Is een nalatenschap afwikkelen altijd zo ingewikkeld?

Vraag van de week

Nalatenschap
Getty Images

Uit de verschillende artikelen die ik op internet en ook wel in tijdschriften vind, krijg ik de indruk dat de afwikkeling van een nalatenschap altijd erg ingewikkeld is, maar dat is toch niet altijd zo?

Dat klopt, veel nalatenschappen zijn eenvoudig. Wanneer de sfeer tussen de erfgenamen goed is, er geen sprake is van een samengesteld gezin of (ingewikkeld) testament dan hoeft een afwikkeling niet ingewikkeld te zijn. Ook als iemand bijvoorbeeld in een zorginstelling overlijdt dan is dit meestal eenvoudig; de woning is dan vaak al bij leven opgeruimd en het meeste van de inboedel verdeeld. Er blijft dan vaak slechts een banksaldo over om te verdelen. Ook dan is er een verklaring van erfrecht nodig om over de bankrekeningen te kunnen beschikken, maar daarna rest voornamelijk de laatste aangifte inkomstenbelasting en de aangifte erfbelasting.

Ook wanneer de erfgenamen het goed met elkaar kunnen vinden, is verdelen en/of verkopen van een woning niet heel moeilijk; ook dat zijn redelijk eenvoudige afwikkelingen.

Moeilijker wordt het als er een testament is en als de overledene huwelijkse voorwaarden heeft laten opstellen of een samenlevingsovereenkomst met de partner had. Dan moet er eerst onderzocht worden wat er in de documenten staat en welke gevolgen dat voor de afwikkeling heeft. Leidt dat niet tot problemen dan kun  je over het algemeen ook weer vrij eenvoudig de volgende stappen zetten in de afwikkeling.

Een ander bron van compicaties is een afwikkelaar die niet transparant werkt, wantrouwen is snel geboren, en wantrouwen maakt het afwikkelen niet eenvoudiger. Een hindernis kunnen de niet-opeisbare vorderingen van de erfgenamen van de eerst overleden echtgenoot/partner zijn. Belangrijk daarbij is hoe goed de afwikkeling van de eerst overleden echtgenoot/partner is afgehandeld. Zijn de niet-opeisbare vorderingen van de erfgenamen vastgelegd dan maakt dat de afwikkeling een stuk eenvoudiger dan wanneer er een reconstructie moet worden gemaakt van waaruit de nalatenschap 15 jaar geleden heeft bestaan.

Tenslotte is een goede voorbereiding van de nalatenschap van belang. Als de bankafschriften, of kopieën belastingaangiften beschikbaar of codicillen waarbij de inboedel verdeeld wordt beschikbaar dan is het afwikkelen eenvoudiger dan wanneer eerst nog alles uitgezocht moet worden. Is er een lijst van alle erfgenamen met hun adressen en telefoonnummers, een lijst van alle verplichtingen en abonnementen, het maakt het allemaal gemakkelijker.

Kortom, een afwikkeling hoeft niet moeilijk te zijn, maar de sleutels, liggen bij de voorbereiding, documenten, de erfgenamen en de executeur van de nalatenschap.

Nico van Scheijndel
Nico van Scheijndel

 

Nico van Scheijndel houdt hij zich met name bezig met de afwikkeling van nalatenschappen, als Register Executeur, boedelgevolmachtigde of adviseur vanuit zijn bedrijf Akto, uw erfcoach en meer www.akto.nu. Nico van Scheijndel is medeauteur van de almanak Erven en Schenken van Plus Magazine.