Wat kost een betaalrekening?

In de top 5 van grootste ergernissen van bankklanten staan steevast de kosten voor het gebruik van betaalpakketten, blijkt uit onderzoek door de Consumentenbond. Niet verwonderlijk, want we nemen steeds vaker het werk van de bank over. In de winkel rekenen we elektronisch af met de pinpas, we doen steeds meer betalingen zelf met de computer, voeren zelf alle gegevens in via ons toetsenbord, en als we bankafschriften willen ontvangen dan moeten we die zelf downloaden en printen. Het aantal internetbetalingen via iDeal steeg in 2016 met 27,3 procent. Tegelijkertijd kromp het aantal bankfilialen de afgelopen jaren met 15 procent, blijkt uit gegevens van De Nederlandsche Bank. We krijgen dus steeds minder service en steeds meer werk te doen.

Betaalpakketten

Een betaalpakket kost in zijn meest afgeslankte vorm  tussen de €1,20 en €2,50 per maand, ofwel €14,40 tot €30 per jaar. ABN Amro, ING en Rabobank rekenen voor hun luxe pakketten €70 of meer per jaar. Prijzen vergelijken is niet eenvoudig. Dat komt door de extra’s die de banken bieden bij hun pakketten, zoals een tweede betaalpas, een extra creditcard, acceptgiro’s en overschrijvingskaarten. Door die extra’s kan ook een ogenschijnlijk duur pakket soms toch nog  voordelig uitpakken. Het pakket SNS Betalen kost bijvoorbeeld €30 per jaar; een fiks bedrag, maar het is inclusief een gratis tweede betaalpas. De andere banken laten je voor een tweede pas apart afrekenen. Begin dit jaar verhoogde ING de tarieven voor alle uitgebreide betaalpakketten. Tegelijkertijd staakte ING de verkoop ervan aan nieuwe klanten. De bank wil iedereen aan het uitgeklede Oranje Pakket hebben. Dit digitale pakket is weliswaar goedkoper, maar voor bijkomende diensten betaal je wel extra.

Afschriften

Geen enkele bank zal het hardop zeggen, maar allemaal willen ze af van de papieren afschriften, overschrijfkaarten en acceptgiro’s. ING loopt voorop in het uitbannen van papier. De bank verhoogde de prijs voor maandelijkse afschriften van €0,17 naar €0,40 per maand. Wie tweewekelijkse overzichten wenst, is zelfs het dubbele kwijt: €0,80 per maand. Eén keer per week een overzicht laten toesturen kost inmiddels €1,30 per maand. ING-klanten die vóór 1941 geboren zijn en prijs stellen op tweewekelijks gedrukte afschriften, kregen deze bij ING op aanvraag nog een tijdje gratis. Maar ook dat wordt beperkt. 75-plussers met het OranjePakket betalen sinds dit jaar ook €0,40. Alleen ouderen met een (inmiddels niet meer te verkrijgen) BasisPakket, BetaalPakket of RoyaalPakket blijven de bankafschriften gratis ontvangen. Overzichtelijker wordt het er dus niet op. Alleen bij ABN Amro blijven  papieren maandafrekeningen voorlopig gratis. Wie ze tweewekelijks wil, betaalt €12,60 per jaar. Rabobank levert bij zijn goedkoopste DirectPakket helemaal geen afschriften meer. Bij SNS Bank zijn de eerste dertien afschriften gratis; daarboven betaal je €1 per stuk.

Extra diensten

Met zachte hand  proberen de banken hun klanten ook  extra te laten betalen voor allerlei ‘speciale’ diensten. ING-klanten die bijvoorbeeld onderweg  willen afrekenen met hun smartphone, kunnen de app Mobiel Betalen op hun toestel zetten. Het gebruik is de eerste zes maanden gratis, daarna betaal je iedere maand €0,50. Rabobank biedt zijn  klanten de Rabo Wallet, een app voor de mobiel waarmee je onder andere kunt betalen. De Rabo Wallet is gratis, maar… via de app sturen winkeliers, restaurants en andere bedrijven vervolgens advertentieaanbiedingen naar je mobiel zodra je bij hen in de buurt langs wandelt. De bedrijven  betalen de Rabobank voor deze advertenties. En in feite betaal je als klant de gratis app met het afstaan van je persoonsgegevens. Zo ontpopt de bank zich tot een  commerciële databank. Dat is een gevoelig onderwerp. In 2014 moest ING een soortgelijk experiment met  de verkoop van privégegevens  van klanten staken na stevige maatschappelijke protesten.

