11 tips van bioloog Arnold van Vliet tegen hooikoorts

1. Houd bij wanneer je verkouden bent

Houd een dagboekje bij over het verloop van je hooikoortsklachten. Dat geeft inzicht, zodat je eerder maatregelen kunt nemen. Zelfs in december kun je al last hebben van hooikoorts, vertelt Van Vliet. Het veranderende klimaat speelt daarin een rol: “De gemiddelde temperatuur stijgt, waardoor sommige soorten eerder gaan bloeien en het hooikoortsseizoen langer wordt. Na een relatief warme herfst – zoals we die de laatste jaren hebben – bloeien de eerste hazelaars begin december al. De vroegbloeiende els bloeit vanaf halverwege december. Dus iemand die rond kerst snipverkouden denkt te zijn, kan heel goed dan al last hebben van hooikoorts.”

2. Houd de pollenkalender in de gaten

Het is verstandig om in de gaten te houden wanneer welke pollen vrijkomen, zegt Van Vliet: “Stel dat je allergisch bent voor berkenpollen, kijk dan op de website van het Leids Universitair Medisch Centrum wanneer de berk normaal gesproken bloeit. Als je lichaam sterk reageert op juist die berkenpollen, dan kun je in de periode waarin de berkenpollen door de lucht vliegen, maar beter niet buiten gaan sporten. Een te grote blootstelling aan allergenen kan er namelijk ook nog toe leiden dat de allergie zich verder ontwikkelt en dus verergert. Dat wil je liever voorkomen.” Voor mensen die hooikoortsmedicijnen uit de cromonengroep gebruiken, is het extra belangrijk om de pollenverwachting goed in de gaten te houden. De werkzaamheid van deze medicijnen begint namelijk pas na enkele dagen (oogdruppels) tot enkele weken (neusspray) gebruik.

3. Vraag de huisarts om een uitgebreide allergietest

Ga met hevige hooikoortsklachten altijd naar de huisarts. Om exact te achterhalen voor welke pollen­ je allergisch bent, moet je de huisarts vragen om een allergietest: een huidpriktest of een bloedtest. ­Alleen onderzoeken of je allergisch bent voor bomen, grassen of kruiden is daarbij niet voldoende. De huisarts moet in de aanvraag aangeven dat je op specifieke soorten moet worden getest.

4. Wees alert op een mogelijke kruisallergie

Vermoed je dat je last hebt van kruisallergie, laat dat dan testen en ga naar een diëtist. “Het afweersysteem weet dan geen onderscheid te maken tussen de allergenen van verschillende afkomst, ook van voeding, omdat de allergenen te veel op elkaar lijken”, legt Van Vliet uit. “Iemand die last heeft van ­bijvoorbeeld berkenpollen, kan dan ook klachten krijgen bij het eten van onder andere verse appels, peren, kersen, nectarines en pruimen. De klachten kunnen bestaan uit jeuk en roodheid in en rond de mond, een tintelend gevoel in de mond, zwelling van lippen en tong, heesheid en het gevoel dat de keel dichtzit. De mogelijkheid van zo’n kruis­allergie is een extra reden om precies­ te weten voor welke bomen, grassen of kruiden je ­allergisch bent. Dan hoef je ook niet zo te schrikken als je tijdens het berken­pollenseizoen ineens een allergische­ reactie krijgt op het eten van een appel. Meestal speelt kruisallergie alleen op als je te veel allergenen binnenkrijgt, maar sommige hooikoortspatiënten reageren ook buiten het pollenseizoen sterk op bepaalde voedingsmiddelen.”

5. Houd in augustus rekening met bloei bijvoet

De bijvoet is een veelvoorkomend soort onkruid dat hevige hooikoortsklachten veroorzaakt. Van Vliet: “Bijvoet bloeit na de grassen, in augustus dus. In die periode hebben we vaak te maken met hoge temperaturen en veel ozon in de lucht. Voor hooikoortspatiënten is dat nadelig, want ozon maakt de longen extra gevoelig voor ­rondzwevende pollen en andere prikkels.”

6. Houd je tuin vrij van alsemambrosia

“De alsemambrosia is een sterk allergeen onkruid, dat gelukkig nog niet zo wijdverspreid is als de bijvoet. Alsemambrosia bloeit van eind augustus tot oktober. Omdat de zaden van dit onkruid nog weleens in vogelvoer zitten, kun je de alsemambrosia ook zomaar in je tuin tegenkomen. Is dat het geval, dan moet je hem meteen verwijderen.”Wil je weten hoe de alsemambrosia eruit ziet? Op de website Pollennieuws.nl en via de zoekfunctie op de website van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit vind je veel beeldmateriaal.

7. Weg met die olijfboom

Olijfbomen zijn heel populair, zowel in de tuin als in bijvoorbeeld winkelcentra. Van Vliet is er niet blij mee: “De olijfboom bloeit van april tot en met juni en helaas veroorzaken zijn pollen flinke hooikoortsklachten. Heb je hooikoorts, zet dan beter geen olijfboom in de tuin of op het balkon.”

8. Vermijd deze stoffen

Vermijd sigarettenrook, verf, haarlak, chloor, ammoniak, uitlaatgassen en parfum, want deze verergeren je hooikoortsklachten. Ook geurende bloemen of planten kunnen hooikoortsklachten versterken.

9. Check pollennieuws.nl

Op de website Pollennieuws.nl vind je de informatie over de actuele pollensituatie in Nederland. Pollennieuws publiceert wekelijks pollentellingen (die worden uitgevoerd door het Leids Universitair Medisch Centrum en het Elkerliek Ziekenhuis in Helmond) en maakt op basis van de tellingen ook prognoses. Je kunt hier per bomen-, grassen- en kruidensoort zoeken naar een indicatie van de bloeiperiode. Daarnaast vind je er veel beeldmateriaal, zodat het makkelijker wordt de verschillende soorten te herkennen. Pollennieuws is ook beschikbaar als app.

10. Zo heb je minder last van hooikoorts buiten

• Wandel, fiets en sport liefst voor 10 uur ’s morgens. Dan is de pollenconcentratie lager.
• Draag een zonnebril of sportbril om je ogen tegen pollen te beschermen.
• Tijdens en vlak na een regenbui is de pollenconcentratie lager.
• Heb je veel last van graspollen, vraag een ander dan het gras te maaien. Of schaf een robotmaaier aan.
• Doodmoe van al dat hoesten en proesten? Ga een dagje naar zee; daar zweven nauwelijks pollen rond.
• Houd het raam van de auto gesloten en laat zo nodig een pollenfilter op de luchtcirculatie installeren. De meeste nieuwe auto’s beschikken al over zo’n filter.

11. Zo heb je minder last van hooikoorts binnen

• Droog de was binnen, zodat je via het wasgoed geen pollen naar binnenhaalt.
• Houd ramen en deuren dicht en lucht je huis alleen in de vroege ochtend.
• Ramen open? Plaats dan speciale pollenhorren.
• Zonder pollen naar bed? Kleed je buiten je slaapkamer uit en ga douchen voor je gaat slapen.
• Houd hond en kat schoon en vrij van pollen.
• Zorg voor een stofzuiger met een anti-allergiefilter. Stofzuig vaak en verwissel het stofzuigerfilter elke zes maanden.

Dit artikel verscheen eerder in Plus Magazine april 2022. Abonnee worden van het blad? Dat doet u in een handomdraai!