De gevolgen van een vitamine C-tekort

Getty Images

Het menselijk lichaam maakt niet zelf vitamine C aan, daarom heeft u genoeg groente en fruit nodig. Wat merkt u van een vitamine C-tekort? En kan te veel vitamine C eigenlijk kwaad?

Tussen het jaar 1500 en 1800 stierven naar schatting 2 miljoen zeelieden aan scheurbuik. Tijdens hun lange reizen hadden zij geen vers fruit of groente aan boord, waardoor ze een ernstig vitamine C-tekort opliepen. Ze kregen last van gewichtsverlies, gezwollen tandvlees, vlekken, een bleke huid, bloedingen, bloedarmoede en vermoeidheid. Kregen ze niet op tijd genoeg vitamine C binnen, dan overleefden ze deze ziekte niet.

Later werd ontdekt dat vitamine C scheurbuik voorkomt en geneest. Ascorbinezuur - de andere naam voor vitamine C - is afgeleid van a (dat betekent 'niet') plus de Latijnse naam voor scheurbuik (scorbus).

Vitamine C-tekort
Scheurbuik met dodelijke afloop komt tegenwoordig in Nederland niet meer voor. Een vitamine C-tekort nog wel, maar ook dat is zeldzaam. Volwassenen hebben dagelijks 70 milligram vitamine C nodig, vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven wat meer. Eet u regelmatig groente en fruit dan haal je deze aanbevolen dagelijkse hoeveelheid wel.

Is uw voedingspatroon heel eenzijdig of drinkt u erg veel alcohol, dan loopt u wel risico op een vitamine C-gebrek. U kunt dan last krijgen van symptomen als vermoeidheid, een verminderde weerstand, slechte genezing van wondjes, blauwe plekken en gewrichtsklachten.

Te veel vitamine C
Een overdosis vitamine C is ook niet gezond. De maximale veilige dosis voor vitamine C is door de Gezondheidsraad vastgesteld op 2000 milligram per dag. Deze hoeveelheid overschrijdt u niet zomaar, daarvoor moet u bijvoorbeeld 40 glazen sinaasappelsap voor drinken of meer dan 300 gekookte aardappeltjes eten.

Krijgt u te veel vitamine C binnen, dan plast u het overschot uit. Dit belast de nieren extra, maar u krijgt er geen nierstenen van. Vroeger werd gedacht dat te veel vitamine C nierstenen veroorzaakt, maar dat is nooit in onderzoek aangetoond. U kunt wel last krijgen van uw darmen en bijvoorbeeld diarree krijgen. Grote hoeveelheden vitamine C remmen de opname van koper en verhogen de opname van ijzer. Hierdoor krijgt u eerder een teveel aan ijzer in uw lichaam als u heel veel vitamine C binnenkrijgt.

Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid
De Gezondheidsraad heeft voor verschillende groepen de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine C vastgesteld:

Categorie / leeftijd	Milligram per dag
Mannen / jongens
1 - 4 jaar	40
4 - 7 jaar	45
7 - 10	50
10 - 13 jaar	55
13 - 16 jaar	65
16 - 65 jaar en ouder	70

Vrouwen / meisjes
1 - 4 jaar	40
4 - 7 jaar	45
7 - 10 jaar	50
10 - 13 jaar	55
13 - 16 jaar	65
16 - 19 jaar	65
19 - 65 jaar en ouder	70
Tijdens zwangerschap	90
Tijdens borstvoeding geven	110