Schenking binnen 180 dagen voor overlijden; alsnog erfbelasting verschuldigd!

Getty Images


Mijn moeder is ernstig ziek en we verwachten dat zij over niet al te lange tijd zal komen te overlijden. Nu wil zij bij leven nog graag een grote schenking doen aan mijn twee zussen en mij. Een bijkomende reden van het feit dat zij dit nu wil doen is om erfbelasting te besparen. Heeft dit zin?

Als uw moeder het prettig vindt om op dit moment nog een schenking aan haar kinderen te doen, zou ik haar willen adviseren om dit zeker te doen. Uit het oogpunt van erfbelasting is dit misschien minder zinvol.

De reden hiervan is dat er in de Successiewet een bepaling is opgenomen die zegt dat voor de berekening van de erfbelasting het volgende geldt: Schenkingen die binnen 180 dagen vóór het overlijden van de erflater zijn gedaan, worden geacht krachtens erfrecht te zijn verkregen (dit is de zgn. 180-dagenfictie). De schenkbelasting die eerder over deze schenkingen is betaald, wordt verrekend met de erfbelasting.

Deze regel is opgenomen om te voorkomen dat men in het zicht van het overlijden door middel van schenkingen gebruik kan maken van de tariefsprogressie en op deze wijze de erfbelasting kan verminderen.

Op deze 180-dagenregel gelden enkele uitzonderingen. De belangrijkste uitzonderingen zijn:

  • de fictie geldt niet als de schenking is verkregen door een kind van zijn ouders en er een beroep op de verhoogde vrijstelling voor de schenkbelasting is gedaan of kan worden;
  • als de schenking is gedaan ter voldoening aan een natuurlijke verbintenis.

Uit uw vraag kan ik niet opmaken of een van deze uitzonderingen mogelijk van toepassing kan zijn.

N.B. Verder is nog wel van belang dat, als uw moeder (de schenker) in gemeenschap van goederen is getrouwd, de schenking slechts voor de helft ten laste van haar vermogen komt. De andere helft komt ten laste van het vermogen van de eventuele echtgenoot. Dit betekent dat de 180-dagenregeling ook maar op de helft van de waarde van de schenking van toepassing is.

Nicole Goud is fiscalist en jurist met jarenlange ervaring in m.n. de belastingadvieswereld (sinds 1987). Sinds 2007 is zij werkzaam bij IFK en schrijft en ontwikkelt zij daar lesmateriaal voor o.a. banken, verzekeringsmaatschappijen, accountants en financiële planners op juridisch en fiscaal gebied.

Auteur