Twee gehuwde AOW’ers met inwonend meerderjarig kind krijgen ieder een ‘halve’ AOW. Hun ongehuwde buren in dezelfde situatie krijgen honderden euro’s meer. En zo kent de AOW andere rare regels. Wanneer moet je extra opletten?
De AOW is – afhankelijk van de woon-situatie – 50 of 70 procent van het netto minimumloon. Een gehuwde krijgt 50 procent, voor een alleenstaande is dat 70 procent. Voor negen van de tien AOW’ers voldoet dit systeem. Ze zijn getrouwd of alleenstaand. Maar zo’n 10 procent van de AOW’ers (ruim 200.000 mensen) woont in een ander soort huishouden. Dat kan heel rare gevolgen hebben voor de hoogte van de AOW.
Hoeveel AOW krijg ik?
U woont alleen: AOW = €1166,11 per maand
U woont samen: AOW = €792,79 per maand
Netto-bedragen per 1 januari 2024, zonder loonheffingskorting, exclusief vakantiegeld. Meer AOW bedragen vind je in dit artikel.
Woon je samen?
Neem twee ongehuwd samenwonenden. Voeren ze een gezamenlijke huishouding, dan ontvangen ze beide 50 procent, net zoals gehuwden. Is er geen gezamenlijke huishouding, is er bijvoorbeeld een commerciële relatie zoals bij het verhuren van een kamer? Dan ontvangen ze twee keer 70 procent.
Twee ongehuwden die beiden de beschikking over een eigen woning hebben krijgen ook ieder 70 procent. Twee gehuwden in dezelfde situatie, die dus niet (meer) onder één dak wonen, ieder hun eigen woning hebben en elkaar geregeld zien, ontvangen twee keer 50 procent. Pas als de gehuwden duurzaam gescheiden leven ontvangen ze twee keer 70 procent.
Jongere partner zonder inkomen
De AOW is geïndividualiseerd. Dit kan vervelende gevolgen hebben voor een echtpaar met een kostwinner en een partner zonder inkomen. Als de oudere kostwinner met pensioen gaat, komt er één AOW-uitkering van 50 procent. De partner zonder inkomen ontvangt pas AOW bij het bereiken van de AOW-leeftijd. Tot die tijd niets. Vroeger was er een AOW-partnertoeslag, maar deze is een kleine tien jaar geleden afgeschaft.
Daalt het gezinsinkomen onder het sociaal minimum, dan is er meestal recht op een aanvullende inkomensverzekering ouderen (AIO), die de AOW aanvult tot bijstandsniveau.
Met volwassen kind
Ook is er verschil in de behandeling bij een inwonend meerderjarig eigen kind. Twee ongehuwde AOW’ers plus eigen kind krijgen twee keer 70 procent, twee gehuwde AOW’ers met eigen kind krijgen in die situatie twee keer 50 procent.
Met kleinkind
Woont een AOW’er met een eigen kind én kleinkind samen, dan bepaalt de leeftijd van het kleinkind de hoogte van de AOW. Zolang het kleinkind minderjarig is, ontvangt de AOW’er een uitkering van 70 procent voor een alleenstaande. Zodra het kleinkind meerderjarig wordt, daalt de AOW naar 50 procent. Om het nog ingewikkelder te maken: als een AOW’er gaat samenwonen met een eigen kind en zijn of haar partner, dan bedraagt de AOW 70 procent. Simpel gezegd: AOW’er, kind en meerderjarige partner is 70 procent. AOW’er, kind en meerderjarig kleinkind is 50 procent.
Extra AOW’er in huis
Drie AOW’ers die in één huis wonen kunnen drie keer 70 of één keer 70 plus twee keer 50 procent ontvangen, afhankelijk van de vraag hoe ze het huishouden hebben vormgegeven. Zijn twee van de drie met elkaar getrouwd, dan ontvangen zij ieder 50 procent en nummer drie ontvangt 70 procent. Zijn ze alle drie ongehuwd en doen ze de huis-houding gezamenlijk dan is de AOW drie keer 70 procent. Komt een van de drie te overlijden dan ontstaat er een gezamenlijk huishouden van twee personen, waarbij de AOW twee keer 50 procent is.
