Wanneer is een medicijn tegen kanker te duur?

Behandeling bij kanker kan heel duur zijn
Getty Images

Nieuwe kankermedicijnen zijn zeer kostbaar, terwijl ze gemiddeld maar weinig helpen als je kijkt naar de 5-jaarsoverleving bij uitgezaaide kanker. Dat laten nieuwe cijfers van het Integraal Kankercentrum Nederland zien.

Jaarlijks krijgen 21.000 mensen de diagnose uitgezaaide kanker. Vroeger kreeg je meestal chemotherapie of bestraling, bij een behandeling. Tegenwoordig krijg je vaak immuuntherapie. Daarbij krijg je medicijnen die werken op het immuunsysteem, waarmee de kanker wordt bestreden. Helaas zit er een keerzijde aan deze nieuwe medicijnen, ze zijn erg duur. Artsen uiten zich steeds vaker kritisch. Werken ze wel genoeg, voor de hoge prijs die we ervoor betalen?

Vooruitgang

De onderzoekers van het Integraal Kankercentrum zochten het uit. Ze vergeleken patiënten die de diagnose uitgezaaide kanker kregen tussen 1989 en 1993 met patiënten die de diagnose kregen tussen 2014 en 2018. Dat gaf een beeld van de vooruitgang in de behandeling in 30 jaar. Het goede nieuws is dat er bij uitgezaaide borstkanker vooruitgang is geboekt. De 5-jaarsoverleving ging omhoog van 14 naar 32 procent. Ook bij uitgezaaide prostaatkanker was vooruitgang te zien, zo schrijft de Volkskrant naar aanleiding van de cijfers.
Het slechte nieuws is echter dat bij bijvoorbeeld uitzaaide longkanker nauwelijks vooruitgang is geboekt in de 5-jaarsoverleving. In deze onderzoeksperiode kwamen wel veel nieuwe geneesmiddelen op de markt, juist bij deze ziekte. Dat roept de vraag op of ze de hoge prijs wel waard zijn.

Gemiddeld resultaat

Sommige mensen bereiken wel goede resultaten met immuuntherapie. Patiënten met een zeldzame vorm van kanker in het maag-darmkanaal hadden gemiddeld veel profijt van de nieuwe medicijnen. Maar over de hele linie gezien valt de werking tegen, als je naar deze cijfers kijkt. Dat was nog niet eerder zo uitgezocht in de bevolking. De cijfers die er waren, gingen over streng gecontroleerde studies. Nadeel van dit nieuwe onderzoek is dat de onderzoekers niet bekeken wie precies welk medicijn gebruikte in welke dosis. Ook konden ze geen onderscheid maken in het effect van nieuwe medicijnen, of andere nieuwe behandelingen of verbeteringen in de opsporing.

Borstkankermedicijn niet vergoed

Deze cijfers wakkeren de discussie aan over de vraag hoeveel zorggeld we moeten besteden aan de vergoeding van dit soort dure kankermedicijnen. Minister Ernst Kuipers besloot onlangs dat hij het nieuwe borstkankermedicijn Trodelvy niet gaat vergoeden. Het middel zou 68.000 euro per patiënt kosten, en kon ongeveer 5 maanden winst opleveren, maar geen genezing.  Onderhandelingen met de fabrikant over de hoge prijs waren op niets uitgelopen. Dit is nieuw, want normaal wordt er meestal wel een akkoord bereikt.

Meer over dure medicijnen

De afgelopen 10 jaar is de vijfjaarsoverleving voor patiënten met kanker met 8 procent gestegen. De kosten aan dure geneesmiddelen zijn in diezelfde periode vertienvoudigd naar bijna 3 miljard euro per jaar. Dit was het onderwerp van de oratie van internist-oncoloog, epidemioloog prof. dr. Gabe Sonke.

Binnenkort verschijnt in Plus Magazine een interview met Gabe Sonke over dure medicijnen tegen kanker.  Zijn oratie is alvast een aanrader, als u meer wilt weten over dit onderwerp. Hij is hier te beluisteren: https://www.avl.nl/nieuwsberichten/2022/oratie-gabe-sonke-onderzoek-naar-gepast-gebruik-moet-een-vast-onderdeel-worden-van-de-introductie-van-nieuwe-dure-geneesmiddelen/

Auteur