Dit zijn de voordelen van een testament met vruchtgebruik

Een vruchtgebruiktestament is een manier om de langstlevende goed verzorgd achter te laten. 

Deze testamentvorm wordt vaak gebruikt bij tweede relaties. Dit testament beschermt namelijk én het belang van de langstlevende en het belang van kinderen uit een eerdere relatie. Het vruchtgebruiktestament geeft hun meer grip op het vermogen dan ze met een 'tegoedbon hebben gekregen. 

Wie krijgt wat bij een testament met vruchtgebruik? 

De langstlevende erft alleen het vruchtgebruik van de nalatenschap. Dat betekent meestal dat hij of zij mag in het huis blijven wonen, de goederen gebruiken en de rente van een spaarrekening of de opbrengsten van aandelen mag ontvangen. 

De kinderen erven alleen het bloot eigendom. 'Bloot' betekent in dit geval dat ze het niet in handen krijgen. Ze zijn formeel gezien eigenaar, maar 'het heeft niets om het lijf'. 

Een groot voordeel van een dergelijk testament is dat het (volledige) eigendom van de zaken in de nalatenschap bij overlijden van de langstlevende direct overgaat op de kinderen. Het vruchtgebruik eindigt namelijk meestal bij het overlijden van de langstlevende. Indien gewenst zou je ook in het testament een aantal andere momenten op kunnen nemen waarop het vruchtgebruik eindigt. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de opname in een verpleeghuis. 

Tips bij het opstellen van een testament met vruchtgebruik

Wil je een vruchtgebruiktestament maken overweeg dan welke rechten je de vruchtgebruiker wilt toekennen. Overleg hierover goed met de notaris of een andere deskundige. Net als bij andere testamentvormen, hebben de kinderen ook bij een vruchtgebruiktestament recht op hun legitieme portie, het deel van de erfenis waar een kind altijd recht op heeft. 

Zij kunnen deze opeisen voordat de langstlevende partner overlijdt. Hierdoor zou het idee achter deze testamentvorm teniet worden gedaan. Net als bij andere testamentvormen kunnen in het testament bepalingen worden opgenomen die dit tegengaan. Het vruchtgebruiktestament kent nog een aantal verplichtingen. Zo moet er een (notariële) boedelbeschrijving worden gemaakt. Als iemand het vruchtgebruik erft over een huis of een bv, moet het notarieel worden vastgelegd. Verder moet de vruchtgebruiker regelmatig verslag doen van de stand van zaken.

Hoe bespaar je erfbelasting met dit testament?

Met een vruchtgebruiktestament erft de langstlevende niet het volledige eigendom van het bezit, maar alleen het vruchtgebruik daarvan. Die heeft voor de belastingdienst een andere -lagere- waarde. 

Zo berken je de waarde van het vruchtgebruik: 

1. Bepaal de waarde van de totale nalatenschap. 
2. Bepaal de leeftijdsfactor (zie hiervoor de tabel van de Belastingdienst).
3. Vermenigvuldig de leeftijdsfactor met 6 procent en vermenigvuldig dit vervolgens met de waarde van de nalatenschap. Nu is de waarde van het vruchtgebruik berekend.
4. Bereken nu de waarde van het bloot eigendom door de waarde van het vruchtgebrulk in mindering te brengen op de (nominale) waarde van de nalatenschap.
5. Deel de waarde van het bloot eigendom door het aantal bloot eigenaren.
    

Voor de afgifte van een vruchtgebruik op een woning of een vakantiehuis is dus een notariële akte nodig. De kosten zijn hierdoor vaak hoger dan bij de 'gewone' wettelijke verdeling. De woning kan in dat geval op naam worden gesteld van de langstlevende door de verklaring van erfrecht bij het Kadaster in te schrijven. Dat regelt de notaris en ook daar zijn kosten aan verbonden.