Wat is het Night Eating Syndrome?

Bij nachtelijke eetbuien verschuift het eetpatroon naar de avond en nacht. Overdag is er weinig trek, terwijl de eetdrang later op de dag juist toeneemt. Sommige mensen worden zelfs wakker om te eten. Dat kan af en toe gebeuren, maar bij soms wordt het een vast patroon dat lastig te doorbreken is. Vaak spelen slaap, stress en het dagritme een belangrijke rol. Wie slecht slaapt of veel piekert, grijpt ’s avonds en ’s nachts sneller naar eten.

Wat is het Night Eating Syndrome?

Als 's avonds of nachtelijk eten regelmatig voorkomt en samengaat met weinig eetlust in de ochtend, spreken artsen van het Night Eating Syndrome (NES). Mensen met NES slaan het ontbijt vaak over, eten overdag weinig en krijgen ’s avonds en ’s nachts steeds meer trek. Dat kan zorgen voor schuldgevoelens, onrust en frustratie, zeker als afvallen niet lukt.

Symptomen van NES

• Regelmatig sterke eetdrang in de avond of nacht
• ’s Nachts wakker worden om te eten
• Nauwelijks trek in de ochtend
• Schaamte of stress rond eten
• Moeite met afvallen 
• Aankomen
• Vermoeidheid door verstoorde nachtrust

Waarom maakt nachtelijk eten afvallen zo moeilijk?

Wie ’s nachts eet, krijgt vaak ongemerkt extra calorieën binnen. Tegelijkertijd raakt het eetritme uit balans: weinig eten overdag en veel in de avond werkt eetbuien in de hand. Daarbij komt dat slecht slapen invloed heeft op hormonen die honger en verzadiging regelen. Die combinatie maakt afvallen extra lastig.

En wat als je ’s nachts eet zonder het te weten?

Er bestaat ook een vorm van nachtelijk eten waarbij iemand niet echt wakker is: Sleep Related Eating Disorder (SRED). Mensen met SRED eten in een half slapende toestand en herinneren zich daar de volgende ochtend weinig of niets van. Soms ontdekken ze het pas door lege verpakkingen of rommel in de keuken. SRED is een slaapstoornis en kan samengaan met andere slaapproblemen of worden uitgelokt door bepaalde slaapmiddelen. Vermoed je dat je hier last van hebt, ga dan naar je huisarts.

Wat kun je zelf doen?

Bij milde klachten kan het helpen om structuur aan te brengen:

• Probeer overdag regelmatig te eten, ook ’s ochtends
• Zorg voor voldoende ontspanning en een vast slaapritme
• Beperk alcohol in de avond
• Houd een paar weken bij wanneer en waarom je ’s avonds of ’s nachts eet

Blijven de klachten bestaan, dan is professionele begeleiding verstandig. De huisarts kan meedenken en zo nodig doorverwijzen naar een diëtist, psycholoog of slaapcentrum.

Wanneer hulp zoeken?

Zoek hulp als nachtelijk eten meerdere keren per week voorkomt, gepaard gaat met slecht slapen of somberheid, leidt tot gewichtstoename of frustratie of gebeurt zonder dat je je ervan bewust bent.