Enterokokken in het drinkwater: hoe gevaarlijk is dat?

Berichten over bacteriën, zoals enterokokken, in het drinkwater zorgen vaak voor onrust. Wat zijn enterokokken precies, hoe komen ze in het water terecht en wat betekent dit voor je gezondheid?

Wat zijn enterokokken?

Enterokokken zijn bacteriën die van nature voorkomen in de darmen van mensen en dieren. Daarom worden ze ook wel 'poepbacteriën' genoemd. Ze zijn een onderdeel van het microbioom: de verzameling van bacteriën in onze darm en veroorzaken meestal geen problemen. Voor mensen met een kwetsbare gezondheid of verminderde weerstand kan de bacterie wel vervelende gevolgen hebben, zoals een infectie.

Lees ook: 5 signalen dat je microbioom van slag is

Hoe komen enterokokken in drinkwater?

Een bacterie kan nooit zomaar in het drinkwater zitten. Die komt altijd van buitenaf. Dat kan bijvoorbeeld komen door een leidingbreuk of door werkzaamheden.

Hoe wordt ons drinkwater gecontroleerd?

Drinkwater in Nederland wordt goed gecontroleerd. Het wordt elke dag getest op bacteriën, op meerdere plekken. Als er een bacterie in het drinkwater zit, wordt er meteen actie ondernomen. Het drinkwaterbedrijf, zoals Vitens, Waternet of Evides gaat op zoek naar de oorzaak van het probleem. En mensen krijgen het advies om het drinkwater tijdelijk te koken.

Kun je ziek worden van enterokokken?

Bij gezonde mensen veroorzaken enterokokken meestal geen klachten. In sommige situaties kunnen ze echter infecties geven, zoals urineweginfecties, wondinfecties of - zeldzaam - infecties van het bloed of het hart. Dat gebeurt vooral bij mensen met een verminderde weerstand of bij ziekenhuisopnames.

Via drinkwater gaat het risico vooral om maag- en darmklachten, zoals diarree, misselijkheid of buikkrampen, al is dat risico bij korte blootstelling meestal klein.

Waarom moet je water koken bij een waarschuwing?

Koken is een eenvoudige en effectieve manier om bacteriën te doden. Door water 3 minuten te laten doorkoken, worden enterokokken en andere mogelijke ziekteverwekkers onschadelijk gemaakt. Daarom adviseren waterbedrijven en de GGD bij twijfel over de waterkwaliteit vaak om water te koken voordat je het drinkt, ermee kookt of je tanden poetst.

Kook het water 3 minuten voordat je:

• het drinkt 
• er drinken mee klaarmaakt, zoals koffie, thee, limonade 
• groenten en fruit wast 
• tandenpoetst

Je kunt ook flessen of pakken mineraalwater gebruiken.

Je kunt wel gewoon douchen en je handen wassen met kraanwater. Ook als je water gebruikt bij het koken, hoef je het niet eerst nog vooraf te koken.

Wie moet extra voorzichtig zijn?

Sommige groepen doen er goed aan extra alert te zijn bij een kookadvies. Dat geldt vooral voor:

• ouderen
• jonge kinderen
• zwangeren
• mensen met een verminderde weerstand

Voor hen kan een infectie ernstiger verlopen, waardoor het opvolgen van adviezen extra belangrijk is.

Hoe vaak komt dit soort vervuiling in Nederland voor?

Nederland heeft een van de best gecontroleerde drinkwatersystemen ter wereld. Incidenten met bacteriën in drinkwater komen zelden voor en zijn meestal lokaal en tijdelijk. Als er iets wordt gevonden, volgt vrijwel altijd direct onderzoek en een voorzorgsmaatregel, zoals een kookadvies. Zodra het water weer veilig is, wordt dat gemeld.

Moet je je zorgen maken als je per ongeluk ongekookt water hebt gedronken?

In de meeste gevallen niet. Wie per ongeluk een glas ongekookt water heeft gedronken, hoeft meestal geen actie te ondernemen zolang er geen klachten ontstaan. Krijg je binnen enkele dagen klachten zoals diarree, koorts of buikpijn, dan is het verstandig contact op te nemen met je huisarts en te melden dat er een waterwaarschuwing was.

Wat gebeurt er nadat enterokokken zijn gevonden?

Na het aantreffen van enterokokken nemen waterbedrijven extra monsters, spoelen leidingen door en onderzoeken de oorzaak van de verontreiniging. Pas als meerdere metingen laten zien dat het water weer voldoet aan alle normen, wordt het kookadvies opgeheven.