Naar het verzorgingshuis
Het is ook opletten met de AOW als een van beide partners naar een zorginstelling verhuist. Het is dan mogelijk de gehuwden-AOW om te laten zetten in twee keer AOW voor een alleenstaande. Dat hoeft niet, de gehuwden-AOW kan ook gehandhaafd blijven. Op het eerste gezicht lijkt een verandering financieel aantrekkelijk: de AOW gaat van twee keer 50 procent naar twee keer 70 procent. Bij nader inzien kan dit verkeerd uitpakken. De woonsituatie heeft namelijk ingrijpende gevolgen voor de eigen bijdrage voor de zorginstelling.
Een gehuwde betaalt altijd de lage eigen bijdrage, die is gebaseerd op het gezamenlijke inkomen en vermogen. Uitgangspunt is dat de thuiswonende partner voldoende geld overhoudt om te leven. Een alleenstaande betaalt na vier maanden de hoge eigen bijdrage, gebaseerd op het eigen inkomen en vermogen. In grote lijnen houdt een alleenstaande zak- en kleedgeld over. De rest van het inkomen gaat grotendeels op aan de eigen bijdrage, die kan oplopen tot dik €2500 per maand. Het is dus heel goed mogelijk dat de hogere AOW bij lange na niet opweegt tegen de hogere eigen bijdrage. Ook voor de belasting en eventuele toeslagen kan het nadelig uitpakken. Het is zaak dit vooraf goed na te rekenen.
Gehuwde AOW’ers die hun AOW hebben laten omzetten naar twee keer alleenstaand en daar financieel nadeel van ondervinden, kunnen dit sinds enige tijd terugdraaien. Let wel op: dat kan alleen vanaf een datum in de toekomst en het is niet mogelijk dit met terugwerkende kracht te doen.
Surinaamse AOW-jaren
De AOW wordt opgebouwd in vijftig jaar. Voor ieder jaar dat iemand in Nederland heeft gewoond of gewerkt is dat twee procent. Toch is hier een uitzondering op: Surinaamse Nederlanders die voor de onafhankelijkheid van Suriname in 1975 naar Nederland zijn gekomen. Zij hebben hun hele leven in het Koninkrijk der Nederlanden gewoond, maar hun Surinaamse jaren tellen niet mee voor de AOW-opbouw. Zij ontvangen dus een gekorte AOW.
Eind 2023 heeft het kabinet besloten om Nederlanders die hierdoor getroffen zijn in de zomer van 2024 een eenmalig bedrag te geven van €5000 als erkenning voor het ervaren leed en onrecht.
Trouwen voor de erfbelasting
AOW’ers die op latere leeftijd een relatie aangaan, houden vaak hun eigen woning aan en beginnen een latrelatie. Een deel van de tijd brengen ze samen door, een deel alleen. In dat geval hebben ze beiden recht op een AOW van 70 procent. Na een huwelijk is samenwonen niet verplicht en beide partners kunnen ervoor kiezen om te trouwen en tegelijkertijd de eigen woning aan te houden. In de dagelijkse praktijk verandert er niets, alleen op papier is de relatie anders. Toch wordt de AOW automatisch veranderd in de lagere AOW voor gehuwden. Gehuwden ontvangen altijd een AOW voor gehuwden, tenzij ze duurzaam gescheiden leven.
Daar staat tegenover dat een huwelijk voor het erfrecht gunstiger is. Gehuwden erven automatisch van elkaar en betalen aanzienlijk minder erfbelasting dan twee mensen met een ongeregistreerde relatie.
Weer aan de slag
Bij het bereiken van de AOW-leeftijd eindigt de arbeidsovereenkomst meestal automatisch. Het is meestal wel mogelijk een nieuw arbeidscontract af te sluiten of bij een andere werkgever aan de slag te gaan. Dit heeft geen gevolgen voor de AOW.
