Medicijn vaak onnodig bij minder goed werkende schildklier

Getty Images

Bijna een half miljoen mensen slikt schildklierhormoon (levothyroxine, Euthyrox). Het is een van de meest voorgeschreven medicijnen. Maar als je schildklier iets minder goed werkt, is behandeling met schildklierhormoon vaak niet nodig. Dat blijkt uit een groot Europees onderzoek onder 65-plussers, waar het Leids Universitair Medisch Centrum aan mee deed. Vijf vragen over dit onderzoek aan professor Jacobijn Gussekloo.

1.    Wanneer heb je een ‘iets minder goede schildklierwerking’?
Artsen spreken van een ‘iets minder goede schildklierwerking’ als het schildklierhormoon-gehalte in het bloed normaal is, maar de TSH afwijkt. TSH is het ‘schildklier stimulerend hormoon’. Dit is een hormoon dat de schildklier aan het werk zet. Meestal heb je geen specifieke klachten bij een iets minder goed werkende schildklier. Als er klachten zijn, gaat het om vermoeidheid, traagheid, spierzwakte, hoge bloeddruk en gewichtstoename.

2.    Wanneer is de TSH te hoog?
De meeste laboratoria vinden een waarde hoger dan 4,5 mU/l te hoog.

3.    Hoe vaak komt dit voor?
Tussen de 8 en 18% van de 65-plussers heeft een iets minder goed werkende schildklier. Het wordt vaak bij toeval gevonden. Volgens de richtlijnen kunnen artsen ervoor kiezen om deze mensen te behandelen met schildklierhormoon. Maar artsen twijfelen daaraan. Deze mensen hebben vaak geen klachten. Heeft het dan wel zin om al deze ouderen schildklierhormoon voor te schrijven?

4.    En? Heeft dat zin?
Nee, zo blijkt uit dit onderzoek. Als mensen klachten hebben, wat vaak niet zo is, dan helpt het slikken van schildklierhormoon daar niet tegen. 737 mensen van 65 jaar of ouder namen deel aan dit onderzoek. Alle deelnemers hadden een iets minder goed werkende schildklier. De helft kreeg een nep-pil (placebo) en de helft een pil met schildklierhormoon. Na een jaar behandelen had de groep met schildklierhormoon normale schildklierwaarden, maar verder was er geen verschil met de groep die de nep-pil gebruikte. Het slikken van schildklierhormoon hielp niet tegen klachten als vermoeidheid, traagheid, spierzwakte, hoge bloeddruk en gewichtstoename. Ook was er geen verschil in kwaliteit van leven.

5.    Wat betekent dit, als je zelf een minder goed werkende schildklier hebt?
De onderzoekers vinden dat artsen de richtlijnen moeten aanpassen. Geen schildklierhormoon meer bij een normale bloedspiegel schildklierhormoon en te hoog TSH, is hun advies. Zo ver is het nu nog niet, het maken van nieuwe richtlijnen kost jaren. Het advies van de onderzoekers geldt voor mensen ouder dan 65 jaar. Maar voor 80-plussers zit het misschien weer anders, vermoeden de onderzoekers. Daar komt nog een vervolgonderzoek naar.

Hier leest u meer over dit onderzoek.

Foto: lumc.nl

Auteur