Wandelen met Hella: 'Het leven is als een bos, je kan nooit rechtdoor'

Hella en Irene
Mick Palarczyk

Al vanaf zijn geboorte wordt Irene weggehouden bij haar kleinkind. Haar zoon laat haar niet toe in zijn leven. Zelfs in het grote verdriet na het verlies van haar man, hield hij het contact af.

U leest een gratis artikel uit Plus Magazine.

Irene van Genderen (81 jaar) is weduwe, heeft twee kinderen en een kleinkind. Ze houdt van schilderen, wandelen, dansen en zingen.

Hella van der Wijst (58) is presentator en schrijfster van de boeken Troost – als je iemand mist en De kracht van samen. Ze houdt van wandelen en een goed gesprek.

We drinken thee thuis bij Irene, die bijna aan de route woont die we gaan wandelen. “Ik ben hier in De Bilt geboren en getogen, en ken het gebied op mijn duimpje.” Haar huis vol kleur en zelfgemaakte kunst is geheel in stijl met haar vintage kleding. Irenes vrolijke schilderijen van dansende stellen en grappige dieren laten iets anders zien dan haar levensverhaal vertelt. “Het is tijd dat ik voor mezelf opkom.” Dat blijkt niet mee te vallen; regelmatig moet ze het verhaal stoppen om haar tranen weg te slikken. Niet gek als je ziet hoeveel ze in relatief korte tijd heeft meegemaakt. “Het leven is als een bos, je kan nooit rechtdoor.”

Irene komt de eerste scherpe bocht tegen als haar eerste kind met zeven maanden dood wordt geboren. “Ze gooiden een doek over me heen en zeiden dat het beter was als ik mijn baby niet zou zien. Ik hoor de verpleegster nog zeggen dat ik me zo kranig gedroeg; ze had eens moeten weten.” Met echtgenoot Wim kon ze de grote pijn delen, maar vooral doorgaan met leven, leek haar beter. In 1973 kreeg ze een gezonde zoon. Twee jaar later gevolgd door een dochter.

Irenes bospad liep relatief recht, tot in 2009 het eerste kleinkind werd geboren. Vrijwel meteen na de ­geboorte mochten Irene en Wim hem niet vasthouden. “Ik herkende mijn eigen zoon niet. Ik was zo trots op ons eerste kleinkind, maar we mochten nooit oppassen.” Voortdurend vroegen ze hun zoon en schoondochter naar de reden. Meestal kregen ze geen antwoord of werd gezegd ‘dat ze niet moesten zeuren’. Zo’n twee keer per maand zagen ze kort hun kleinzoon, altijd in het bijzijn van de ouders.

Helle en Irene
Mick Palarczyk

Irenes zoon verwijderde zich nog verder van haar na een ­traumatische gebeurtenis: het plotselinge overlijden van Wim. Wim was ’s avonds aan het sporten met vrienden. Toen Irene om tien uur de wijnglazen op tafel klaarzette voor als hij weer thuis zou komen, hoorde ze ineens de buurvrouw schreeuwen dat er iets met Wim was. “Toen ik bij het sportcomplex aankwam, stonden er twee ziekenauto’s en een traumahelikopter. Ik zag Wim aan het infuus op de grond liggen en wist: ik zie hem niet meer terug.”

Het was alsof ze in een film zat. Wim was ter plekke overleden aan een hersenbloeding. Haar kinderen­ waren erg overstuur, maar het grote verdriet samen delen, lukte niet. Zonder Wim leek het alsof de smeerolie uit het gezin was weggelekt. De band tussen Irene en haar dochter werd steviger, maar het contact met haar zoon verslechterde. “Het leek of ik niets goed kon doen. Ik zou beslag op hem en zijn kind leggen.”

Irene kon en wilde niet meer in haar eentje in het grote huis in Landsmeer blijven wonen. Ze besloot naar een appartement te verhuizen en terug te gaan naar haar geboorteplaats De Bilt. Daar woonde ook haar broer met wie ze een goede band had.

Kort voor de verhuizing gaf ze een doos met persoonlijke spullen af bij haar zoon. Hij liet haar niet binnen. “Toen ik vroeg of ik de kleine even mocht zien, zei hij ‘nee’. Hij gaf geen uitleg. Ik was net mijn man verloren en dan dit: ik kon wel door de grond zakken.” Toen ze haar zoon later nog een doos met spullen wilde brengen, zei hij dat die direct naar de kringloopwinkel mocht.

Trouw bleef Irene kaarten sturen op de verjaardagen van haar kleinzoon, zoon en schoondochter. Veel tijd om stil te staan bij dit grootste verdriet in haar leven, had ze niet, want een volgende kronkel in de weg diende zich aan.

