Vraag van de week: Compensatie voor oma’s schenking

Getty Images

Omdat mijn zus niet voldoende middelen had om haar huidige woning te kopen, heeft onze oma (moeder van vader) haar €100.000 geschonken. Door de schenking erft mijn vader - die enig kind is - nu minder. Hebben zij of heb ik nog ergens recht op ter compensatie van de schenking?

Met de jubelton van maximaal €105.302 in 2021 kunnen personen die tussen de 18 en 40 jaar zijn vrij van schenkbelasting geschonken krijgen als het onder andere om de aankoop, verbetering en onderhoud van de eigen woning of de aflossing hypotheek op die woning. Omdat uw zus kennelijk aan die voorwaarden voldeed, heeft zij een groot bedrag vrij van schenkbelasting kunnen ontvangen. Het gevolg van een schenking is dat de schenker verarmt, wat weer gevolgen heeft voor de grootte van de nalatenschap van uw ouders en daarmee uiteindelijk ook de nalatenschap die u mogelijk weer van uw ouders ontvangt.

Of uw ouders of u nog ergens recht op hebben ter compensatie van de schenking hangt af van de totale erfenis van oma en het feit of de legitieme portie van uw ouders geschonden wordt. Dat wil zeggen dat uw vader minder erft dan zijn wettelijke erfdeel. Na het overlijden van uw oma kan pas beoordeeld worden of dit zo is.

De legitieme portie bedraagt de helft van wat uw vader normaal volgens de wet van zijn moeder zou hebben geërfd. Normaal is in dit geval dat wat oma nalaat plus alles wat zij bij leven aan haar kinderen geschonken heeft, plus alles dat zij de laatste vijf jaar geschonken heeft aan derden (waaronder kleinkinderen). Daarop wordt in mindering gebracht wat uw vader geschonken heeft gekregen, wat hij heeft geërfd of had kunnen erven. Leeft oma meer dan vijf jaar na de schenking dan heeft een beroep doen op de legitieme portie - omdat de schenking aan een kleinkind is gedaan - niet zoveel zin. Overlijdt oma binnen die vijf jaar dan moet er uitgerekend worden of de legitieme portie groter is dan het erfdeel dat uw vader van zijn moeder zou hebben geërfd.

Heeft een beroep doen op de legitieme portie geen zin dan eindigt daar de mogelijkheid van compensatie. U kunt daar als kleinkind niets aan doen. Oma zelf kan een testament laten opstellen en daar een compensatie in opnemen. Bijvoorbeeld een legaat aan u ter grootte van de schenking. Ook kunnen uw ouders dat met een legaat in hun testament doen. Desnoods kunnen zij daar ook nog de verschuldigde schenk- of erfbelasting in opnemen.