De mooiste dorpjes van Nederland

1. Nederland, buurtschap in Nederland

Historie

Welkom in Nederland! Maar dan wel in het buurtschap ­Nederland in Overijssel in het Nationaal Park Weerribben-Wieden. Het gebied dankt zijn naam aan de ribben, stroken land waarop vanaf de middeleeuwen de afgestoken turf te drogen werd gelegd. In de 19de eeuw stonden in dit typische vaardorp meer dan dertig plaggenhutten, waar arme turfstekers leefden. Tegenwoordig telt Nederland acht huizen. Het buurtschap komt regelmatig in het nieuws als het wit-met-oranje plaatsnaambord weer eens is gestolen. 

Doen

• Maak een stevige wandeling vanuit Nederland via de ­Vogelhut naar het pittoreske vaardorpje Kalenberg (3 km). Om bij te komen met een drankje en een hapje ga je naar ’t Rietershuijs. hetrietershuijs.nl
• Breng een bezoek aan Museum Giethoorn, waar je een authentieke Gieterse boerderij vanbinnen kunt bekijken. museumgiethoorn.nl 
• In Buitencentrum Weerribben is de interessante geschiedenis van het gebied en van de turfstekers en rietsnijders te zien. Je kunt er ook een rondvaart maken. Het uitzicht over de hooilanden en rietvelden is adembenemend. In de winter oefenen de rietsnijders hun eeuwenoude ambacht uit in het park. visitweerribbenwieden.com
• Pantropica is een overdekt indoorpark met exotische dieren en planten. pantropica.nl 

Eten/drinken/overnachten 

• In het haventje van Blokzijl kun je genieten van lokaal gebrouwen biertjes. prinsmauritshuis.nl
• Bruin café Geertien in Muggenbeet, vijf minuten met de auto vanuit buurtschap Nederland, was vroeger al een pleisterplaats voor rietstekers en vissers. geertien.nl 
• Esther en Alfred ontvangen je in Nederland met open ­armen in hun authentieke woonboerderij. In het voormalige ‘voorhuus’ slaap je in een luxe en sfeervol ingericht huisje, direct aan het water. weerribbenlodgerie.nl

2. ’t Woudt, schilderachtig kerkdorp

Historie

Graaf Floris V gaf in 1277 de parochianen van het schilderachtige kerkdorpje ’t Woudt het recht om hun eigen ­pastoor voor te dragen. Het dorpje was al in de middeleeuwen tot ver over de grens bekend vanwege zijn ­heerlijke boter en kaas. In de 16de eeuw telde het twee boerderijen, negen huisjes, een herberg, een pastorie en een kosterswoning. Sindsdien is er niet veel veranderd. De dorpelingen hadden alles over voor hun kerk. Toen ­bekend werd dat de Duitsers tijdens de Tweede Wereldoorlog de luidklok van de kerk wilden omsmelten, hebben boeren de klok weggehaald. Na de oorlog is hij weer ­teruggehangen.

Doen

• Wandelroute ’t Woudt (9 km) voert vanuit het dorpje door (soms drassige) weilanden en langs het Zweth in Midden-Delfland. Helemaal in de verte zie je de skyline van Delft. 
• In oktober en november kun je de handen uit de mouwen steken en de boeren in het Middendelflandgebied helpen tijdens Boer zoekt Hulp. Kijk op de website van de agrarische natuurvereniging vockestaert.nl voor meer informatie.
• Tijdens de heerlijke fietsroute Midden-Delfland (50 km) doorkruis je polderlandschappen en historische dorpjes. 

Eten/drinken/overnachten

• Op Hodenpijl in Schipluiden is een prachtig gerestaureerde kerk waar je tegenwoordig overheerlijke biologische gerechten kunt eten, gemaakt met lokale seizoens­producten. Ze organiseren er het hele jaar door allerlei (binnen)activiteiten. ophodenpijl.nl 
• Geniet in ’t Woudt van een goede nachtrust en een ­royaal boerenontbijt in B&B De Hooiberg. In een geres­taureerde boerderij uit 1893 hebben de kamers namen van tegenovergelegen boerderijen, zoals Woudhoeve. dehooiberg.nu

Getty Images

3. Dreischor, goed bewaard ringdorp

Historie

Tot 1374 was Dreischor, Dreister in het Zeeuws, een eiland. Sinds 1972 is het een beschermd dorpsgezicht, vanwege zijn unieke ring, mede dankzij de laat 14de-eeuwse Adriaanskerk. Rond de kerk en de begraafplaats staan prachtige huizen in een cirkelvorm. Deze (kerk)ringdorpen vind je op de Zeeuwse en Zuid-Hollandse eilanden. Dreischor is een van de weinige dorpen waar nog een gracht rond de kerk is. 