Werkende AOW’ers zijn goedkoper voor de werk-gever dan gewone werknemers. Bij eenzelfde nettoloon kost een AOW’er minder dan een gewone werknemer. Anders gezegd: bij hetzelfde bruto uurloon houdt een AOW’er meer over. De werk-gever hoeft namelijk geen premies in te houden en te betalen voor de AOW, WIA, WAO, Ziektewet en Werkloosheidswet. Werkende AOW’ers zijn daardoor niet verzekerd tegen werkloosheid of arbeidsongeschiktheid. Bij ziekte moet de werk-gever het loon maximaal zes weken doorbetalen. Dat is korter dan bij normale werknemers.
Kan dat niet anders?
De Sociale Verzekeringsbank, die de AOW uitvoert, heeft op een rij gezet hoe de huidige situatie uitpakt voor verschillende levensvormen. Ook suggereert de SVB oplossingen. De eerste oplossing is (verdere) individualisering van de AOW. Iedereen die de AOW-leeftijd bereikt, krijgt hetzelfde bedrag, ongeacht de leefvorm. Een tweede mogelijke oplossing is uitgaan van het adres: wie alleen woont krijgt 70 procent, wonen er meer mensen op hetzelfde adres dan is de AOW 50 procent ongeacht de onderlinge relatie. Voor verzorgingshuizen komt een uitzondering. Derde oplossing is dezelfde regels hanteren als de Belastingdienst. Fiscale partners ontvangen dan 50 procent, een AOW’er zonder fiscale partner krijgt 70 procent. Een vierde mogelijkheid is om de raarste gevolgen van het huidige stelsel te veranderen. Een AOW’er in een meerpersoonshuishouden krijgt dan altijd 50 procent. Het ligt aan de politiek of en wanneer dit wordt veranderd.
Op Plusonline.nl bieden we iedereen de kans gratis kennis te maken met Plus Magazine. Hét maandblad bomvol informatie en inspiratie. Maar deze artikelen, dossiers en columns maken kost veel tijd en geld. Wilt u meer? Overweeg dan ook een abonnement op Plus Magazine.
Om privacyredenen is de naam van de betrokkene gefingeerd.
Reactie toevoegen
Reacties
AOW: Lekker is dat!
Dochter is meerderjarig en woont noodgedwongen nog thuis. Staat al vijftien jaar ingeschreven, maar kan geen huis betalen. Ik heb AOW. Als mijn vrouw over 2 jaar ook AOW krijgt hebben we slechts 2 x 50 % als ik het goed begrijp.
Dank je wel regering!!
Hoe nu verder?
Bejaardenhuizen verzorgingshuizen bestaan niet meer
Ik ben 71 en krijg 991,- euro , mijn partner zij is 9 jaar jonger en heeft geen inkomen .
Een 1 persoons huishouden krijgt 1456,- euro.
De partnerbijdrage is in 2015 geschrapt .
2 personen moeten leven van 991,- euro . Te idioot cq asociaal voor woorden . Wij moeten cq wegen af uit elkaar te gaan vanwege deze slechte financiele situatie . Doe ik het krijg ik direct een kleine 500,- euro meer pmnd.
Mijn partner gaat op haar zelf wonen en krijgt dan een bijstandsuitkering .
De zgn AIO uitkering die het financiele gat moet dichten , werkt niet , men moet alles verkopen cq inleveren tot zo' n 12.000,- euro .
Dus ben je in de gelukkige omstandigheden , dat je partner van dezelfde leeftijd is en altijd in Nederland heeft gewoond , ontvang je 1982,- euro , maar liefst , veel hebben nog een knap pensioen op dit bedrag.
Dus ik heb als 1 persoonshuishouding recht op 1456,- euro , dan moet ik dat ook hebben op minimaal 2 persoonshuishouding.
Al jaren krijgen wij duizenden euro' s te weinig , wet is onredelijk en asociaal .
In de laatste alinea ‘Kan dat niet anders’ Wordt door de SVB een viertal oplossingen gesuggereerd:
1. Iedereen die de AOW-leeftijd bereikt, krijgt hetzelfde bedrag, ongeacht de leefvorm.
2. Een tweede mogelijke oplossing is uitgaan van het adres: wie alleen woont krijgt 70 procent, wonen er meer mensen op hetzelfde adres dan is de AOW 50 procent ongeacht de onderlinge relatie. Voor verzorgingshuizen komt een uitzondering.
