Wat is er anders aan het vrouwenhart?

Getty Images

Dagelijks sterven meer vrouwen dan mannen aan een hartziekte. Wat weten we over de verschillen tussen het mannen- en vrouwenhart?

Vaten verstopt of verkrampt

Normaal gesproken krijgt je hartspier zuurstofrijk bloed via de kransslagaders. Deze vaten rond het hart vertakken zich in kleine vaten en tenslotte in minuscule haarvaatjes. Als de toestroom van zuurstofrijk bloed belemmerd wordt, zorgt dat voor klachten zoals pijn op de borst. De medische term hiervoor is angina pectoris of hartkramp. Als de bloedstroom helemaal stopt, is er sprake van een hartinfarct. Mannen met dit soort hartklachten hebben meestal aderverkalking in de grote kransslagaders. Bij 75 tot 80% van de mannen met angina pectoris is de oorzaak te vinden in het dichtslibben van deze grote vaten. Bij vrouwen zit dat anders. Bij hen is meestal pas op latere leeftijd, boven de 70, sprake van aderverkalking van de grote vaten. De verkalking zit bij hen op middelbare leeftijd (40-70 jaar) vaker verspreid in de kleinere vaten. Deze zijn te klein om dicht te slibben, maar ze worden wel stugger. Dit kan voor vaatkramp zorgen. Bij vrouwen wordt angina pectoris voor 80 tot 90% veroorzaakt door kramp in de grote en kleine (haar)vaten.

Stevige pijn op de borst of zeurende pijn die in golven komt

Mannen met een zuurstoftekort in het hart krijgen pijn op de borst, ze trekken bleek weg of ervaren een uitstralende pijn naar de kaken. Vrouwen met vernauwde kransvaten hebben vaak dezelfde klachten. Maar bij de meerderheid van vrouwen met een hart met zuurstofgebrek gaat het dus om vaatkramp. Dan treden er andere klachten op, die ook meer in golven komen. Denk aan benauwdheid, een zeurend gevoel op de borst, alsof er een olifant op zit, of pijn die uitstraalt naar de oksel of tussen de schouderbladen. Vrouwen met dit probleem maken vaak ’s avonds ter verlichting alvast hun beha los. Ze voelen zich een beetje misselijk of zijn extreem moe na een drukke dag. Dit kan problemen geven op het werk, waardoor het probleem soms voor een burn-out wordt aangezien. Ook worden de klachten soms in verband gebracht met de overgang. De ene week geeft het meer klachten dan de andere. Vaak komen bij deze vrouwen hart- en vaatziekten in de familie voor, hebben ze jong migraine gehad (nog voor de overgang) of hadden ze tijdens zwangerschappen een hoge bloeddruk.

Hartcatheterisatie of CT-scan

Verkrampte vaten vragen een andere diagnostiek dan dichtgeslibde vaten. De fietstest wijst bijvoorbeeld vaak niks uit. De hartcatherisatie die bij mannen de vernauwde kransvaten goed in beeld brengt, is bij problemen in het vrouwenhart moeilijker te lezen voor de cardioloog. Een CT-scan kan het risico op hartproblemen bij vrouwen beter in kaart brengen. Het echo-onderzoek is eveneens een goede manier om de vaatproblemen bij vrouwen in kaart te brengen. De eerste stappen in de behandeling zijn hetzelfde als bij mannen: een gezonde leefstijl en indien nodig risicofactoren als hoog cholesterol, hoge bloeddruk of diabetes aanpakken. De medicijnen van voorkeur zijn echter anders. Voor vrouwen is het dus verstandig om een cardioloog op te zoeken die is gespecialiseerd in het vrouwenhart.