Onze grootmoeder van 94 heeft geen testament laten maken

Onze grootmoeder van 94 heeft geen testament laten maken. Ze is gezond, maar dat kan natuurlijk snel veranderen. Nu heb ik ergens gelezen dat bij permanente opname in een zorginstelling zonder een langstlevende testament met daarin de bepaling dat een erfdeel opeisbaar wordt bij opname, je een forse eigen bijdrage moet betalen.
Nu vrezen we dat grootmoeder straks ‘kaalgeplukt’ gaat worden en het spaarpotje dat bedoeld was voor de kinderen zo opgaat aan de eigen bijdrage. Kan ze niet beter alsnog zo’n testament opstellen?
Erik Bogaards, redacteur Geld&Recht:
Over de eigen bijdrage voor het verpleeghuis doen helaas wat wilde verhalen de ronde. Niet raar, want die eigen bijdrage is lastige materie. Vroeger was het zo dat je aan de poort van het bejaardentehuis je spaargeld moest inleveren. Dat is nu niet meer zo, maar de eigen bijdrage kan in sommige gevallen oplopen tot meer dan €2000 per maand. Daar staat onderdak én volledige zorg tegenover en in de regel blijven er na het betalen van die eigen bijdrage iedere maand nog enkele honderden euro’s zakgeld over. Van ‘kaalplukken’ is dus geen sprake.
Mocht uw grootmoeder in het verpleeghuis terechtkomen, dan geldt voor haar eerst enkele maanden de lage eigen bijdrage, daarna de hoge eigen bijdrage. Hoe hoog die is, hangt voor een groot deel af van het inkomen (pensioen) en voor een ander (kleiner) deel van vermogen.
Wat het ingewikkeld maakt, is dat het CAK bij de vaststelling van dat vermogen naar de belastingaangifte van twee jaar geleden kijkt. Aan de ene kant is dat handig, want als er een huis is dat nog verkocht moet worden, telt de opbrengst daarvan eerst even niet mee. De bedragen staan vast en zo voorkom je dat mensen achteraf weer moeten terugbetalen. Aan de andere kant maakt deze manier van de eigen bijdrage berekenen het lastig deze te ‘sturen’. Alles wat je nu doet, merkt u pas ruim twee jaar later. Veel mensen komen pas in het verpleeghuis terecht als het écht niet meer anders kan en blijven daar niet of niet veel langer dan twee jaar. De vraag dient zich dan aan hoeveel moeite u wilt doen om het vermogen te sturen en wat dat dan op de lange termijn oplevert.
Uw grootmoeder kan in een testament laten opnemen dat de erfdelen direct opeisbaar worden bij opname in het verpleeghuis. Daardoor gaat het vermogen van de grootmoeder omlaag, maar het effect daarvan is niet direct merkbaar in de berekening van de eigen bijdrage: dat zal pas ruim twee jaar later het geval zijn. Wat wel direct merkbaar is, is de schenkbelasting die de kinderen daar (eventueel) over moeten betalen. U moet ook nog naar de notaris om dat testament te laten opmaken. De rekentool voor het berekenen van de eigen bijdrage op de website van het CAK kan helpen bij een stukje van die puzzel.
In Plus Magazine schreven we eerder een uitgebreid artikel over de eigen bijdrage, dat te vinden is op www.plusonline.nl/eigenbijdrage