Doen

• Ontdek de geschiedenis van Schouwen-Duiveland in ­museumboerderij Goemanszorg, aan de rand van Dreischor. In de winter alleen op afspraak geopend. goemanszorg.nl
• Ga vogels spotten rond het Grevelingenmeer en de Brouwersdam. Misschien zie je wel een flamingo die hier overwintert. Tot half november is bij PiXLlife Nature Experience op de Brouwersdam de bijzondere reizende tentoonstelling over Geopark Schelde Delta te zien. Of boek de workshop Vogels schetsen in het wild (8 november 2025). pixlife.nl
• Wandel langs de fraaie gevels, stadspoorten en ophaalbruggen in Zierikzee. De Dikke Toren steekt met zijn 62 meter overal bovenuit. De Stadsjuwelenroute is 5 km. zeeland.com
• Fiets op Schouwen-Duiveland een routelus (43 km) van de langeafstandsroute Expeditie Delta (214 km). Je fietst vaak buitendijks door een schitterend landschap waar ­water en land elkaar afwisselen. 

Eten/drinken/overnachten

• Laat je onderdompelen in de bijzondere wijnhoeve de Kleine Schorre. Eigenaar Johan van de Velde verruilde ­aardappelen en uien voor druivenranken; de voormalige ­uienopslagplaats is nu een proeflokaal. De Brut de Zélande (en zijn andere wijnen) smaakt heerlijk bij ‘zilte zaligheden’ zoals oesters en mosselen. Er zijn ook rondleidingen door de wijngaard en de wijnkelder. dekleineschorre.nl
• Een mooie B&B in een pand uit de 16de eeuw, midden in Dreischor, is Lekker bij Maas: lekkerbijmaas.nl

4. Elsloo, kasteeldorp in de Maasvallei

HistorieElsloo is een van de oudste dorpen van Nederland. Door archeologische vondsten weten we dat hier al in de prehistorie agrarische gemeenschappen leefden. Dit waren in ­feite de eerste boeren van Nederland. De geschiedenis van Elsloo draait ook om een verdronken kasteel uit de middeleeuwen. Het was een machtig kasteel, waar passerende schepen op de Maas tol moesten betalen. In de 16de eeuw werd het in brand gestoken en uiteindelijk is het in de 17de eeuw verzwolgen door de rivier. Het ­huidige kasteel Elsloo herrees op een veilige plek. 

Doen

• Je kunt een heerlijke wandeling maken in het kasteelpark en vervolgens het Bunderbos ingaan. kasteelelsloo.nl/omgeving
• IVN Elsloo organiseert allerlei wandelingen. Bijvoorbeeld een herfstwandeling op 26 oktober en een beverwandeling op 16 november (vertrek om 13 uur vanaf de kasteeltoren in Elsloo). Aanmelden via de website van IVN (afdeling Elsloo). ivn.nl 
• Alles over de geschiedenis van dit gebied, inclusief ­klederdracht, vind je in het Historiehuis van de Maasvallei. Loop na het bezoek naar het uitzichtpunt op de Maas, waar ooit het eerste kasteel van Elsloo lag. historiehuismaasvallei.nl 

Eten/drinken/overnachten

• Aan de rand van Elsloo kun je na een wandel- of fietstocht terecht bij Café Het Slimme Schaap. hetslimmeschaap.nl
• Geniet van coquilles, parelhoender of een proeverij van (lokale) kazen in het restaurant van Kasteel Elsloo. kasteelelsloo.nl
• Midden in het oude centrum van Elsloo is B&B Bie Janssen, waar Peter, zijn gezin en labradoodle Sien je ­helemaal thuis laten voelen. Voordat je gaat slapen kun je een ­lokaal Fonteinbiertje drinken in de knusse bar. biejanssen.nl

Getty Images

5. Winsum, wonderschone wierden

Historie

‘Er gaat niets boven Groningen’ is een bekende slogan. Nou, toch wel! Het wonderschone dorpje Winsum, dat ­tussen het Wad en Groningen ligt, was al in de vroege ­middeleeuwen een belangrijke handelsnederzetting. Het was ooit een ‘tweelingdorp’ met Obergum. In de 19de eeuw zijn de twee wierden (de Groningse term voor terpen) samengevoegd. Nergens buiten Amsterdam vind je zo veel gebouwen in de stijl van de Amsterdamse School als in de provincie ­Groningen. Winsum heeft maar liefst 59 in het oog springende monumentale gebouwen, twee molens (die nog ­werken), twee kerken, een synagoge en sporen van een ­dominicanenklooster. De meest fotogenieke plek is De Boog. In 1940 werd de ­stenen boogbrug over het Winsumerdiep door het verzet opgeblazen. Een jaar later werd hij herbouwd. Sinds een aantal jaar mogen er alleen fietsers en voetgangers over.

Doen

• Laat je rondleiden door een dorpsgids die alles weet over de rijke geschiedenis, cultuur en natuur. Van april tot en met oktober kun je varen met een praam in combinatie met een rondleiding. dorpsgidswinsum.nl
• Maak een wandeling naar Maarhuizen. Deze oude wierde was vroeger een veilige plek in tijden van hoogwater. opmaarhuizen.nl

Eten/drinken/overnachten

• Pal voor de deur van eetcafé J&A, aan het Winsumerdiep, is het eindpunt van de eerste route van het Pieterpad. Hier ontmoet je échte Winsumers. Vanuit J&A heb je ook een mooi uitzicht op de fotogenieke boogbrug. cafejena.nl
• Net buiten het historische centrum overnacht je vorstelijk in bedsteehotel Marenland, geweldig gelegen aan het Winsumerdiep. Je kunt hier ook ’s avonds een hapje (lokaal) eten bij De Jongens uit de Buurt. marenland.nl