Zijn virusscanners nodig op smartphones?
Zijn virusscanners nodig op smartphones? Eigenlijk komen computervirussen niet voor op telefoons. Maar andere vormen van malware, zoals adware en spyware, zijn er volop, zowel op Android-telefoons als iPhones. Moet u toch maar een virusscanner installeren?
Wat zijn computervirussen eigenlijk?
Virussen kennen we vooral van pc’s, waar ze een serieus probleem vormen. Een virus is een schadelijk stukje software dat zich op uw apparaat installeert en zich kan verspreiden naar andere toestellen. Tot nu toe hebben de makers van antivirussoftware nog nooit een geval gezien van schadelijke mobiele software die zichzelf verspreidde naar andere apparaten. Daarom kunt u zeggen dat virussen eigenlijk niet op smartphones voorkomen.
Malware op telefoons
Toch zijn er andere vormen van malware - dat is een verzamelnaam voor 'malicious software', oftewel schadelijke software - die wel degelijk op telefoons voorkomen. De meest voorkomende vorm is adware, waarbij u ongevraagd reclame te zien krijgt. Daarnaast kunt u slachtoffer worden van spyware, die (gevoelige) gegevens steelt. En dan is er nog ransomware, waarbij uw data wordt gegijzeld voor losgeld.
Behalve bij ransomware is het vaak niet meteen duidelijk dat uw telefoon besmet is met malware. Merkt u dat uw datagebruik omhoogschiet, u constant pop-upmeldingen met reclame krijgt, of dat er onbekende apps worden geïnstalleerd? Ook oververhitting, een snellere batterijafname en frequent crashende apps kunnen wijzen op een malware-infectie.
Hoe komt malware op uw smartphone?
Malware kan op verschillende manieren uw telefoon binnendringen. Een groot deel van de infecties komt van apps die buiten de App Store van Apple en de Google Play Store zijn gedownload. Voor een iPhone moet u deze eerst 'jailbreaken', anders kunt u geen niet-officiële apps installeren. Bij Android-telefoons is dit veel eenvoudiger.
Malware kan ook op uw telefoon komen doordat u op een schadelijke website op een pop-up hebt geklikt, of doordat u bestanden opent die zijn doorgestuurd via e-mail, WhatsApp, sms of sociale media. Onveilige wifi-netwerken vormen eveneens een risico.
Android: vatbaarder voor malware
Googles mobiele besturingssysteem Android is kwetsbaarder voor malware dan iOS van Apple. Omdat Android open source is, kan iedereen de programmatuur bekijken. Dit betekent dat fabrikanten gemakkelijk aanpassingen kunnen maken, maar ook hackers op zoek zijn naar beveiligingslekken.
Deze kwetsbaarheden worden verholpen via beveiligingsupdates van Android. Helaas zijn niet alle smartphonefabrikanten even snel met het uitbrengen van deze updates. Goedkopere toestellen ontvangen vaak slechts kort updates, wat Android-telefoons nog kwetsbaarder maakt voor malware.
Android biedt wel standaard bescherming tegen malware. Google Play Protect controleert apps bij installatie en scant regelmatig uw apparaat. Bovendien ontvangt u waarschuwingen van de functie Safe Browsing in de Chrome-browser voor mogelijk gevaarlijke websites.
iPhones: een stuk veiliger
iPhones zijn vanuit malware-oogpunt een stuk veiliger. Omdat iOS closed source is, kunnen hackers de broncode niet inzien. Bovendien worden de apps in de App Store beter gescand dan die in de Google Play Store. Malware komt eigenlijk niet voor op iPhones, en als het al voorkomt, is dat meestal op een gejailbreakte iPhone.
Een voorbeeld is de worm Ikee uit 2009, die zich verspreidde over gejailbreakte iPhones. Deze worm stal Apple ID’s en wachtwoorden en veranderde de achtergrond in een foto van zanger Rick Astley.
Is een virusscanner voor uw telefoon noodzakelijk?
Voor iPhones zijn er geen virusscanners beschikbaar, omdat virusapps geen toegang hebben tot het besturingssysteem en apps in afgesloten ‘sandboxes’ draaien. Er zijn wel tal van 'mobile security'-apps voor iOS, vaak van bekende antivirussoftware-aanbieders, maar deze bevatten geen virusscanners. Ze bieden wel andere beveiligingstools, zoals een VPN voor veilig internetten en een kluis om wachtwoorden in op te slaan.
Android en virusscanners
Hoe zit het bij Android? Uit tests blijkt dat de standaard Android-bescherming tegenvalt in vergelijking met antivirusapps van gerenommeerde aanbieders, die malafide apps en phishing veel beter kunnen detecteren. Deze antivirusapps hebben echter ook nadelen. Ze verbruiken bijvoorbeeld batterij omdat ze constant op de achtergrond draaien. De echt effectieve apps zijn vaak niet gratis en vereisen een abonnement.
Mobiele malware tegenhouden: zes tips
Naast virusscanners zijn onderstaande zes tips cruciaal om malware tegen te houden:
1. Houd uw besturingssysteem en apps up-to-date door software-updates meteen te installeren.
2. Download nooit een app die niet uit de officiële app-store komt.
3. Voordat u een app uit de App Store of Play Store downloadt, controleer dan het aantal en de inhoud van de reviews.
4. Kijk goed naar de machtigingen die een app vraagt. Vraagt een weerapp bijvoorbeeld toegang tot uw foto’s? Dat is verdacht.
5. Wees voorzichtig met welke bestanden u downloadt en opent. Is de afzender vertrouwd? Zijn er geen eigenaardigheden?
6. Download geen apps met weinig of verdachte reviews, let extra goed op merkwaardige berichten via sms of sociale media, en controleer uw telefoonrekening op onverwachte kosten.