Bekende merken worden nagemaakt
Steeds meer mensen in Nederland worden opgelicht met nepacties op internet. Oplichters gebruiken daarvoor kunstmatige intelligentie (AI). Zo laten ze hun berichten lijken alsof ze van echte bedrijven komen.
Hoe de oplichters te werk gaan
De truc is vaak hetzelfde. U krijgt een bericht met een aanbieding of prijs. Bijvoorbeeld:
Win een jaar gratis koffie!
Krijg 500 euro shoptegoed!
U heeft een cadeau gewonnen!
Het lijkt een leuke actie, maar als u uw gegevens invult of een klein bedrag betaalt, zit u plots vast aan een duur abonnement. Zo verliezen mensen veel geld, soms wel honderden euro’s.
De Fraudehelpdesk – een organisatie die slachtoffers helpt – zegt dat er dit jaar al meer dan 1000 mensen zijn opgelicht. Samen zijn ze meer dan 70.000 euro kwijtgeraakt.
Bekende merken worden nagemaakt
Oplichters doen alsof ze van bekende bedrijven zijn, zoals Douwe Egberts, Decathlon, Netflix of zelfs goede doelen als de Kinderpostzegelactie. De berichten en websites lijken echt. De logo’s en foto’s zijn nagemaakt met AI en zien er professioneel uit.
Een voorbeeld: op sociale media stond een aanbieding van Decathlon. Mensen konden een North Face-rugzak kopen voor 2 euro. In werkelijkheid kregen ze helemaal geen tas, maar wel een duur abonnement waar ze niet van af kwamen. Ook gingen er berichten rond over een zogenaamd seksspeeltjes-abonnement van EasyToys. Dat bleek nep: EasyToys zegt dat ze helemaal geen abonnementen hebben.
Zelfs acties van goede doelen worden misbruikt. De Kinderpostzegelactie en de Grote Clubactie worden nagemaakt. Oplichters gebruiken valse QR-codes in plaats van een echte collectebus. Als iemand betaalt via zo’n code, loopt het geld naar de oplichter.
Waarom dit soort fraude toeneemt
Volgens experts komt dit door onze digitale gewoonten. Mensen zijn gewend geraakt aan online betalen en QR-codes scannen. En minder mensen gebruiken contant geld. Daardoor is het makkelijker voor criminelen om vals te spelen, zegt cybercrime-deskundige Maria Genova.
Ze legt uit dat AI het gemakkelijk maakt om teksten te schrijven die overtuigend klinken, of websites te maken die bijna niet van echt te onderscheiden zijn.
Wat kunt u doen om uzelf te beschermen?
Wees extra voorzichtig bij aanbiedingen die te mooi klinken om waar te zijn.
Krijgt u een bericht waarin staat dat u iets gewonnen heeft, of dat u snel moet beslissen? Dan is dat vaak verdacht.
Controleer de afzender.
Kijk goed naar het webadres, de naam en de spelling. Fouten zijn vaak een teken van nep.
Klik niet zomaar op linkjes of QR-codes.
Bezoek liever zelf de officiële website van het bedrijf.
Geef nooit zomaar persoonlijke gegevens of betaalinformatie door.
Echte bedrijven vragen niet om betaling voor een prijs of gratis product.
ICT-expert Brenno de Winter zegt het zo: “Echte organisaties vragen u nooit om snel iets te doen. Alleen oplichters doen dat.”
Wat als u toch vastzit aan een nepabonnement?
De Autoriteit Consument & Markt (ACM) zegt duidelijk: Als u niet zelf expliciet akkoord bent gegaan met een abonnement, hoeft u niet te betalen.
Dat betekent:
U moet duidelijk hebben kunnen zien dat het om een abonnement ging.
De kosten en voorwaarden moeten vooraf duidelijk zijn.
Was dat niet zo? Dan is de verkoop ongeldig.
U kunt het bedrijf een bericht sturen waarin u het abonnement betoogt ongeldig te verklaren. Krijgt u toch rekeningen, meld dit dan bij de Fraudehelpdesk of ConsuWijzer.
Wat dit allemaal laat zien
Nepacties zijn geen kleine grapjes meer. Ze lijken professioneel en echt, en AI maakt ze nog slimmer. Oplichters gebruiken onze nieuwsgierigheid en goed vertrouwen om geld te stelen. Het is slim om te onthouden: als iets te goed klinkt om waar te zijn, dan is het dat meestal ook. Blijf dus alert, controleer altijd de bron, en klik pas als u zeker weet dat het echt is. Zo houdt u uw geld veilig – en de oplichters buiten de deur.
Bent u toch opgelicht?
Meld de fraude bij de politie en de Fraudehelpdesk. Verander uw wachtwoorden en controleer uw bankafschriften op verdachte transacties. Door snel te reageren en uw accounts te beveiligen, beperkt u de schade en beschermt u uzelf beter tegen toekomstige fraude. Heeft u een rechtsbijstandverzekering? Indien nodig kunt u daar om juridische hulp vragen.
Bron: Telegraaf