3. Derde oplossing is dezelfde regels hanteren als de Belastingdienst. Fiscale partners ontvangen dan 50 procent, een AOW’er zonder fiscale partner krijgt 70 procent.
4. Een vierde mogelijkheid is om de raarste gevolgen van het huidige stelsel te veranderen. Een AOW’er in een meerpersoonshuishouden krijgt dan altijd 50 procent.
Ik denk dat het het meest realistisch is om te kiezen voor de eerste oplossing, met gebruikmaking van ‘een onvoorwaardelijke huishoudtoeslag (OHT)’ op de wijze zoals ik bedacht heb voor een hybride basisinkomen (HBI). Die OHT kan in mindering worden gebracht op de energienota (zoals nu al gebeurt bij 'vermindering energiebelasting').
Willen we de gezins-AOW in principe gelijk houden aan de huidige AOW, dus voor éénpersoonshuishoudens 70% van het minimumloon, en voor tweepersoons huishoudens 100% van het minimumloon, dan kom ik tot de volgende bedragen:
Stel het minimumloon bedraagt: € 1.600
De individuele AOW zou dan € 480,- gaan bedragen, de OHT € 640,-
Het éénpersoons huishouden ontvangt dan €480 + € 640,- = € 1.120,-
Het tweepersoons huishouden: 2 x € 480,- + € 640,- = € 1.600,-.
Ik ben getrouwd met een buitenlandse vrouw.Mijn hele werkzame leven AOW betaald en vanaf mijn 15e 2% perjaar opgebouwd,dus tot mijn 65ste 50x2 jaren=100%.
Na mijn pensionering is ze bij me komen wonen.Zij heeft geen recht op AOW.Klopt,want nooit voor haar 65ste in Nederland gewoond.Geen probleem mee.Maar ik krijg 50% AOW,als gehuwd zijnde,dus 20% minder als een alleenstaande.Maar ik moet wel alles voor 2 personen betalen.2x zorgverzekering,hypotheek huis,gas,water,licht,levensonderhoud etc.Heb jaren geleden dit aangekaard bij de SVB.Antwoord was dat ze het begrepen en als het aan hun lag, ze me het AOW bedrag van een alleenstaande zouden geven.Echter,zeiden ze,de regels voor AOW laten dat niet toe.Je hebt gewoon pech.Wie bedenken dit soort rare onlogische en discriminerende regels?Heb me er bij neergelegd,blijf ook wel door ademen,maar het voelt alsof je elke maand bestolen wordt.
Een andere rare regel.Als je alleenstaand bent,en je emigreert naar een land waar Nederland geen verdrag mee heeft,dan wordt je gekort van 70% AOW naar 50% AOW.En waarom?
Omdat zeggen de (rare) regels,je zou kunnen samenwonen met iemand.En dat kunnen we niet controleren.Dus vandaar dat die alleenstaande gekort wordt ook al woont hij/zij helemaalniet samen.Het is gewoon te gek voor woorden dat dit soort veronderstellingen in een wet worden gegoten.Dit valt niet uit te leggen en is absurd.
Overigens moeten mensen heel goed in de gaten houden hoe het SVB (evenals bij andere pensioenfondsen als bv het ABP)de gegevens administreert.Beiden hadden in mijn geval fouten gemaakt,die ik gelukkig heb kunnen terugdraaien met bewijzen op schrift,notabene van hun zelf!.Let dus goed op jaarlijkse overzichten en bewaar ze ook,want anders kun je tegen vervelende verassingen oplopen.
Een vreselijk verwarrend bericht.
Ga eerst eens de gebruikte termen van aow, minimumloon en toeslagen juist gebruiken.
Zo veroorzaak je paniek.
Mijn vrouw heeft een nacht slecht geslapen, en durfde het mij niet te vertellen. min puntje!!!!
Vraag: ik ben 77 jaar en woon samen met partner en 1 minderjarig kind (13 jaar). Volgens SVB krijg ik maar 50% AOW, we zijn niet getrouwd of anderszins. Is dit correct?