Geld opnemen en afrekenen in buitenland

Een verhaal apart is wat het je kost om in het buitenland geld op te nemen of een bedrag af te rekenen met de betaalpas. In andere eurolanden kun je, zonder dat je eigen bank daar kosten voor rekent, bankbiljetten trekken uit de geldautomaat én afrekenen met de betaalpas. Goed om te weten: sommige buitenlandse banken brengen wél kosten in rekening voor geld opnemen uit hun geldautomaat. Deze kosten worden tijdens het pinnen op het scherm van de geldautomaat  getoond. Wie naar niet-eurolanden reist, moet opletten. Per transactie kan de eigen bank een vast bedrag in rekening brengen, en/of een koersopslag die kan oplopen van 0,5 procent tot 1,2 procent  boven op de wisselkoers. Deze  kosten zijn afhankelijk van je betaalpakket en betaalpas. Kijk hiervoor op de website van de eigen bank of neem contact op met de bank. Daarnaast geldt ook in niet- eurolanden dat als er geld wordt opgenomen uit een geldautomaat, de betreffende bank kosten in rekening kan brengen voor het gebruik van de geldautomaat. Hierover word je tijdens de geldopname op het scherm van de geldautomaat geïnformeerd. 

Spaarrente

Toch maar overstappen?

Driekwart van de Nederlanders blijft klant bij de bank waar ze ooit hun eerste rekening openden, blijkt uit cijfers van de toezichthouder Autoriteit Consument & Markt (ACM). Van de twaalf miljoen bankklanten stappen  jaarlijks nog geen 70.000 over, aldus Overstapservice.nl, de website die het makkelijk maakt om te vertrekken naar een andere bank. Dat er zo weinig animo is om van bank te veranderen, is geen wonder: de banken werpen drempels op. Opzeggen via hun website is bijna nergens mogelijk (behalve bij SNS); je moet vaak allerlei papieren ondertekenen en per post opsturen. Bovendien raak je je vertrouwde rekeningnummer kwijt bij een overstap. Wie vertrekt, moet dus aan Jan en alleman het nieuwe bankrekeningnummer doorgeven. Niet alleen voor de huur of hypotheek, abonnementen, verzekeringen en andere instanties die geld innen, maar ook aan de werkgever en iedereen die geld naar je stuurt. Het bijwerken van al je automatische incasso’s kan gauw een middag werk kosten. Lastig voor huiseigenaren is ook dat veel banken eisen dat je een salarisrekening blijft aanhouden als daar de hypotheek is afgesloten. In ruil krijg je vaak een klein rentevoordeel voor die vaste rekening. Dit valt makkelijk op te lossen door de werkgever te vragen maandelijks een klein deel van het salaris over te maken naar de ‘oude’ rekening en de rest te storten bij de nieuwe bank.

 

Welke bank wordt het?

Twee op de drie Nederlanders bankieren bij een van ‘de grote vier’: ABN Amro, ING, Rabobank en SNS. Daarnaast zijn er kleinere banken zoals Triodos, en de  internetbanken Bunq en Knab. Wie wil overstappen, kan op het eerste gezicht kiezen uit meer dan vijftig banken in Nederland. Daaronder zijn instellingen als de Turkse Yapi Kredi Bank, de Chinese ICBC en het Noorse Handelsbanken. In de praktijk zijn dit veelal zaken banken die niet toegankelijk zijn voor de  consument. Dat maakt de  concurrentie beperkt. Belangrijk is dat de bank een bankvergunning heeft van De Nederlandsche Bank (DNB). Is er zo’n bankvergunning, dan valt het spaargeld onder het depositogarantiestelsel van DNB. Als een bank met bankvergunning failliet gaat, krijgt elke rekeninghouder tot €100.000 terug. Bij buitenlandse banken is die garantie er niet, of is het anders geregeld.

 

Wat de gevolgen daarvan kunnen zijn, bleek bij het omvallen van Icesafe. In mei 2008 kwam deze IJslandse internetspaarbank op de Nederlandse markt met spaar rekeningen die een rente  boden van 5 procent (later 5,25  procent), terwijl de gemiddelde  rente rond de 4 procent lag. Vanwege Europese regels kon DNB de bankvergunning niet weigeren. 108.000 Nederlandse spaarders hadden er hun geld gestald toen in oktober bleek dat Icesafe de verplichtingen niet kon nakomen. De Nederlandse staat en DNB moesten bijspringen om een deel van het geld terug te krijgen. Ook bij sommige Nederlandse banken ben je – ondanks de bankvergunning van DNB – niet zeker van volledige bescherming door DNB. Sinds 1 januari 2017 gebruiken SNS, ASN Bank, RegioBank, BLG Wonen en ZwitserlevenBank gezamenlijk één en dezelfde bankvergunning: ze opereren onder de vlag van de Volksbank. Eén bankvergunning heeft gevolgen voor het deposito garantiestelsel. Voor een klant die bij verschillende banken uit dit rijtje spaart, geldt dat ál het geld bij elkaar opgeteld nog maar voor €100.000 beschermd is. Vóór 1 januari 2017 was je bij elke afzonderlijke bank tot €100.000 per persoon beschermd. Spaarders die meer dan €100.000 bezitten en hun geld veiligheidshalve bij meerdere banken willen onderbrengen, kunnen dat dus beter niet doen bij de banken uit dit rijtje.

Getty Images

 

Bespaartip

Soms zijn diensten via internet voordeliger dan via de klantenservice. Bij ING kost het aanvragen van een vervangende betaalpas €7,50. Maar wie de kaart bestelt via de website van ING krijgt hem binnen vijf dagen gratis in de bus.

 

Hulp bij overstappen