Bij grootschalige fraude is waarschijnlijk voor miljoenen euro's aan zorggeld verdwenen. Alleen al in 2015 zou het gaan om maximaal 1,3 miljoen aan zorg die wel werd gedeclareerd, maar nooit is gegeven.
Dat blijkt uit onderzoek van Het Financieele Dagblad. Inmiddels loopt er een onderzoek naar wat een van de grootste pgb-fraudezaken ooit kan zijn.
Hoe werd er gefraudeerd?
Dat ging eigenlijk heel eenvoudig. Allereerst werd het personeel onderbetaald. Cliënten kregen op hun beurt een te hoge indicatie en daardoor dus te veel zorggeld, maar daadwerkelijke zorg kregen ze niet of nauwelijks. Vervolgens werd er wel veel zorg gedeclareerd. Zorg die mensen dus nooit hebben gekregen.
Pgb-geld
Centraal in het onderzoek staat de zorginstelling Zorg en Ondersteuning uit Ermelo, inmiddels opgeheven. Die instelling leverde van 2011 t/m 2016 zorg aan ongeveer 70 jongeren met een licht verstandelijke beperking of een psychiatrische achtergrond. Het ging hierbij om dagelijkse ondersteuning van bijvoorbeeld aankleden en tandenpoetsen, tot psychologische hulp. De meeste cliënten hadden het verstandelijk vermogen van een 8- of 9-jarige. Een groot deel van de zorg werd door gemeenten en zorgverzekeraars betaald vanuit het persoonsgebonden budget (pgb), maar van die zorg zou uiteindelijk niets tot weinig terecht zijn gekomen.
Nieuwe regels
Het systeem van het pgb ligt al langer onder vuur om de fraudegevoeligheid. Voorheen kregen patiënten zelf het geld waar zij volgens hun indicatie recht op hadden. Maar omdat dit te veel gesjoemel in de hand werkte, besloot staatssecretaris Martin van Rijn van Volksgezondheid de regels aan te passen. Sinds 1 januari 2015 worden de budgetten overgemaakt aan de Sociale Verzekeringsbank. De SVB betaalt vervolgens de zorgverleners namens de patiënten.
Ondanks die wijziging vermoedt Zilveren Kruis dat er op de Veluwe misbruik is gemaakt van pgb-gelden. Een recente brief gericht aan een voormalig cliënt maakt duidelijk dat de zorgverzekeraar na meerdere signalen niet alleen een fraudeonderzoek is gestart naar Zorg en Ondersteuning, maar ook naar AZ Zorgverlening en SuccesZorg. AZ Zorgverlening is in handen van een oud-bestuurder van Zorg en Ondersteuning, eigenaar van SuccesZorg is een oud-personeelslid. Beiden namen eind vorig jaar een onbekend aantal cliënten van Zorg en Ondersteuning over. Tot dusver willen zij niet reageren op het onderzoek over mogelijke fraude.
Nog meer pgb-houders
De drie zorginstellingen hebben volgens de zorgverzekeraar over de afgelopen jaren minder zorg geleverd dan werd gedeclareerd, het personeel kreeg te weinig betaald en een groot deel van de patiënten had een te hoge indicatie. Over de mogelijke omvang van de fraude doet de verzekeraar nog geen uitspraken, maar uit een vonnis van de rechtbank Gelderland van 12 juli blijkt dat Zilveren Kruis bij nog zeker vijf andere pgb-houders de uitbetaling heeft opgeschort in afwachting van het onderzoek.
6 ton tot 1,3 miljoen
Vorig jaar gaf de toenmalige raad van toezicht van Zorg en Ondersteuning een forensisch accountant opdracht om de declaraties over het jaar 2015 te onderzoeken. In dat jaar zou er een bedrag van tussen de 600.000 en 1,3 miljoen euro onterecht zijn gedeclareerd. Veel documenten zijn zoek en daarom bestaat er veel onduidelijkheid over het precieze bedrag. Het rapport kon uiteindelijk nooit officieel vastgesteld worden, omdat de instelling werd opgeheven voordat het onderzoek was afgerond.
Onderzoek
Omdat veel pgb-gelden via de gemeente liepen, heeft de gemeente Ermelo na overleg met Zwolle en Harderwijk in februari bureau SV Land opdracht gegeven de gang van zaken bij Zorg en Ondersteuning te onderzoeken. Dat bureau heeft het forensisch rapport inmiddels in bezit. Een woordvoerder van de gemeente laat weten dat inmiddels ook contact is opgenomen met de Inspectie voor de Gezondheidszorg en het Openbaar Ministerie. Ook de gemeenteraad is ingelicht.
Bron: FD
