuma, huidziekten en astma. Net als remdesivir is dexamethason geregistreerd als medicijn tegen covid-19. Dexamethason verlaagt daarbij ook nog eens het risico op overlijden bij ziekenhuispatiënten met covid-19, die zuurstof krijgen toegediend of aan de beademing liggen.

Monoklonale antilichamen

Monoklonale antilichamen hechten zich aan het virus, waardoor het zich niet kan hechten aan de menselijke cel en de verspreiding stopt. Er zijn nog geen monoklonale antilichamen goedgekeurd als geneesmiddel, maar sommige soorten mogen toch al wel worden gegeven aan patiënten. Ze lijken ziekenhuisopname en overlijden te kunnen voorkomen. In Rotterdam is bijvoorbeeld het medicijn REGEN-Cov ontwikkeld met twee monoklonale antilichamen, lees er hier meer over.

Auteur