Hoe gezond is mayonaise?

Mayonaise is minder ongezond dan je dacht

mayonaise2
Getty Images

Bij een frietje hoort een beetje 'met', en op een sandwich is een laagje mayonaise ook lekker. Maar hoe gezond is mayonaise eigenlijk? En zit er nog verschil in de soorten?

Wie zelf mayonaise maakt, heeft niets anders nodig dan olie, eidooiers, mosterd en iets zuurs, zoals azijn of citroensap. Mayonaise in potten en tubes bevat daarnaast meestal ook verdikkingsmiddel, kleurstof, zout, suiker en antioxidanten. Antioxidanten worden onder andere toegevoegd om te zorgen dat vetten niet ranzig worden en je de mayonaise dus lekker lang kunt bewaren. Verder is er een grote variatie in soorten en hoeveelheid olie en eigeel, zout, suiker en andere stoffen. Maar wat vastligt: mayonaise mag pas zo genoemd worden volgens de Nederlandse Warenwet als er minstens 70 procent vet en minstens 5 procent eigeel in zit. Producten die bijvoorbeeld minder vet bevatten, krijgen fantasienamen als “mayosaus”, “yogonaise” en “mayo”. Ook halvanaise en fritessaus bevatten minder vet, het gaat respectievelijk om 35-40 procent vet en circa 25 procent vet.

Plantaardige olie

Je hebt vet nodig. Vet is een belangrijke brandstof voor je lichaam. Vet zorgt er ook voor dat je vitamine A, D en E binnenkrijgt. Het vet dat gebruikt wordt om mayonaise te maken, moet vloeibaar zijn en is dus olie. Denk aan raapzaadolie, koolzaadolie, zonnebloemolie of een enkele keer olijfolie. Deze plantaardige vetten bestaan vooral uit gezonde onverzadigde vetzuren, die gunstig zijn voor hart en bloedvaten. Niets mis dus met een beetje mayo. Wel goed om je te realiseren dat al dat vet wel calorieën levert: 1 eetlepel mayonaise (van circa 20 gram), levert je ongeveer 135 kcal.

Minder vet is vaak meer suiker

Overstappen op magere varianten dan maar? Dan is een minder goed idee. Gemiddeld bevat mayonaise 2,5 procent suiker. Natuurlijk zijn er wat uitschieters. Dat geldt ook voor mayonaise-achtige sauzen zoals fritessaus, halvanaise en friteslijn. Omdat ze flink minder vet bevatten, en fabrikanten de sauzen wel een lekkere smaak willen geven, voegen ze suiker en/of zoetstoffen toe. Er zijn fritessauzen te koop met 10 gram suiker per 100 gram. Zeg nu zelf, wat heb je liever? Een portie gezonde onverzadigde vetten of extra suikers?

Toevoegingen

Als je voor mayonaise kiest, kun je op de verpakkingen letten op de hoeveelheid suiker, zout en andere toevoegingen. Vaak geldt: hoe minder ingrediënten er op de verpakking staan, hoe puurder de mayonaise.

Voedingswaarde per eetlepel van 20 gram

 

Kcal

Vet, in gram

Onverzadigd vet, in gram

Suiker, in gram

Zout, in gram

Zaanse mayonaise, Van Wijngaarde

150

16

15

0.2

0.10

Mayonaise, Calvé

125

14

13

0.7

0.18

Biologische mayonaise, AH

125

13

12

0.5

0.16

Mayolijn, Remia

64

6

6

1.3

0.24

Friteslijn, Remia

20

1

0

0.6 (daarnaast ook zoetstoffen)

0.34

Biologische halvanaise, AH

85

8

7

1.5

0.30

Nog even over het ei

Uiteraard staat op de verpakking ook dat er eieren gebruikt zijn. Logisch, want eidooier is een van de basisingrediënten voor mayonaise. Steeds vaker zie je tegenwoordig vermeld staan dat het eigeel van scharreleieren komt of van biologische eieren. Dat is niet gezonder of ongezonder dan gewone eieren maar dan weet je dat de eieren komen van kippen die een beter leven hebben.

Zelfgemaakte mayonaise

Wil je zelf een keer mayonaise maken? In deze video zie je hoe je dat doet.

  1. Meng 1 eidooier van een groot ei (maat L) met 1 theelepel mosterd in een grote kom met een garde door elkaar.
  2. Zorg dat alle ingrediënten op kamertemperatuur zijn.
  3. Voeg - terwijl je flink blijft kloppen met de garde (met een mixer kan het ook, maar let op, dan het kan opeens te snel gaan) - hier beetje bij beetje 110 ml zonnebloemolie (of deels olijfolie, deels zonnebloemolie) bij.
  4. Begin echt heel langzaam, druppel voor druppel.
  5. Nadat je ongeveer 3 eetlepels olie hebt toegevoegd en het geheel wordt al wat dikker dan kun je in een straaltje de olie toevoegen terwijl je blijft kloppen. Als alle olie is opgenomen, voeg dan 1 eetlepel citroensap en zout en peper naar smaak toe.
  6. Bewaar de mayonaise in een afgesloten pot in de koelkast (maximaal 3-4 dagen).

Let op!

Zwangere vrouwen, jonge kinderen, ouderen en mensen met een verminderde weerstand wordt afgeraden om mayonaise met rauw ei te eten. Er is een kleine kans dat een ei besmet is met salmonella. Van een salmonellabesmetting krijg je maag-darmklachten.