Redder in nood: de paniekknop

Getty Images

Douchen en aankleden op een natte badkamervloer. Een duizeling op het toilet. Of de deur opendoen voor een vreemde. Allemaal situaties waarin je zou willen dat er iemand was om te helpen als het misgaat. Met een persoonlijke alarmknop is hulp altijd dichtbij.

Personenalarm is de officiële benaming van apparatuur waarmee je met één druk op de knop hulpverlening kunt inschakelen. Dat is fijn bij acute medische problemen, zoals plotselinge pijn, hartkloppingen of benauwdheid. Maar de knop is ook voor als er een insluiper in huis is of als een zogenaamde meteropnemer een brutale dief blijkt te zijn.

Bijna niemand kan in zo’n situatie snel het nummer van de dokter of de politie bellen. Zelfs 112 bellen is een hele opgave met trillende vingers. Maar een alarmknop aan een armband of halskoord indrukken, lukt altijd. Vandaar de naam paniekknop. Het maakt niet uit hoe hoog de spanning oploopt: de knop werkt altijd. Niet voor niets maken al 300.000 mensen er gebruik van.

Meldkamer of mantelzorgers

Wie er wordt gealarmeerd bij een druk op de paniekknop, kun je als gebruiker zelf kiezen. Er zijn grofweg twee mogelijkheden: de meldkamer of mantelzorgers. Een combinatie van beide komt ook veel voor. Bij een personenalarm hoort een abonnement op een zorg- of alarmcentrale, ook wel meldkamer genoemd. Deze meldkamer is 24 uur per dag, 7 dagen per week bereikbaar.

De meldkamer kan ervoor zorgen dat een wijkverpleegkundige binnen een halfuur op de stoep staat. Of dat er een ambulance komt voorrijden, mocht dat nodig zijn. Daarbij is het wel zaak dat ook de toegang tot de woning is geregeld, zodat hulpverleners altijd snel kunnen binnenkomen. Een goed digitaal slot bijvoorbeeld, dat met een app is te openen. Of een sleutelbox met een SKG-keurmerk.

Professionele hulp is niet altijd noodzakelijk. Daarom kunnen ook mantelzorgers of buren als contactpersoon fungeren bij een alarmering. Soms kun je ervoor kiezen dat de mantelzorgers eerst worden gebeld – in een bepaalde volgorde of allemaal tegelijk – en pas als zij niet opnemen de alarmcentrale.

In andere situaties krijgt de meldkamer als eerste het alarm door en schakelt die de melding door naar één of meer mantelzorgers. Voor mantelzorgende zoons en dochters is het een veilig gevoel dat hun ouder een paniekknop heeft. Zo kunnen ze ervan op aan dat hun vader of moeder hen in iedere situatie kan bereiken, ook als er iets gebeurt op een plek waar de telefoon niet binnen handbereik is.

Vast of mobiel?

Personenalarm is grofweg onder te verdelen in twee vormen: vast en mobiel. De verschillen zijn vergelijkbaar met de verschillen tussen vaste en mobiele telefoons. Een vast alarmsysteem werkt alleen binnenshuis, een mobiel systeem kun je ook meenemen naar buiten. 

Vast

Een vast alarmsysteem bestaat uit een klein kastje dat in de buurt van de telefoon staat en een draagbare zender met een kleine, lichte drukknop. Een installateur sluit alles aan en doet een eerste test. Vervolgens is het systeem binnenshuis te gebruiken. Sommige systemen hebben een spreek-luisterverbinding, die werkt als een telefoon die op de speaker staat. Handig, want dan kun je meteen vertellen wat er aan de hand is. Een voorwaarde is dat je in de buurt van het alarmkastje bent. Als het kastje in de woonkamer staat terwijl je bent gevallen in de badkamer, is een spreek-luisterverbinding waardeloos.

Of je nu wel of geen spreek-luisterverbinding hebt, in beide gevallen wordt er iemand gealarmeerd en dat is waar het om gaat. Het is belangrijk een contactpersoon te laten alarmeren die snel ter plekke kan zijn. Meerdere personen laten alarmeren kan ook. De installatie van een vast alarmsysteem kost tussen de €75 en €100. Daarnaast kost het gebruik van de dienst minimaal €13 tot €20 per maand. Aansluiting op een alarmcentrale en alarmop-volging, inclusief toegang tot de woning, kost al snel €30 per maand.

Mobiel

Mobiele alarmsystemen zijn er in verschillende vormen, variërend van een telefoonmodel (waarmee je soms ook gewoon kunt bellen) tot een polsband, halskoord, sleutelhanger of broek-riem. Net als een mobiele telefoon, heeft een mobiel alarmsysteem altijd een SIM-kaart én een gps-voorziening, zodat bij een alarmering ook altijd de locatie wordt doorgegeven.

De locatiebepaling maakt een mobiel alarmsysteem goed bruikbaar voor dementerenden die weleens dwalen en voor mensen die buitenshuis extra veiligheid willen. Maar er zitten ook ha-ken en ogen aan. Zo is de locatiebepaling niet altijd overal nauwkeurig en is bij een flatgebouw niet duidelijk op welke verdieping iemand zich bevindt. Bovendien is een locatiebepaling die continu aanstaat een aanslag op de privacy. Ten slotte werkt een mobiel alarmsysteem alleen als het is opgeladen. De betere mobiele alarmsystemen zijn te koop vanaf €100. De abonnementskosten zijn in grote lijnen gelijk aan de abonnementskosten voor een vast alarmsysteem. 

Auteur