Een tuin om in te luieren

Je kunt het tuinieren zo zwaar maar ook zo licht maken als je maar wilt. Er zijn ­allerlei ­klusjes die gestroomlijnd of zelfs helemaal afgeschaft kunnen ­worden. Neem nu het snoeien van de rozen. Volgens tuingoeroes moeten we daarbij op zoek naar een naar buiten wijzend oog en de tak vlak daarboven afknippen; dat je dan je handen aan de doornen openhaalt, daar hoor je nooit iemand over. Maar wat zou er gebeuren als je die rozen nu eens niet snoeit? Niets! Ze zullen even uitbundig bloeien als in voorgaande jaren. Hoogstens zullen de bloemen iets kleiner zijn. Waarom zou dat snoeien dan moeten? Om de roos te verjongen. Maar dat hoeft echt niet elk jaar te gebeuren, het kan net zo goed om de drie jaar. Of om de vier jaar, als dat beter uitkomt.

Denk groot

Je kunt jezelf ook veel werk besparen met het onderhoud van bestrating en terrassen. Vroeger ­bestreden we onkruid tussen de tegels met bestrijdingsmiddelen, maar die tijden zijn voorbij. Round Up – the gardener’s little helper – staat op het punt om uit de schappen te verdwijnen. Het zal niet lang meer duren of we moeten op de knieën om het onkruid in de voegen met de hand te verwijderen. Er is al veel gewonnen als je die leuke oude klinkertjes en ijssel­steentjes door grote tegels vervangt. Wat dat betreft komt er steeds meer keuze. Je hoeft niet per se hardsteen te kiezen dat in de steengroeven van China of Mongolië is gedolven. Ons inheems beton is ook verkrijgbaar als tegels die bijna niet van hardsteen te onderscheiden zijn. Laat de voeg tussen de tegels open. Niet alleen kan het regenwater dan weg, maar in de brede voegen kunnen dan juist ­allerlei leuke planten groeien.

Laat afval lekker liggen

Het tuinseizoen begint in het voorjaar vaak met opruimen. Het dode blad wordt opgeharkt en afgevoerd, afgestorven stengels en bladeren van vaste planten worden verbannen naar de composthoop of de groene container. Maar al dat werk is nergens voor nodig. Planten­resten kun je fijnknippen en als mulch gebruiken om de grond te verbeteren. En ook afgevallen blad verhoogt het humusgehalte van de grond. Zodra de vaste planten goed beginnen te groeien, zie je er niets meer van.

Geen kans voor onkruid

Tuinarbeid bestaat voor een groot deel uit wieden. Dat wieden hoort erbij, het zal nooit helemaal overbodig worden, maar je kunt het wel voor 90 procent ondervangen door te mulchen. Een mulchlaag kan van alles zijn. Fijn grind, gemalen boomschors, gemalen kokosnoot­vezels, cacao­doppen… Voordat je de mulch aanbrengt, moet de grond wel vrij zijn van onkruid, anders schiet je er weinig mee op. Maar als de mulch op schone grond wordt aangebracht, doet hij wonderen. Cacaodoppen hebben het bijkomende voordeel dat slakken er niet van houden. Gemalen en ­gecomposteerde boomschors heeft de meest natuurlijke uitstraling.

Van links naar rechts:

• Sommige petunia’s laten hun uitgebloeide bloemen zelf vallen.
• Rozen bloeien ook als je ze niet elk jaar snoeit.
• Ideaal als je weinig tijd hebt: vetplanten.

Klei in bloembakken

Op balkons en terrassen gaat veel tijd zitten in het water geven aan planten in potten en bloembakken. Daarvoor zijn allerlei oplossingen te bedenken. Je kunt een ‘spaghetti­systeem’ aanleggen, waarbij de planten door dunne plastic buisjes worden voorzien van water. Maar wie wil er een balkon vol slangen en buizen? Beter is het om de potgrond zo te kiezen dat deze minder snel uitdroogt. Geen pure tuinturf dus, maar potgrond vermengd met klei. Ook kun je de potgrond verbeteren met allerlei watervasthoudende producten, waarvan Terra Cottem de bekendste is. En bedenk altijd: hoe groter de pot of bak, hoe kleiner het gevaar dat het zaakje uitdroogt. Wat dat betreft zijn hanging baskets berucht; die drogen uit waar je bij staat.

Onderhoudsvrij balkon

De keuze van de planten voor je balkon of terras moet je in eerste instantie laten afhangen van de hoeveelheid tijd die je eraan wilt besteden. Iemand die af en toe een paar weken afwezig is omdat hij op een cruiseschip zit, moet op z’n balkon geen Brugmansia (een plant die vroeger Datura heette) zetten. Dat is een plant die dagelijks zoveel water én mest én aandacht nodig heeft, dat je hem bijkans aan het infuus moet leggen. Zo iemand is veel beter af met een mooie schaal vol huislook, een plant die niet voor niets Sempervivum (eeuwig levend) heet. En ook andere vetplanten zijn geschikt voor mensen die vaak uithuizig zijn of gewoonweg weinig tijd hebben. Kies ook geen planten die van uitgebloeide bloemen ontdaan moeten worden om goed te blijven doorbloeien. Wat dat betreft is de petunia, die z’n uitgebloeide bloemen hardnekkig vasthoudt, geen slimme keuze. Maar… er bestaan nu ook ­petuniarassen die hun uitgebloeide bloemen zelf laten vallen, zoals ­Supertunia, Cascadia en Surfinia.

Overwinteraar of eenjarige

Kuipplanten zijn onmisbaar op ­terrassen en balkons. Bedenk wel dat ­oleanders en olijfboompjes in een pot naar binnen moeten als het koud wordt. En wie weleens een oleanderstekje van vakantie heeft mee­gebracht en opgekweekt, weet dat je na een paar jaar al een steekwagen nodig hebt om het ding te verplaatsen. Je bespaart jezelf veel werk met eenjarigen zoals ­viooltjes. Die gooi je aan het eind van het seizoen weg en de potten kun je omgekeerd ­buiten laten staan.