Irene en Hella
Mick Palarczyk

Haar broer Akie leed aan een ­decompressieziekte waardoor hij verlammingsverschijnselen had en niet goed kon praten. “Ik had hem beloofd dat ik voor hem zou zorgen, wat er ook zou gebeuren.” Maar omdat hij niemand tot last wilde zijn, nam Akie op een dag een rigoureuze beslissing. Hij zou bij Irene komen eten en toen hij er om half zeven nog niet was, kreeg ze een raar gevoel. “Toen ik bij zijn huis aan kwam, was alles donker. Ik heb de buurvrouw gevraagd om mee naar binnen te gaan, zo bang was ik.” Haar broer had ternauwernood een poging tot zelfdoding overleefd maar overleed korte tijd later alsnog.

Kort na het gebeuren kreeg ze via een advocaat een brief waarin haar zoon zijn kindsdeel opeiste van de opbrengst van het huis. Eerder hadden Wim en Irene hun zoon geholpen met het kopen van een appartement. Nu ze het huis had verkocht, wilde Irene haar dochter eenzelfde bedrag geven om haar te helpen bij het kopen van een woning. Na het aflossen van de ­hypotheek bleef er voor Irene nog net genoeg geld over voor een ­appartement. Vanaf dat moment verbrak haar zoon ook het contact met haar dochter. “Zelfs nadat ze een aantal miskramen kreeg, reageerde hij niet.”

We rusten even uit bij het hoogtepunt van het Panbos: een prachtig stuiflandschap met een paar enorme dennen waarvan de wortels door de wind bloot zijn ­komen te liggen.

“Vroeger zei je: iedereen maakt wel wat mee. Maar nu hoor ik van iedereen dat ik wel héél veel heb meegemaakt. Zo voelt het ook.” Nu Wim er niet meer is, mist Irene iemand die haar “begrijpt en bijstuurt”. “Omdat alles tegenwoordig ‘leuk’ moet zijn, ben ik al veel vrienden kwijtgeraakt. Niet alles ís leuk!” Ze heeft heel wat therapieën gehad, maar die hebben haar niet veel verder gebracht. Ze besloot dat het tijd was om voor zichzelf op te komen, door nu haar kant van het verhaal te vertellen.

Sinds 2015 heeft Irene haar kleinzoon niet meer gezien. Hij is nu 13 jaar en ze hoopt van harte dat het hem goed gaat. ­Mochten hij of zijn vader ineens voor haar deur staan, dan zou ze zeker opendoen. “Ik heb besloten te stoppen met het proberen goed te maken. Wil mijn zoon praten, dan doen we dat. En anders laten we het zo.”

Het is haar dochter die Irene op de weg houdt. “Zij laat zien dat het leven echt de moeite waard is.” Daarnaast vecht Irene hard tegen zelfmedelijden. Ze probeert blij te zijn met de dingen die ze wél heeft: haar trouwe vrienden, de dansclub, de wandelclub, het koor en het schilderen. “Ik blijf zoeken naar dingen die vrolijk maken.”

Als we afscheid nemen, is ze opgelucht en trots. Dit is de eerste keer dat ze haar verhaal heeft verteld zonder in huilen uit te barsten. “Nooit verlies ik de hoop dat het leven nog wat moois in petto heeft voor mij.”

De Bilt
Mick Palarczyk

Landgoederen

Het is fijn wandelen in De Bilt, in een afwisselend landschap met ­beken, oude bomen, open grasland en stuifzandvlaktes. De wandeling gaat over de landgoederen Beerschoten en Houdringe, en door het Panbos. Op Beerschoten ligt museum Beeldenpark Jits Bakker, met monumentale beelden. Hella en ­Irene volgden een eigen route. De wandeling die het meest in de buurt komt, vindt u op www.utrechtslandschap.nl. Zoek op ‘Beerschoten’ en klik op ‘Beer­schoten, Houdringe en Panbos’.

Hella Kaartje
Plus Magazine

Startpunt: bezoekerscentrum Koetshuis Beerschoten aan De ­Holle Bilt 6 in De Bilt.

Horeca: het Koetshuis opent in april na een grote verbouwing, www.utrechtslandschap.nl. Zoek op ‘Beerschoten’.

Lengte: circa 12 kilometer.

Vervoer: neem vanaf station ­Bilthoven buslijn 31 en stap uit bij ­bushalte De Holle Bilt. Vanaf hier is het circa 8 minuten lopen naar het startpunt.

Geschikt voor rolstoel: alleen het beeldenpark Jits Bakker is rolstoelvriendelijk.

Op Plusonline.nl bieden we iedereen de kans gratis kennis te maken met Plus Magazine. Hét maandblad bomvol informatie en inspiratie. Maar deze artikelen, dossiers en columns maken kost veel tijd en geld. Wilt u meer? Overweeg dan ook een abonnement op Plus Magazine.